Mekruh oruçlar, tutan kişinin veya tutulan günün durumuna göre yasağın şiddeti ölçüsünde, tahrîmen (harama yakın) veya tenzihen (helâle yakın) mekruh olarak ikiye ayrılır.

Tenzîhen mekruh oruçlar, günlerdeki sakınca ya da vücuda zararı açısından iki bölümde ele alınabilir. Bugün, birinci türdekileri ele alıyoruz.

a) Tek Günlü Aşure/10 Muharrem Orucu: Muharrem ayının yalnız onuncu günü oruç tutmak tenzihen mekruhtur. Bunun sebebi, Yahudilere benzemek ve onları taklit etmektir.

b) Nevruz ve Mehrican Oruçları: İranlıların ve Türklerin ilkbaharda bayram yaptığı ve yılbaşı olarak kutladığı 21 Mart gününe "Nevruz" denir. Kasıtlı olarak bu günde ve yine İranlılar'ın sonbaharda bayram günlerinden biri olan 16 Eylül Mehrican günü oruç tutmak mekruhtur. Çünkü, o gün, tutulan oruçla, bir tür tazim ediliyor demektir. Fakat, itiyat haline gelen oruçlar, bu güne rastlarsa veya bir gün öncesi ve sonrasıyla oruç tutmak hiçbir şekilde mekruh olmaz.

c) Tek Cuma veya Cumartesi Oruçları: Yalnız cuma veya cumartesi günleri oruç tutmak tenzihen mekruhtur. Çünkü Cuma günü, Müslümanların bir tür haftalık bayramı sayılır. Hz.Peygamber (s.a.) şöyle buyurmuştur: "Cuma gecesini, diğer geceler arasında gece namazına ayırmayın, cum'a gününü de diğer günler arasında oruç günü olarak belirlemeyin, ancak birinizin tutmakta olduğu oruç arasına denk gelirse o hariç." (Buharî, savm 63; Müslim, sıyâm 147, 148; Ebu Dâvud, savm 50; Tirmizî, savm 42); "Cumartesi günü oruç tutmayın, ancak Allah'ın size farzettiği şeyde o gün oruç tutarsınız. Biriniz yiyecek cinsinden bir şey bulamaz da sadece üzüm (asması) kabuğu veya bir ağaç çöpü bulacak olsa, onu ağzında çiğnesin (ve yine de cumartesi günü oruçlu olmasın)." (Ebu Dâvud, savm 51, hadisin mensuh olduğunu söylemiştir; Tirmizî, savm 43; İbn Mâce, sıyâm 38)

d) Hacıların Tevriye ve Arefe Orucu: Hacıların güçsüz ve yorgun düşme ihtimali durumunda Kurban Bayramı terviye ve arefe (Zilhicce'nin 8. ve 9.) gününde oruç tutması, hac işlemleri konusunda zorluk çıkaracağından mekruhtur. Ebu Hüreyre (r.a.) anlatımına göre, Resulullah (s.a.) arefe günü Arafât'ta oruç tutmayı yasakladı. (Ebu Dâvud, savm, 63)

e) Şaban'ın İkinci Yarısında Oruç Tutmak/Şaban'ın İkinci Yarısı Orucu: Ramazan'dan önceki ay olan Şaban ayının bütününü oruçla geçirmeyen kimseye, yalnızca ikinci yarısında nafile oruç tutmak mekruhtur. Bütün ayı oruçlu geçiren veya itiyat orucu bu günlere rastlayan, ya da bu günlerde oruç tutmayı adayan kimsenin tutacağı oruç mekruh değildir.

Pazartesi-perşembe oruçları ile her ay üç gün şeklinde tutulagelen mutat oruçlar dışında, özellikle Şaban ayının ikinci yarısında oruç tutmak, bazı bilginlerce mekruh görülmüştür; Şafiîler ise, bu orucu haram saymıştır. Çünkü, "Şaban'ın yarısından sonra, Ramazan gelinceye kadar oruç yoktur" (Ebu Davud, savm, 12; Tirmizî, savm, 38) şeklinde hadis vardır.

f) Ramazan'ı Karşılama Orucu: Kesin olarak belli Ramazan'dan bir veya iki gün önce, Ramazan'ı karşılamak amacıyla nafile oruç tutmak mekruhtur. Fakat adanan veya nafile olarak tutulan oruç bu günlere rastlarsa mekruh olmaz. Hz.Peygamber (s.a.), şöyle buyurur: "Sizden kimse, Ramazan'ı bir veya iki gün önceden oruç tutarak karşılamasın. Eğer bir kimse, önceden oruç tutmakta idiyse, orucunu tutsun." (Buharî, savm, 5, 11, 14; Müslim, sıyâm, 21; Ebu Dâvud, savm 11; Tirmizî, savm 2; Nesâî, savm 31, 32) Bu kerahat, Ramazan'a ilave yapılması endişesi dolayısıyladır.

g)Yevm-i Şek/Şüpheli Gün Orucu: Ramazan'ın girip girmediğinde şüpheli olunca, Ramazan niyetiyle (iki/çifte niyetle: Ramazan'sa Ramazan'a, değilse nafileye diyerek) oruç tutmak mekruhtur. Şaban ayını oruçla geçiren veya son üç gününde oruçlu bulunan kimse için de, şek gününde oruç tutmak efdaldir.

VECDİ AKYÜZ

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan