Başbakan, Dersim katliamı için devlet adına özür diledi

Resmi tarihin anlattıklarıyla yetinmeyen bir neslin, bu kitabı okuyarak, o güne kadar hiç duymadığı, işitmediği, kendisine öğretilmeyen, anlatılmayan birçok meseleyi öğrenme fırsatını bulduğunu belirten Erdoğan, bu nedenle bu kitabın zaman zaman CHP tarafından yasaklandığını, toplatıldığını ve gençlikten uzak tutulmak istendiğini söyledi.

Kendisinin ve yaşıtlarının da kulaktan dolma anlatılanların ötesinde, Dersim'le derli toplu ilk tanışmasının bu eserle olduğunu kaydeden Başbakan Erdoğan, kimsenin konuşmadığı ve konuşmaya cesaret dahi edemediği Dersim meselesinin, merhum Üstad Necip Fazıl'ın kalemiyle bir nesle en doğru şekilde aktarıldığını ifade etti.

Başbakan Erdoğan, şunları söyledi:

'Üstad 'alevi' dememiştir. Bakın burası çok önemli. Sayın Kılıçdaroğlu, sen niye demiyorsun? De, konuş, söyle. Dersim'li olduğunu söylüyorsun, güzel. Geçenlerde milletvekili arkadaşım Sayın Metiner sizin aşiretinizden bahsetti. Söyle, niye söylemiyorsun? Gocunma, anlat.

Bakın burada Üstad 'Kürt' dememiştir, 'Ermeni' dememiştir... Necip Fazıl, Dersim'i ve Dersimlileri, din mazlumları sınıfına alarak, onlara sadece insan gözlüğüyle bakarak, insani bir trajediyi bizlere aktarmıştır. Sayın Kılıçdaroğlu. Bak ben bunu konuşmuyorum ama sen beni gelip Ermeni diasporasıyla aynı yere oturtmaya çalışıyorsun. Yazıklar olsun, sana yazıklar olsun. Türkiye Cumhuriyeti'nin Başbakanı Tayyip Erdoğan'ı Ermeni diasporasıyla aynı yere oturtacak olanın yanını karışlarım. Haddini bil diyorum, haddini bil diyorum.'

Dersim'i dert edinmelerinin ve tanışmalarının, dünün veya bugünün konusu asla olmadığını belirten Erdoğan, kendilerinin birileri gibi, işine geleni ayyuka çıkaran, işine gelmeyen karşısında da susan ve üzerini örtenlerden asla olmadıklarını ve olmayacaklarını söyledi.

Türkiye'nin yakın tarihine ve yakın tarihindeki meselelere tam bir samimiyet içinde yaklaştıklarını vurgulayan Erdoğan, her şeyin ama her şeyin aydınlatılması için de samimiyetle mücadele verdiklerini dile getirdi.

AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dersim'de yaşanan olaylarla ilgili, 'Şimdi CHP kendi geçmişini güya bunlardan kurtaracak. Onun için bana fatura kesmek istiyor. 'Başbakan özür dilesin' diyor. Bütün bu işlerin banisi sizsiniz. Yani bizim devlet olarak özür dilememize mani birşey yok ama bu işin iradesini kullanan sizsiniz' dedi.

Erdoğan, partisinin Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Dersim olaylarıyla ilgili belgeler açıkladı. Başbakan Erdoğan, Dersim'e yapılan operasyonların, bir isyanın bastırılması olarak zihinlerde ve vicdanlarda meşrulaştırılmaya çalışıldığını söyledi. Erdoğan, bunu iddia edenlere karşı söyleyecek çok söz olduğunu ama ilk Meclis'te Dersim Mebusu olarak, bizzat Atatürk tarafından davet edilen Diyap Ağa'dan hiç kimsenin söz etmediğini dile getirdi.

Dersim Operasyonları sonucunda tutuklanan ve asılan Seyit Rıza'nın, 1915 olayları sırasında, işgalci ordulara karşı savaştığından, dönemin valisi tarafından da 'din ve namusuyla bize hizmet etti' diyerek şereflendirildiğinden kimsenin bahsetmediğini dile getiren Başbakan ERdoğan, 'Dersim'de, adım adım çerçevesi çizilmiş, bahaneleri hazırlanmış bir operasyon var. Çeşitli tarihlerde dersim raporları hazırlanıyor' dedi.

Bir raporu salondakilere gösteren Başbakan Erdoğan, şöyle devam etti:

'Bakın şu rapor sadece 100 adet bastırılarak, zata mahsus olarak, bu notla belli yerlere gönderilmiş bir rapordur.

Sayın Kılıçdaroğlu, belge, arşiv bilmem ne bunlardan bahsetti. BAkınız, Başbakanlık'ın arşivi açıktır. Sayın Kılıçdaroğlu, görmek istiyorsan, inceleme yapmak istiyorsan buyurursun, görürsün, incelersin. Oranın ilkeleri ne ise o şartlar içinde bu konudaki bilgisizliğinin giderirsin.'

