İstanbul/Göztepe'de bir parka inşa edilmek istenen câmi, Kadıköy Belediyesi ile Büyükşehir Belediyesi arasında çekişmeye sebep oluyor. Konuyla ilgili kararın gelecek aya ertelenmesi, gazeteleri de günlerdir meşgul eden tartışmanın ilk olumlu sonucu. Umarız, kararı verecek kişiler, tarafı oldukları tartışmanın tek bir câmiyi aşan önemini fark ediyorlardır.

İhtiyaç duyulan yere ibadethane inşa edilmesi temel bir insan hakkının yerine getirilmesidir; buna hiç kuşku yok. Bu bakımdan, câmi için düşünülen semtte böyle bir ihtiyacın var olup olmadığının tespiti önemli bir nokta. Bir diğer önemli nokta da, inşa edilecek câminin mimarî açıdan değeridir... Olmadık yere câmi inşa etmek de, estetik açıdan çevreyle hiç uyuşmayan bir mimarî tarz tercih etmek de doğru değildir.

Estetik kaygılar son zamanlarda daha fazla ön plana çıkmaya başladı; câmi inşa ettirecekler de bu kaygıya riayet etme çabasındalar. Diyanet İşleri Başkanlığı bu arzuya cevap olarak 'tip mimarî projeler' çizdirdi. Ancak yine de ortaya çıkan her sonuca bir 'eser' gözüyle bakmak hayli zor. Türkiye'de dinî mimarî sanki 15. ve 16. yüzyıllarda durmuş gibi. Yeni yapılan câmiler ile geçmişin mütevazı eserlerini kıyaslamak bile mümkün olmuyor.

Göztepe gibi mutena bir semtte inşa edilmek istenen câminin, her şeyden önce, gerçekten bir 'eser' olacak değerde projelendirilmesi gerekir. Çağımıza uygun, o çevredeki dinî ihtiyaçlara her bakımdan cevap verecek, etrafında yaşayanların göğüslerini kabartacak estetik kalitede bir câmiye kim, neden itiraz etsin ki? Tespit edilen mekân parkı çocukların elinden almadığına göre...

Acaba bu tartışma vesile edilerek yeni bir belediyecilik anlayışı devreye sokulamaz mı?

'Yeni belediyecilik anlayışı', yanlış hatırlamıyorsak, Kadir Topbaş'ın aday olduğunda verdiği en önemli sözdü. Başkanlığa seçildikten sonra, Kadir Topbaş, ilkini Moda'da topladığı sokak meclisiyle, kendilerini ilgilendiren önemli kararlarda halkın da görüşüne başvurulacağı sözünü tekrarlamıştı. Göztepe'ye câmi projesi, böyle bir uygulama için, çok uygun bir vesile.

Yapılması gereken, câminin önceden çizdirilen plan ve projesinin inşaat için düşünülen mekânda sergilenmesi sonrasında o çevrede yaşayan vatandaşların görüşlerine başvurulmasıdır. Projeyi gerçekleştirmek isteyenler bunu hangi imkânlarla yapacaklar anlatsın, mimar da projesinin ayrıntılarını savunsun, sonunda bırakalım, o semtte yaşayanlar, kendi yaşadıkları hayat alanıyla ilgili kararı kendileri versinler... Kararlarını verirken, yalnız dinî mülâhazaları değil estetik kaygıları da doğal olarak göz önünde bulunduracakları için, göz bozacak çirkinlikte yanlış bir yapının zorlanması da engellenebilecektir.

Konuyu 'câmi yapımına taraf olanlar' ile 'câmiye karşı çıkanlar' kaba parantezine hapsetmek yerine, ibadethane ihtiyacının karşılanmasında en güzel örneğe ulaşma çabasına vatandaşları ortak edecek bir yeni anlayışı hâkim kılmak daha doğru olmaz mı? Buna benzer bir girişimin sonucu olarak inşa edilmiş Zagrep'teki câmiye yıllar önce yolum düştüğünde, "Neden bu güzellikte bir eser bizde yapılamıyor?" kıskançlığına kapılmıştım. Dinin hayatın merkezi olduğu anlayışıyla planlandığı için günün her saatinde müminlerle kaynayan o şâhâne câmiyi, Müslüman bile olmayan iki Hırvat mimarın projelendirdiğini öğrenmem ise kıskançlığımı daha da artırmıştı.

Dış ve iç mekân zengini bir ibadethanenin çevreye sağlayacağı huzur ve tatmin hissinin farkında mimar kökenli bir başkan Kadir Topbaş; halkı karar mekanizması içine alacak yeni bir belediyecilik anlayışının savunucusu da. Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk'ün de ibadethane ihtiyacına karşı çıktığını sanmıyoruz; göz hizasında çirkin bir bina daha görmek istemiyorsa, yanlış mı yapıyor? Halkı da arkalarına alarak, Göztepe'ye beraberce kazandıracakları güzelliği tartışmasız bir mimarî eserin etkisi, yalnız o semtte değil, Türkiye'nin dört bir tarafında hissedilecektir.

Kavga ve çekişme yerine birbirimizi dinleyerek sonuç almayı denesek, ne olur sanki...

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan