Kuala Lumpur (MALEZYA)- Konuşmasını "İMF'ye hayır" sloganıyla kesen gençlere, "Sizler başka bir galakside yaşıyor olmalısınız" tepkisini verdiği hatırlanacak olursa, Başbakan Tayyip Erdoğan iki gün boyu o 'başka galaksi'de dolaştı. Malezya, içine düştüğü ekonomik krizden, "İMF'ye hayır" diyerek çıkmayı başaran nâdir ülkelerden biri. Başbakan Erdoğan, "Bunu nasıl yaptığınızı bizim Ali Babacan'a anlatın" diye başladığı geziyi, "2004'te İMF'ye borçlarımızı ödeyince biz de kendi yolumuza gideriz" sözüyle tamamladı...

2001 yılında Türkiye'de yaşanan krizin sebebi olarak gösterilen 'sabit kur', 1997 yılında çok daha derin bir ekonomik krizle karşılaşan Malezya'nın az yara ve bereyle kurtuluşunun formulü. Vaktiyle kendilerinden 'Asya kaplanları' veya 'Uzak Doğu kaplanları' diye söz edilen bir dizi ülke, onları kaşları-gözleri içinde sevdiklerini söyleyen Batılı yatırımcılar tarafından arkadan hançerlenince ciddi bir krize yuvarlandı... Güney Kore, Tayland ve Endonezya gibileri İMF'nin kapısını çaldı o ülkelerin; Malezya ise 'İMF reçetesi' istemediği gibi, o reçetelere alenen savaş da açtı...

Uzak Doğu'da derin krizden etkilenen ülkeler arasında kendini en çabuk toparlayıp ayağa kalkan ilk ülke Malezya oldu. Türkiye'nin Malezya Büyükelçiliği tarafından Başbakan Erdoğan'ın gezisini izleyen gazeteciler için hazırlanan bilgi notundaki şu satırlar göz açıcı:

"Malezya dünya mal ticaretinde en büyük 20 ülke arasında yer almaktadır. Büyük ticaret rakamlarına rağmen 1994 yılından beri açık veren Malezya dış ticareti, 1997 yılında karşılaşılan Asya Ekonomik Krizi'ni aşmak amacıyla alınan radikal tedbirlerin etkisiyle fazlalık vermeğe başlamıştır. Nitekim, dış ticaret 1998 yılında 15,4 milyar dolar (..), 2002 yılında da 13,40 milyar dolar fazlalık vermiştir. Bu rekor fazlanın ortaya çıkmasındaki iki temel neden, 1998'de yapılan yüksek düzeyli devalüasyonun etkisiyle ihracatta sağlanan sıçrama ve uygulanan sıkı para politikalarıyla yabancı sermayenin, azalan oranda da olsa, Malezya'ya akmaya devam etmesidir."

Malezya'nın içinde yer aldığı bölge, 1960'da dünya GNP'sinin yalnızca yüzde 4'ünü temsil ederken, kriz öncesinde, bu oran yüzde 25'e çıkmıştı. Le Monde gazetesi, Asya'nın etkin ekonomilerinin (kast edilenler Güney Kore, Hong Kong, Singapur, Tayvan, Tayland, Malezya ve Endonezya), 2000 yılında, dünya GNP'sinin yüzde 30'una ulaşacakları öngörüsünde bulunmuştu.

İnsan buraya gelince daha iyi anlıyor: Ekonominin şakaya gelir bir yanı yok. Birdenbire tepeye doğru tırmanırken, en ufak bir ayak sürçmesi, tepetaklak olmak için yeterli. Böyle ortamlarda akılcı kararlar alabilecek istikrarlı yönetimler gerekiyor. Malezya, öyle anlaşılıyor ki, esas bu yönden şanslı.

İkili görüşmelerde Malezya başbakanı Mahathir Muhammed misafirlerine kriz deneyimi ile ilgili olarak ne anlattı, bilemiyoruz. Ancak, görüşmeden önce, Türkiye'nin ekonomik performans tablolarına göz attıysa, göstergelerin fazla sağlıklı olmadığını mutlaka fark etmiştir. Milli paraların değerinin anormal yükselmesi kadar izah edilemez bir biçimde aşağıya yönelmesi de sorunludur; Türkiye bugün o sorunu yaşıyor. İhracat ile ithalât makasının ilki aleyhine fazlaca açılması liranın gereksiz değer kazanmasıyla ilişkili; Türkiye'ye yabancı para girdisi de yok. Bu iki unsur, 'dalgalı kur' sistemine rağmen, ekonomiyi tehdit ediyor...

Malezya'nın dış ticareti Türkiye'den çok daha fazla, buna karşılık dış ve iç borçları bayağı mâkul düzeyde. Kısa zamanda muazzam bir ekonomik sıçrama başarması, fedakârlığa hazır ve çalışkan insangücü ve akılcı yönetimiyle, Malezya, sıkıntıları büyük çapta geride bırakmış görünüyor. Buna karşılık, yakın geçmişte iki ekonomik kriz dalgasına muhatap olan Türkiye'de, Ak Parti hükümetinin getirdiği potansiyel istikrara rağmen, ekonomiyi atağa kaldırmak o kadar kolay görünmüyor.

Seyahat öncesinde aynı düşüncede değildim, şimdi düşüncem değişti: Tayyip Erdoğan ve bakanları iyi ki Malezya'ya geldiler... Bakalım bu 'galaksi'de gördükleri gözlerini açtı mı?

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu