AYDINLIK TÜRKİYE'NİN HABERCİSİ

Y E M E K
İyi çiğ köfte nedir NASIL YAPILIR

Son yıllarda birçok yemeğimizin, olması gerektiğinden çok farklı bir şekilde değiştirildiğini gözlemlemekteyim. Birçok müessese "Ben yaptım, oldu" mantığını güderek bu bozulmaya en büyük desteklerini sağlıyorlar! Çevremizde aslına uygun olmayan kötü ürünler o kadar çoğaldı ki, sanki asıl ürünmüş gibi gerçek yapımı bozulup, çok ucuza mal etmek uğruna, aslından uzaklaştırılıyor. Çiğ köfte de maalesef bu sınıfa giren ürünler arasında. Bundan dolayı sizlere bu hafta gerçek çiğ köfte ve çiğ köftenin yapılışı hakkında bilgiler vermeye çalışacağım.

Çiğ köfte halk arasında her ne kadar sadece 1 çeşit gibi algılansa da, yaklaşık 40'a yakın çeşidi vardır. Kıymalı Tene, Yumurtalı Tene, Çiğ Kıymalı Tene, Şırşırlı Lıklıklı Köfte, Yuvarlak Köfte, Sini Köftesi, Sitti Simidi Köftesi, Hac Köftesi, Summaç, Yumurtalı Köfte, Cevizli Köfte, Mercimekli Köfte, Kıymalı Köfte, Pisik Ummacı, Tiritli Köfte, Yapma, Mercimekli Yapma, Çiğ Köfte ailesi arasında bulunan çeşitler arasındadır.

ÇİĞ KÖFTENİN YOĞRULMASI

Çiğ köfte yapılırken dikkat edilmesi gereken bir takım kurallar vardır. Çiğ köftenin en iyi sonucu vermesi için içinde kullanılan bütün malzemelerin kaliteli ve yöresel olması gerekir. Köftenin ana maddesini kara etle, simit denilen ince bulgur oluşturur. Etin tamamen yağsız siyah koyun veya dana etinden olması gerekir. Bunlar arasında en makbul olanı da koyun etidir. Et, tokmakla taşta dövülünce içindeki sinirler kendiliğinden çıktığından, bu yöntemle çiğ köfteye katılan et, çiğ köftenin lezzetinde çok iyi sonuçlar verir . Tabii şimdi şehirlerde, apartmanlarda bu işlemin yapılabilmesi pek mümkün olmayacağından, siz bu et dövme işini pikniklerde veya açık alanlarda yapabilirsiniz. Çiğ köftenin yapımında kullanılan biber salçasının ev yapımı olması, özellikle Şanlıurfa yöresinde evlerde yapılan pul biberi bulunup yoğrulması, yaptığınız veya yediğiniz çiğ köftenin tadında doyulmaz bir tat bırakır. Yazın çiğ köfte yoğururken malzemelerin içine buz atılması, taze soğan ve maydanozun vaktinden önce doğranmaması, malzemelerin miktarı, yoğrulan leğenin ebadı çiğ köfteye lezzet katan unsurlar arasında. Çiğ köfte bitimine yakın konulan baharat, çiğ köftenin kokusunu tam alabilmek için idealdir. Ayrıca çiğ köftenin asla hamur gibi yumuşak olmaması, ağza atıldığında bulgurun hafif dişe değmesi gerekir. Hamur gibi olan çiğ köfteler genelde patates ezmesi veya sıcak suda şişirilmiş olduğundan yenildiğinde midede şişkinlik yapar ve saatlerce beklediği için sağlıklı da değildir.

Çiğ köftenin yoğrulacağı tepsinin altı hafif tırtıklı olmalı ki, yoğurma işlemi kolay olsun. Tabii yoğuran kişinin de çiğ köfteyi yoğuruş tekniğini bilmesi en önemli şartlardandır. Kimileri çiğ köfte yoğurumunun kuvvet gerektirdiğini iddia eder; fakat ben buna katılmıyorum. Çiğ köfte yoğuran birinin illa ki çok kuvvet sarf etmesi gerekmiyor. Önemli olan neyin ne zaman katılacağını bilmektir.

