SİNEMAYI SANAT YAPANLAR
RIDLEY SCOTT
Yönetmen, yapımcı ve yapım tasarımcısı
DOĞUM TARİHİ:
30 Kasım 1937 / South Shields - İNGİLTERE
ÖLÜM TARİHİ:
Halen hayatta ve aktif olarak sinema sektöründe…
KILAVUZ SÖZLERİ:
- “Ben bir dramatik hikâye anlatıcısıyım, belgeselci değil… Bu yüzden de gerçeği olabildiğince parlatıp yüzlere çarpmaya çalışırım.”
- (Filmlerinde neden hiç erotik sahne bulunmadığını soranlara) “Seks, ta ki siz yapıncaya kadar çok sıkıcı bir şeydir.”
- “İnsanlar, bu iş için size özellikle para ödemedikleri sürece sık sık toplum içine çıkıp kendinizi gereksiz yere teşhir etmemelisiniz.”
- (“Avatar” filmi hakkında görüşlerini soranlara) “Onu normal bir dramatik film gibi değerlendirebilmek mümkün değil… Çünkü hemen hemen tamamı bilgisayar başında üretilmiş bir animasyondu.”
HAKKINDA ÖNEMLİ NOTLAR:
İngiliz sinemasının yaşayan en popüler iki kardeş yönetmeninden büyük olanı… Baş döndürücü aksiyonlara yatkın bir stile sahip biraderi
Tony (Anthony) Scott
, görece daha sakin ve ağırbaşlı şekilde akıp giden bir sinema anlayışının temsilcisi konumundaki ağabeyinden
7
yaş küçüktür.
Hemen hemen bütün filmlerinin storyboard kartonlarını bir
“solak”
olarak kendisi çizen
Ridley Scott
'ın artık kişisel simgesine dönüşmüş özellikleri arasında, pek çok hikâyesinde
(“Yaratık”
,
“Thelma ve Louise”
,
“G. I. Jane”
,
“İyi Bir Yıl”
,
“Robin Hood”
) birbirinden sert kadın karakterlere yer vermesi, zorunlu durumlar haricinde geniş açı çekimleri pek sevmemesi, genelde Britanya ya da sömürgelerinden gelen, esaslı bir tiyatro eğitimi almış oyuncularla çalışmayı tercih etmesi, müziklerini mümkün olduğunca Alman besteci
Hans Zimmer
'e teslim etmesi ve serüvenlerinin -çoğu kez- jenerikten hemen sonra perdeye yansıtılan bazı ön açıklama yazılarıyla başlaması sayılabilir.
Ancak, sanatçının hiç kuşkusuz ki sinema sektörüne yapmış olduğu en kalıcı ve yararlı katkı,
“yönetmenin son kurgusu”
(director's cut) geleneğini kurmuş olmasıdır. 1970'lerin sonlarından itibaren daima büyük Hollywood stüdyoları nâmına ürün vermiş biri olarak, Scott, çektiği filmlerin -ne kadar güzel olursa olsunlar- yapımcılar tarafından ticarî nedenlerle rastgele kesilip biçilmesinden, sürelerinin ortalama
90-100 dakikaya
indirilmesinden ciddi bir rahatsızlık duymaktaydı. Bu nedenle,
1982
yılında çektiği ve o günlerdeki ticarî gösteriminde süre sorunları nedeniyle pek çok sahnesini istemeden kesip atmak zorunda bırakıldığı
“Mahşerin Fedaisi”
ni
1991
yılında kurgu masasına yeniden oturup kendi bakış açısına göre yeniden bağladı. Hollywood tarihinde ilk kez yaşanan bir gelişme olarak,
“yönetmenin son kurgusu”
gibi alışılmadık bir etiketle piyasaya sürülen bu özel versiyon milyonlarca bilim-kurgu meraklısının anılan filmin şimdiye kadar hiç bilinmeyen bir sürü gizli güzelliğini keşfetmesine vesile olacaktı. Günümüzde de
“Mahşerin Fedaisi”
nin
1991
tarihli yenilenmiş versiyonuna ait DVD kopyalar klasik konumundaki
1982
versiyonundan daha fazla satılmaktadır
Scott'un bin bir emeklerle çektiği yapıtına sahip çıkan bu ısrarcı tavrı nedeniyle, süreleri hesaplanandan uzun çıktığı için kesintiye uğramış filmler gündeme her geldiğinde, bunların ilk tur sinema gösteriminin ardından piyasaya sürülen video kaset ve DVD versiyonlarına kesintisiz kopyalarını eklemek sektörde zaman içinde giderek yaygın bir geleneğe dönüştü.
ÖDÜLLERİ:
1992
'de
“Thelma ve Louise”
,
2001
'de
“Gladyatör”
,
2002
'de de
“Kara Şahin Düştü”
ile
“En İyi Yönetmen”
dalında üç kez
Oscar
'a aday gösterildi, fakat her üçünde de kazanamadı. Bunun dışında,
Amerikan Bilim-Kurgu, Fantazi ve Korku Filmleri Akademisi
'nden
1980
'de
“Satürn Ödülü”
,
2004
'de ise şimdiye kadar anılan türlerde gerçekleştirdiği bütün filmler nedeniyle
“George Pal Onur Ödülü”
kazandı. Yanısıra, irili ufaklı başka yarışma ve festivallerden de toplam
11
ödülü,
27
ödül adaylığı bulunuyor.
MUTLAKA İZLENMESİ GEREKEN 7 FİLMİ:
-
Yalanlar Üstüne
(Body of Lies), 2008
-
Cennetin Krallığı
(Kingdom of Heaven), 2005
-
Gladyatör
(Gladiator), 2000
-
1492: Cennetin Keşfi
(1492: Conquest of Paradise), 1992
-
Kara Yağmur
(Black Rain), 1989
-
Mahşerin Fedaisi
(Blade Runner), 1982
-
Yaratık
(Alien), 1979
