OSMAN SÖNMEZ
Sovyetler'in yıkılışının ardından sosyal problemlele karşı karşıya kalan Rusya, şu anda çıkmazlarla uğraşıyor. On yıllık bir zaman dilimi içinde ciddi bir oranda nüfusunun azalması ülkenin birinci sorunu haline geldi. Bir taraftan Kiliseler, diğer taraftan sivil toplum örgütleri ve devletin resmi kurumları nüfusun yeniden artması için kıyasıya mücadele vermelerine rağmen, şu ana kadar bir arpa boyu yol alamadılar.

On yıl içinde 8 milyon azalan Rusya'nın durumu vahim görünüyor. Bir anda ülkenin gündemine oturan nüfus azalması meselesine çözümlerde getirilemiyor. Hemen her gün Duma bu konuyu gündeme taşıyor. Sorunun nerden kaynaklandığına dikkat çekiliyor.

Ancak, sorunun yine devletin yapısından ve uygulamalardan çıktığına dair tespitler ortaya konuyor. Tespitler sıralanırken, öncelikle güven ortamının olmaması dikkatleri çekiyor. Yani Rus halkı geleceği konsunda endişeli. Sık sık siyasi ve ekonomik sorunlarla karşı karşıya kalmaları, devlete olan güveni nerdeyse ortadan kaldırıyor.

Bunun dışında, demokrasiye geçilmesine rağmen, halk daha demokrasinin nimetlerinden faydalandırılmadığı gibi, polisiye uygulamalar ise her geçen gün biraz daha arttırıldığı görülüyor.

Bunların dışında en önemli diğer bir sorun ise, ekonomik yapının halen düzelmemesi. Gider ile gelir arasıdanaki uçurum her geçen gün biraz daha artıyor. Açlık sınırı 400 dolar olan ülkede asgari ücret halen 50 dolar civarında.

Ayrıca, ekonomik ve sosyal yaşantının yanısıra, hukuki konularda halen çözülmüş değil. Özel, tüzel kişi ve kuruluşlar arasındaki sorunları çözmede yeterli olamayan hukuk sistemi, halen Sovyetlerden kalma. Tek taraflı yargılama olması hesabıyla, hukukcuların bile sorunları çözmede akim kaldıkları görülüyor.

Yukarıda zikredilen sorunların tespiti Rus Duma'sı tarafından yapılmış. Tabiki buna önlem almak için bir şeyler yapıyor devlet olarak. Ancak, yeterli olamıyor. Asıl sorunun mentalitelerde olduğu ifade ediliyor.

Yine yapılan tespitlere bakılırsa, ülkenin yüzde 40'ı yaşlı ve emeklilerden oluşuyor. Eğer nüfus azalmasının önüne geçilmezse, önümüzdeki on yıl içinde yaklaşık 15 milyon insanın daha azalacağı tahmin ediliyor.

İşte bu nüfus azalmasından dolayı Rusya hükümeti, yabancıların vatandaşlığı konusunda da bir adım atamıyor. Normal şartlarda 5 yıl Rusya'da ikamet eden bir yabancıya vatandaşlık vermesi gerekirken, simdiye kadar bunu uygulamaya sokmadı. Sebep olarak, nüfüsun azalması, ikame olarak yabancıların alması gösteriliyor. Birazda haksız değiller. Çünkü, herhangi bir değişiklik durumunda, hali hazırda yalnızca 3 milyon Çinlinin vatandaşlık hakkını kazandığı kayıtlar arasında. Yani bir anda 7 veya 8 milyon yabancı Rus vatandaşlığına geçecek. Tabiki bu hız devam ederse, bir elli yıl sonra Ruslar kendi ülkesinde azınlık kalacak.