HAMDİ ATEŞ / ANKARA
Tavşancıl'da meydana gelen tren kazasının ardından TCDD yönetimini suçlayan eski Genel Müdür Vedat Bilgin'in, ATS sistemi uyumsuz Bosna-Hersek lokomotiflerini kiraladığı ortaya çıktı. Türkiye 1997 yılından bu yana Bosna-Hersek Demiryolları'ndan lokomotif kiralamaya başladı. 1997 yılında 10, 1998 yılında 10 olmak üzere toplam 20 lokomotif Türkiye'de çalışmaya başladı.

İadeye tazminat engeli

Ancak bu lokomotiflerde bulunan ATS sistemi Türkiye'deki yollarla uyumsuz çıktı. Sadece Mersin-Kayseri hattında kullanılabilen bu sisteme sahip trenlerin kira sözleşmesi 2002 yılında dönemin Genel Müdürü Vedat Bilgin tarafından 2004 yılının sonuna kadar uzatıldı. Bilgin'in kazanın ardından yaptığı eleştiriler ise demiryollarında şaşkınlıkla karşılandı.

2003 yılının başında göreve gelen TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman, lokomotiflerde ATS sisteminin olmadığını öğrenince, bunların iade edilmesini ve uyumlu lokomotifler alınmasını istedi. Ancak bu kez de sözleşmedeki ağır tazminat maddesi engel olarak karşısına çıktı. Sorunun çözümü için iki ayrı sistemin oluşturulması gündeme geldiyse de, bunun daha tehlikeli olacağı, çünkü sistem geçişlerinin unutulması ve ATS var diye makinistlerin daha rahat davranabileceği görüşü öne çıktı.

Üç yılda bir onay alamadı

Bunun üzerine bütün lokomotiflerde kullanılabilecek tek bir sistem için çalışmalar başladı. Toplam 524 anahat lokomotifinden bugüne kadar 208 tanesine ATS sistemi kuruldu. Kısa sürede bütün lokomotiflere takılması planlanan ATS sisteminin toplam maliyetinin 1,5 milyon doları bulması bekleniyor.

Bilgin, eleştirilerinin yanında Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projisi'nin mimarının kendisi olduğunu da ileri sürdü. Kaynağı dış kredilerden oluşan Hızlı Tren Projesi'nin geçen yıl temeli Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından atıldı. 2,5 yılda tamamlanması hedeflenen projeyi sahiplenen Bilgin'in, 3 yıl boyunca dış kredi için Hazine Müsteşarlığı'ndan onay bile alamadığı kaydedildi. TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman, göreve geldikten sonra ilginç bir yöntemle Hazine ve DPT onayını aldı. DPT ve Hazine Müsteşları ile Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ı evinde yemeğe davet eden Karaman, misafirlerinin gelmesinin ardından evinin kapısını kilitledi ve Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi'nin onayıyla ilgili sorunlar çözülmeden evden çıkış olmadığını söyledi. O akşam sorunlar çözüldü ve birkaç gün içinde onaylar alındı.