55 yıllık gümrükçülükle uğraşan, İhap Subaşı "Hükümetin 1918 sayılı Yasa'yı değiştirip 70 yıllık azabı dindirdiği. Gümrükte devrim yaptı" dedi.

1948 yılından bu yana sektörde olan ve 1958'den bu yana da kendilerine ait Subaşı Gümrükleme firmasını işleten İhap Subaşı, ailecek gümrükçülük yapıyor. Subaşı Oğlu Ahmet, kızları Çiğdem ve Figen ile gelini Nurçin aynı büroyu paylaşıyor. İhap Subaşı, firmasının gelmiş geçmiş bütün ekonomik krizlere rağmen dimdik ayakta durmasının sırrını ise şu sözlerle açıklıyor: "Doğru çalışmak, helal lokma için mücadele etmek."

İkinci baharı yaşıyoruz

Sektörün son durumu ile söyleşi yaptığımız İhap Subaşı, hükümete müteşekkir. Subaşı "1918 sayılı Yasa'yı değiştirip 70 yıllık azabı dindiren, bu hükümet, gümrükte devrim yaptı. İhracat ve ithalatçının önünü açtı. Yıllarca boynuna asılan rüşvet yaftası ile mağdur olan gümrükçüler, şimdi ikinci baharını yaşıyor" şeklinde ifade ediyor düşüncelerini.

1932'de yürürlüğe giren 1918 Sayılı Kaçakçılığı Men Kanunu yüzünden birçok canın yandığını, yasadan hem tüccarın, işadamının hemde gümrükçünün şikayetçi olduğunu belirten Subaşı, "Yasa ihracat ve ithalatın önüne adeta duvar olmuştu. Türk Standartları Enstitüsü'nden izinsiz, onaysız ithalata ve ihracata teşebbüs suç sayılıyor, ilgililer savcılığa sevkediliyordu. Bu hükümet, 70 yıllık yanlışa dur dedi ve 4926 Sayılı Kanunu, 2003 yılında yürürlüğe koyup herkesi rahatlattı. Artık onaysız işlemler için hüküm giymek yok, ağır para cezası var. Örneğin, bir gıda maddesi ithal edecekseniz, Tarım İl Müdürlüğü'nden onay belgesi alacaksınız. Bürokratik engeller yüzünden bu izin gecikince ithalatı çabuklaştırmak için izinsiz yapıyorsunuz" dedi.

Eskiden böyle durumlarda savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, mahkemelerin, savcıların yok yere meşgul edildiğini, işadamlarının mağdur edildiğini belirten Subaşı, "Bugün yine izin almak zorundasınız ama almadan yaparsanız yalnızca para cezası ödeyeceksiniz" dedi.

Çantadan büroya giden yol

Subaşı gümrük komisyonculuğunun gelişimi üzerine de şunları söyledi. "1948-1960 arasında bu mesleğin ağırlıklı insanları Yahudiler, Rumlar ve Ermenilerdi. O zaman çantalı gümrük komisyonculuğu vardı. 1960 sonrası ise büro komisyonculuğuna dönüştü. 1994 sonrası ise otomasyona geçildi. 4458 Sayılı Yasayla da bizi çok sıkan Gümrük Komisyonculuğu ibaresi yerini Gümrük Müşavirliği'ne bıraktı." Otomasyonun gelmesiyle sektörün rahatladığını, paravan şirketlerin önüne geçildiğini belirten Subaşı, "Ancak kaçakçılığa izin verilmemesi için bilgi akışı daha şeffaf olmalı. İthalatçının organizasyonu da şart" dedi.

10 parmağında 10 marifet var

55 yıllık gümrükçü Trabzonlu İhap Subaşı (76), aynı zamanda eski futbolcu, yönetici, başkan. Bir dönem Şenes Erzik'in danışmanlığını yaptı. Eski sendikacı. Çeşitli derneklerde başkanlık, fahri kulüp başkanlığı yaptı. 1966 yılında Milliyet Gazetesi'nde başladığı spor yazarlığını yerel Karadeniz Gazetesi'nde sürdürüyor. Dünya Gazetesi'nde de yıllardır ekonomi yazıyor.

Murat PALAVAR

« Geri Dön