Rapordakileri açıklayan Başbakan Erdoğan, sadece bir kaç cümleyi aktarmak istediğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

'Sayfa 199: 1926 yılında, mülkiye müfettişi Hamdi Bey'in raporuna atıf yapılıyor ve deniliyor ki: Dersim, Hükumet-i Cumhuriye için bir çıbandır. Bu çıban üzerinde kat'i bir ameliye yapmak ve ihtimalatı elimeyi önlemek, selameti memleket namına farz-ı ayndır. Bu kadar bu işi önemsiyorlar. Adeta bugünün ifadesiyle 'olmazsa olmaz' bu anlama geliyor.

Sayfa 201'de şu ifade var: Dersim, Türkiye için cehalet, maişet darlığı, dahili ve harici tesvilat ve Kürtlük temayülatı ile bulaşmış, tehlikeli bir çıbandır. Bu çıbanın kat'i bir ameliyeye tabi tutulması lazımdır. Bunun için evvela silah toplamak, badehu, ardından ıslahat yapmak icap eder.

Bu rapor, eski raporları hatırlattıktan sonra kendi çözüm önerilerini ortaya koyuyor: Nerede? Sayfa 237-246 arasında, Dersim'e yapılacak harekatın ayrıntıları, göç ettirilecek aşiretlerin listesi, bunların ne yöntemle yapılacağı anlatılıyor.

Tabii ben bu raporu açık gösterecek değilim, çıkardığım özetten okuyorum.

Belge 1: yine 1935 yılında bir kanun çıkarılıyor. Kanun'un adı: Tunçeli vilayetinin idaresi hakkında kanun. Sadece Tunçeli'ni kapsamıyor. çevre illeri de kapsıyor. Kkanun'un ilk maddesinde şu belirtiliyor:

Madde 1: Tunçeli vilayetine, ordu ile irtibatı baki kalmak ve rütbesinin salahiyetini haiz bulunmak üzere korkomutan rütbesinde bir zat vali ve kumandan olarak seçilir. Sonra, bu vali ve kumandana yasada çok enteresan haklar tanınıyor. Mesela vali ve kumandan gerek görürse, aileleri bir yerden bir yere göç ettirebilir. Mesela idam hükümlerinin vali ve kumandan tarafından tecileni gerek görülmezse hemen idam edilir. Sayın Kılıçdaroğlu, haberin var mı bunlardan? Vardır da söylemiyorsun.

Mesela ceza mahkemelerinde verilen kararların temyizine gerek yoktur. İşte bu kanunun ardından, hazırlıklar yapılıyor, 1937,1938 ve 1939 yıllarında Dersim'de maalesef büyük bir dram yaşanıyor. Havadan, karadan, toplarla, hatta gaz bombalarıyla, Dersim'de hareket eden her şey, çocuklar, kadınlar katlediliyor.'

AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dersim olaylarıyla ilgili, eğer devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve böyle bir literatür varsa kendisinin özür dileyeceğini ve dilediğini belirterek, 'Ancak CHP adına, CHP zihniyeti adına özür dilemesi gereken varsa, şu anda güya 'yeni CHP'nin yeni genel başkanıyım' diyorsun o da sensin, 'hem bir Tuncelili olarak, hem bir Dersimli olarak onur duyuyorum' diyorsun ya hadi onurunu kurtar bakalım, kurtar' dedi.,

Erdoğan, partisinin Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Dersim olaylarıyla ilgili belgeler açıkladı.

Dersim'de sayısı bugün dahi bilinmeyen, tahmin edilen binlerce insanın, kadın ve çocuğun katledildiğini, yuvaların yıkıldığını, binlerce insanın batıya göç ettirildiğini, binlerce kız çocuğunun evlatlık verildiğini söyleyen Başbakan Erdoğan, 'Rahatsız mı oldun Kılıçdaroğlu, ama ben Kılıçdaroğlu'na inanan o CHP'li temiz, saf kardeşlerime de bunu hatırlatmak istiyorum. Siz de bunu lütfen bunu düşünün' dedi.

Erdoğan, 'Çünkü o dönem CHP'nin tek başına iktidar dönemidir. CHP'nin geçmişinde işte bu var, Hamdolsun bizim geçmişimizde bunlar yok' diye konuştu.