ANAVATANI ŞANLIURFA

Çiğ köfteyi en iyi hangi yöre yapar? Gaziantepliler çiğ köfteyi kendilerinin daha iyi yaptığını söylerken, Şanlıurfalılar çiğ köfteyi hem kendilerinin bulduğunu, hem de gerçek çiğ köfteyi kendilerinin yaptığını, diğer çiğ köftelerin ancak Şanlıurfa çiğ köftesinin taklidi olabileceğini söylerler. Gaziantepliler kızmasın ama nasıl baklavanın en iyisini onlar yapıyorsa, gerçek çiğ köfteyi de Şanlıurfalılar yapıyor.

ÇİĞ KÖFTE'NİN PÜF NOKTALARI

Çiğ köftenin püf noktası, yoğururken kıvamını bulur bulmaz hemen yenilmesidir, hatta yoğurma bitince "Tepsiyi yerinden bile kaldırmayacaksın" derler. Çiğ köftenin yoğrulduktan sonra en geç 5-10 dakika içinde tüketilmesi gerekir. Yanında bir de ayran ve taze nane oldu mu, değmeyin lezzetine...

ÇİĞ KÖFTENİN TARİHÇESİ

Hz. İbrahim döneminde yaşayan bir Urfalı avcı, avladığı ceylanı eve getirerek hanımından yemek yapmasını ister. Hanımı evde odun bulunmadığını söyler. Çevrede toplanacak bir tek dal dahi kalmamıştır. Zira Nemrut, Hz. İbrahim'i ateşe atmak için yakacak ne varsa toplattırmıştır. Avcı, hanımından bir çare bulmasını ister. Bunun üzerine kadın, ceylanın budundan bir miktar yağsız et çıkararak bir taş üzerinde başka bir taşla ezmeye başlar. Sonra ezilmiş eti bulgur, biber ve tuzla karıştırarak yoğurur. Yeşil soğan, maydanoz ekler. Böylece Urfa'nın o leziz ve tadına doyum olmaz çiğ köftesi meydana gelir. Hz. İbrahim'in ateşe atıldığı günden bir hatıra da bu yemek kalır.

ÇİĞ KÖFTE YAPALIM

MALZEMELERİ: 300 gr dövülmüş siyah et, 2 su bardağı simit, 1 orta boy kuru soğan, 3 sap taze soğan, 3 sap taze sarımsak, 1 demet maydanoz, 1 tatlı kaşığı biber salçası, tuz, kırmızı biber, karabiber, köfte baharatı

YAPILIŞI: Soğan ve taze yeşillikler ince ince kıyılır. Simit, kuru soğan, salça, ıslatılmış bir avuç kırmızı toz biber, tuz, karabiber, 2-3 tane buz parçası ile iyice yoğrulur. İyice özleşen karışıma et ve köfte baharatı atılıp yoğrulma işlemine devam edilir. İçine yeşilliklerin yarısı atılıp, karıştırılır ve sıkımlanır. Çiğ köftenin sıkımlarının çok özel olması gerekmektedir. Sıkımların hepsi aynı büyüklükte ve aynı boyda olmalıdır. Sol elde tutulan köfte sağ elle ufak sıkılarak servis tabağına dizilir ve üzerine kalan yeşillikler serpilerek servis yapılır.

EN İYİ ÇİĞ KÖFTE YAPAN MEKANLAR

• Ziya Şark Sofrası: Aksaray, Fatih, Florya, Bayrampaşa, Y.Dudullu, Yenikapı' da şubeleri var. Tel : (0212) 417 74 18 • Çiya: Kadıköy Cafer Ağa Mah. Güneşli Bahçe Sk. No:43 Kadıköy / İST. Tel: (0216) 330 31 90 • Çavuşoğlu: Ordu Cd. Şair Fitnaz Sk. No:4 Laleli / İST. Tel:0212 518 77 28 • Köşkeroğlu: Mumhane Cd Kat Otoparkı Altı No:2/2 Karaköy / İST. Tel:0212 243 15 91 • Edessa: Emek Mh. 8. Cad. (Bişkek) No: 60/12 Emek / ANKARA Tel: (0312) 222 83 83

LEZZETLİ SÖZLER

Çiğ köftenin bulguru
Boğazdan inmez kuru
Bacı ayranın duru
İster gönlüm çiğ köfte


13 Aralık 2003
Cumartesi
 
RAMAZAN BİNGÖL


Künye
Temsilcilikler
Abone Formu
Mesaj Formu

Ana Sayfa | Gündem | Politika | Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Televizyon | Hayat | Arşiv
Bilişim
| Dizi | Çocuk
Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED