Osmanlı İmparatorluğunun hakim olduğu topraklarda 10 yıldır Türk eserlerinin izlerini süren mimar Yüksek Mimar Mehmet Emin Yılmaz, kiliseye dönüştürülen cami, mescit, tekke, türbe gibi yapıları tespit etti. Yılmaz, eserlerin bulundukları ülkelere giderek bizzat yerinde incelemelerde bulundu. 329 yapıdan kiliseye çevrilip "hala faal olan" en çok Türk eserinin, Yunanistan'da bulunduğu bilgisini veren Yılmaz, bu ülkede 74 cami, 19 türbe, 1 imaret ve 2 namazgahın kiliseye çevrildiğini söyledi. Bunların yanı sıra 5 minarenin de çan kulesine dönüştürüldüğünü aktaran Yılmaz, Yunanistan'da toplam 101 eserin dönüştürüldüğünü ifade etti.
Çalışmasına önce Balkanlardan başlayan Yılmaz, bulduğu veriler ışığında araştırma sahasını genişlettiğini belirterek, Önce Macaristan, Bulgaristan ve Yunanistan'a yoğunlaştım. Çünkü en çok kiliseye dönüştürülen yapılar bu 3 ülkede bulunuyor. Daha sonra Cezayir, Ukrayna, Kırım, Gürcistan, Ermenistan, Bosna Hersek, Güney Kıbrıs, Hırvatistan, Kırım, Kosova, Makedonya, Moldova, Romanya, Sırbistan ve Türkiye ile birlikte toplamda 18 ülkede cami, mescit, tekke, türbe gibi Türk eseri olup da çeşitli tarihlerde kiliseye dönüştürülen toplam 329 mimari yapı tespit ettim. dedi.
Ülke bazında kiliseye dönüştürülen eserlerle ilgili bilgi veren Yılmaz, şunları ifade etti: Bulgaristan'da 117 cami, 7 tekke-türbe ve 1 medrese kiliseye, 3 saat kulesi çan kulesine; Hırvatistan’da 8 cami, 1 kule kiliseye; Kırım'da 6 cami ve 1 türbe kiliseye, Kosova'da 1 cami kiliseye, 1 saat kulesi çan kulesine, Ukrayna'da 2 cami kiliseye, bir minare çan kulesine, Makedonya'da 3 cami, 2 türbe, 2 saat kulesi kiliseye; Sırbistan'da 15 cami ve 2 türbe kiliseye, Gürcistan ve Azerbaycan'daki 1'er cami Rus işgalinde kiliseye, Bosna Hersek'teki 3 cami Avusturya işgali sırasında kiliseye, Cezayir'de 3 cami Fransız işgalinde kiliseye, Ermenistan'da ise 2 cami kiliseye dönüştürüldü. Güney Kıbrıs'ta 1 çeşme, Moldova'da 4 cami ve Romanya'da da 5 cami kiliseye dönüştürüldü. Macaristan'da 23 cami, 5 türbe, 1 hamam ve 1 mektep kiliseye dönüştürüldü ancak Avrupa’da Türk eserlerini kiliseye dönüştürmeyen tek millet Macarlardır. Orada dönüştürülen eserlerin tamamı Avusturya işgali sırasında gerçekleştirilmiştir.
Yüksek Mimar Mehmet Emin Yılmaz, Türk eserlerinin siyasi ve mekansal gerekçelerle değiştirildiğini belirterek, Şehir merkezlerindeki büyük anıtsal Türk yapıları ve özellikle de minareler Türk hakimiyetini dolayısıyla İslamı simgeledikleri için yok edilmesi gereken ilk hedef olarak görülüyor. Çok hazindir, Sofya'da 1878’de bir gecede dinamitlerle 7 minare yıktırılıyor. diye konuştu.
Sofya'da Mimar Sinan'ın tarafından yapılan ve sonradan kiliseye çevrilen Mehmed Paşa Camisi (İmaret Kara Cami) görülüyor.
Fotoğrafta Bulgaristan Uzuncaova'da kiliseye çevrilen Yemen Fatihi Gazi Sinan Paşa Camisi görülüyor.
Fotoğrafta Hırvatistan Yakova'da kiliseye çevrilen İbrahim Paşa Camisi görülüyor.
Fotoğrafta Macaristan Sigetvar'da bulunan ve kiliseye çevrilen Ali Paşa Camisi görülüyor.
Fotoğrafta Makedonya Brod'da bulunan ve kiliseye çevrilen Hıdır Baba Türbesi görülüyor.
Sırbistan Çaçak'ta bulunan ve kiliseye çevrilen Tur Ali Bey Cami.
Yunanistan Drama'da bulunan ve kiliseye çevrilen Yıldırım Bayezid Camisi görülüyor.
Macaristan Peçuy'da bulunan ve kiliseye çevrilen Gazi Kasım Paşa Camisi görülüyor.
Yüksek Mimar Mehmet Emin Yılmaz, çalışmalarını bir kitapta topladı.
