EVİN GÖKTAŞ / ANKARA
Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ömer Faruk Eminağaoğlu, yargı mensuplarına 2003 yılına kadar AİHM konusunda eğitim verilmediğini bildirdi. Eminağaoğlu, gerekli eğitim verilseydi, Türkiye'nin AİHM tarafından bu kadar çok ağır tazminat cezalarına çarptırılmayacağını ifade etti.

Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ömer Faruk Eminağaoğlu, Avrupa Konseyi'nin fonu ile Türkiye genelinde 9 bin 200 hakim ve savcıya verilen "insan hakları" eğitiminin, yetersiz olduğunu belirtti. Eminağaoğlu, yargıdaki insan hakları eğitimi ile ilgili hazırladığı değerlendirme raporunda, önceki siyasi iktidarlara ağır eleştirilerde bulundu.

Eminağaoğlu, Türkiye'de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 1952 yılında yürürlüğe girdiğini, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) bireysel başvuru hakkının 1987'de tanındığını ve bu mahkemenin zorunlu yargı yetkisinin 1990 yılında kabul edildiğini hatırlattı. Şimdiye kadar AİHS'ni ihlal ettiği iddiasıyla AİHM'e açılan bir çok davada Türkiye'nin ağır tazminat cezalarına mahkum edildiğini hatırlatan Eminağaoğlu, bu konuda hakim ve savcılara 2003 yılında kadar yeterli eğitim verilmediğini kaydetti. Eminağaoğlu, "eğitimin zamanında verilmesi halinde Türkiye'nin bu kadar ağır tazminat cezalarına çarptırılmayacağını" ifade etti.

Cevap bekleyen sorular

Eminağaoğlu, Türkiye'nin mahkumiyetine neden olan insan hakları ihallerinin büyük bölümünün yargı kararlarından ya da yargının denetim ve gözetimindeki işlemlerden kaynaklandığının altını çizerek, şu soruları yöneltti: "AİHS ve AİHM kararları konusunda yargı organları neden zorunlu yargı yetkisinin kabul edildiği 1990 yılı veya öncesinde eğitime tabi tutulmadı ve bilgilendirilmedi? Neden yargılamanın AİHM ilkeleri doğrultusunda yapılması baştan beri hedeflenmedi? Neden bu eğitimlerden uzak duruldu? Ve neden Türkiye'nin bu eğitimi zamanında ve yeterince yapması durumunda, söz konusu olmayacak bir çok ihlal kararına muhatap olundu?"

Hakim ve savcılara dil eğitimi

Eminağaoğlu, hakim ve savcıların yabancı dil sorunu yaşadığı için AİHM kararlarını yeterince takip edip algılayamadıklarına da dikkati çekerek, şunları kaydetti: "AİHM kararları Fransızca ve İngilizce olarak, mahkemenin kendi web sayfasında yayımlanmaktadır. Ancak, yargıdaki yabancı dil düzeyi düşünüldüğünde, bu kararlardan yargıç ve savcıların yeterince yararlanabildiğini söylemek olası değildir. Onun için mesleğe başlamadan önce yeterlilik düzeyinde ve zorunlu olarak yabancı dil sınavı öngörülmeli, staj sürecinin bir bölümünde 'yurt dışı' programı mutlaka yer almalıdır. Meslekte olanların da mümkün olduğunca bu konudaki eğitimlerine ağırlık verilmelidir."