Konuşmasında Dersim olaylarıyla ilgili belgeleri açıklamaya devam eden Başbakan Erdoğan, şunları kaydetti:

'Belge 2: Bakın burada, bir belgeyi sizlere göstermek istiyorum. 8 Ağustos 1939 tarihli bir belge. Jandarma Umum Komutanlığından başvekalet yüksek makamına gönderilmiş. Dersim'e yapılan müdahalenin bilançosunu veriyor, kat'i netice alınıncaya kadar baskınların devam edeceğini bildiriyor. Ekte de bir cetvel var. Ölü, diri, teslim olanların rakamlarını gösteriyor. 1936, 1937, 1938 ve 1939'da, toplam 13 bin 806 kişinin öldürüldüğü bu belgede ifade ediliyor. Bakın deprem felaketinden bahsetmiyorum, öldürülenlerden bahsediyorum.

Belgenin altındaki imza çok ilginç. Faik Öztrak. Dahiliye vekili, yani İçişleri Bakanı... Sayın Kılıçdaroğlu, nereye kaçıyorsun, nereye kaçıyorsun? Bunlardan nasıl sıyrılacaksın? Ben mi özür dileyeceğim, sen mi özür dileyeceksin? Eğer devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve böyle bir literatür varsa ben özür dilerim ve diliyorum. Ancak CHP adına, CHP zihniyeti adına özür dilemesi gereken varsa, şu anda güya 'yeni CHP'nin yeni genel başkanıyım' diyorsun o da sensin, 'hem bir Tuncelili olarak, hem bir Dersimli olarak onur duyuyorum' diyorsun ya hadi onurunu kurtar bakalım, kurtar.'

Başbakan Erdoğan, 23 Aralık 1938 tarihli bir belgeyi açıkladı. Erdoğan, şöyle devam etti:

'Belge 3: Dersimle ilgili bir başka belgeyi de bugün burada açıklıyorum. 23 Aralık 1938. Tunceli'den 11 bin 683 kişinin sürüldüğünü belirten, 2 bin kişinin daha sürülmesini karara bağlayan Bakanlar Kurulu kararı. Burada da Başbakan kim biliyor musunuz Celal Bayar. Reisi Cumhur İsmet İnönü o zaman. Anma törenlerini yapan sensin. Nasıl yüzleşiyorsun tarihinle? Bütün bu sürgünlerin altında, bu öldürmelerin altında İnönü'nün imzaları var.

Havadan bombardımanların altında imzası var. Atatürk'ün vefatından yaklaşık 1 ay sonra, İsmet İnönü cumhurbaşkanı, Celal Bayar başbakan.

Bir kararname, şöyle diyor: Tunceli'den garba nakillerine karar verilen cem'an 12 bin kişinin, 11 bin 683 kişinin mürettep mahallerine sevk ve iskanları icra edilmiş ise de muhtelif mahallerde aynı evsafı haiz ve sevke hazır bir vaziyette bulunan 514 şahısla birlikte yekunu, kararnamelerle tespit edilen miktarı geçeceğinden dağlarda ve mağaralarda saklanmaları ve kış münasebetiyle barınamayarak dehaletleri umulanlarla beraber daha 2 bin kişinin ilişik listede yazılı yerlere sevk ve iskanları, dahiliye vekilliğinin teklifi üzerine icra vekilleri heyetinin toplantısında onanmıştır. İmza: Reisicumhur İsmet İnönü. Başbakan Celal Bayar...'

Alttaki imzalarda bir ismin de kendisinin dikkatini çektiğini ifade eden Erdoğan, şöyle devam etti:

'Nafia vekili, yani Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya. Ali Çetinkaya, İskilipli Atıf Hoca'yı düzmece bir mahkemeyle, 'kararın infazına, şahitlerin sonra dinlenmesine' diyerek idam eden, kel Ali Lakaplı Hakim. Bu CHP bu işte...

3 Mayıs'ta, CHP'li Yenimahalle Belediyesi, işte bu Ali Çetinkaya'nın ismini Ankara Yenimahalle'de bir parka verdi.

Biz, bunu hatırlattığımız zaman da CHP Genel Başkanı Sayın Kılıçdaroğlu Afyonkarahisar'da, işte bu Ali Çetinkaya'ya sahip çıktı, onu bir kahraman olarak ilan etti. Sizin kahramanlarınız bu ise bu ülke biter... Bizim kahramanlarımız arasında yüzü kapkara olanlar yok, yüzü apaydınlık olanlar var.

İşte bu Dersim Belgesi'nin altında da Ali Çetinkaya'nın imzası var. Hadi bunu da sahiplen bakalım. Ama sahiplenir, çünkü yüz yok. Evet, bu vicdan ister, bu vicdan işi, bu adil bir yaklaşım ister.

Dersim'de operasyon hazırlıklarında da işte CHP Genel Başkanı Sayın Kılıçdaroğlu'nun sahip çıktığı bu Ali Çetinkaya'nın katkısı var. Bu da fotoğraflarla sabit.'

AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 'Tekrar ediyorum: Tuncelili bir Genel Başkan, tarihiyle yüzleşmek adına CHP için aslında bir fırsattır' dedi.

Başbakan Erdoğan, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, 'hakaret etmeyi bırakıp, partisinin geçmişiyle yüzleşmeli, CHP'nin bu ülkeye yaptığı zulümleri, o zulümlerin bir mağduru olarak araştırması gerektiğini' söyledi.

Erdoğan, partisinin Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Dersim olaylarıyla ilgili belgeler açıkladı.

Erdoğan, konuşmasında 27 Eylül 1938 tarihli açıkladığı 4. bölgeyle ilgili de şu bilgileri verdi:

'Dersim operasyonlarının hemen ardından, Sason'da yapılan temizlik ve takip operasyonlarının raporu. Sason bölgesinde 384 kişinin öldürüldüğü, diri tutulan ve teslim olanların tamamının batıya göç ettirildiği ifade ediliyor. Halen Sason yasak bölgesi içinde hiçbir ferdin kalmadığı, operasyonun da böylece sonlandırıldığı ifade ediliyor. 28 Eylül 1938.

İmza kim biliyor musunuz? İçişleri Bakanı Şükrü Kaya. Yine CHP... Ben daha ne anlatayım, daha bir şey anlatayım mı bu belgelerin sayısı çok fazla. Vakit almamak için bir kaç tanesini huzura getirdim.

Ben dikkat edin belgeyle konuşuyorum. Lafı güzaf değil.

Beyefendi diyor ki, 'arşivi aç'. Arşiv açık ya... Bak incele ama ondan sonra çok doğruyu anlat. Yine kendini durup dururken kendini savunmaya kalkma, hakkı teslim et. Ama edemezler. Çünkü bunların bütün siyaseti doğruluk üzerine değil, dürüst olmamak üzerine kuruludur.'

'Dersim, yakın tarihimizdeki en acı, en trajik olaylardan biridir' diyen Başbakan Erdoğan, şöyle konuştu:

'Dersim, aydınlatılmayı, cesaretle sorgulanmayı bekleyen bir faciadır. Dersim, CHP Hükümetlerinin onlarca, yüzlerce faciasından en acısıdır, en kanlısıdır. Ben Haziran seçimleri öncesinde yine birçok şeyler açıkladım. Hak ve özgürlüklerle neler açıkladım neler. Gazeteleri toplatmaktan, kitapları yakmaktan, toplatmaktan, kuran elifbası, cüz vesaire kitapları toplatmakla ilgili ne belgeler açıkladım. Yine altında İnönü'nün imzası var. Bunların hepsini anlattım. Bu CHP bu yav.

Ama Dersim faciası karşısında özür dileyecek olan, bu faciayla yüzleşecek olan, AK Parti değil, AK Parti Hükümeti değil, bizzat bu facianın, bu kanlı eserin sahibi olan CHP'dir.

CHP'nin Tunceli Milletvekilleridir, CHP'nin Tunceli kökenli Genel Başkanıdır. Sayın Aygün çıktı, açıklama yaptı ama ne yaptılar, linç kampanyası başlattılar. Çünkü orada doğruyu söyleyemezsin, söylediğin an götürürler, hiç şakası yok.

CHP Genel Başkanı, grup kürsüsünden ağır hakaretler ederek, bu ülkenin Başbakanına sıyrılamayınca bakıyorsunuz seviyesiz ifadelerle hitap ederek, bu acı meseleyle yüzleşeceğini zannediyor.

CHP Genel Başkanı, belki kendi arkadaşlarını, akrabalarını susturabilir, onlara yönelik linç kampanyasına sessiz kalabilir ama AK Parti'yi susturmaya gücü yetmez.

Biz, açık yüreklilikle tarihimizle yüzleşiyoruz. Samimiyetle karanlıkları aydınlatmaya çalışıyoruz.

Tekrar ediyorum: Tuncelili bir Genel Başkan, tarihiyle yüzleşmek adına CHP için aslında bir fırsattır.

CHP Genel Başkanı, hakaret etmeyi bırakıp, partisinin geçmişiyle yüzleşmeli, CHP'nin bu ülkeye yaptığı zulümleri, o zulümlerin bir mağduru olarak araştırmalıdır.

Geçtiğimiz hafta içinde, CHP'liler, Sultan Abdülmecit'le Halife Abdülmecit'in aynı kişiler olmadıklarını anladılar. Bundan dolayı mutluyum. Kampanyalar yaptılar, aşırı uçlarla gösteriler yaptılar ama ben yine de burada bir çark olduğun için iyimserim ve iyimser bir gelişme olarak değerlendiriyorum. İnşallah çalışmalarını daha ileri götürür, biraz daha tarih okur ve Dersim olaylarının da iç yüzünü anlarlar.

Mehmetçiğim (AK Parti Milletvekili Mehmet Metiner) sen de bundan sonra daha fazla işe fazla girme... '