Üsküdar Amerikan Lisesi öğrencisi Lara Falay'ın (16) esrarengiz intiharı ile gündeme gelen sanal ortamdaki fantastik oyunların gençler üzerindeki etkisinin otuz yıldan bu yana gelişmiş Batı ülkelerinde tartışıldığı belirtildi. Falay'ın, Role Playing Games adı altında değerlendirilen ve sanal ortamda birer rol ve karakter biçme esasına dayanan oyunlardan etkilendiği iddiası, bu tür oyunların Amerika ve Avrupa'daki yansımalarını da tartışmaya açtı. 1973'te Dave Arneson ve Gary Gygax tarafından üretilen Dungeons&Dragons (Zindanlar ve Ejderhalar) adlı oyunun gençler arasında hemen yaygınlaşması üzerine bazı Katolik ve Protestanlar grupların, 'oyunu suça teşvik ettiği' gerekçesiyle eleştirdikleri ortaya çıktı.

Fantastik seçimler

Zindanlar ve Ejderhalar gibi oyunların; fantezi ve gerçek ayrımını bir süre sonra ortadan kaldırdığı ve oyuncuları gerçek hayatta da fantastik seçimlere ittiği belirtiliyor. Uzmanlara göre; bir süre sonra hayatı, 'önceden belirlenmiş bir rolün kullanımı' olarak algılayan gençler, kendi rollerine uyan bir eylemi (sözgelimi intiharı) benimseyip uygulamaya koyuyorlar. Pekçok araştırmacının ilgisini çeken Rol Oyunları'nın -bir kısmı demonolojinin ilgi sahasına giren (Şeytana tapınmayı inceleyen bilim dalı)- Satanist tapınma, büyücülük ve kabalacılık eğilimlerine yol açtığı ileri sürülüyor. ABD'de oyunun; bu eğilimlerden ötürü intihar, tecavüz ve cinayet gibi kriminal suçlara yol açtığı da iddia edilmişti. Ancak FBI özel ajanı Kenneth Lanning anı kitabında Rol Oyunları ile suçlar arasında herhangi bir bağ olmadığını yazdı.

ROL NASIL VERİLİYOR?

Sanal ortamda oynanan Rol Oyunları'nın en ünlülerinden Zindanlar ve Ejderhalar, 3 ila 7 arasında kişiyle oynanan bir grup oyunu. Kişilerden biri Game Master (Oyun Ustası) olarak diğer karakterlere birer rol veriyor ve karakterler bu rolün öngördüğü davranış biçimlerini uyguluyor. Oyundaki uygulayıcı kişilere Player Characters (Oyuncu Karakterler) deniyor.

Charney Cale adlı bir araştırmacı tarafından kaleme alınan bir yazıda, oyuncu karakterlerin cüce ve büyücü gibi roller aldıklarını ve ustanın bu rollerin karşılaşacağı engelleri belirlediğini anlatıyor. Uzmanlar, oyundaki karakterlere dair herşeyin usta tarafından belirlenmesinin, gerçek hayatta da teslimiyet duygusunu beraberinde getirebileceğini belirtiyor.

Araştırmalarda her yıl bu oyunları oynayan kişilerden 500'ünün intihar ettiği bulguları yer almış, ancak bazı araştırmalarda da gençlerin intiharı ile Zindanlar ve Ejderhalar oyunu arasında bağlantı kurulamadığı belirtilmişti. Bu araştırmalardaki ortak nokta ise gençlerin mistik söylencelere ilgi duymaya başladığıydı.

LARA'NIN EĞİTİMİYLE BABASI İLGİLENDİ

Rol Oyunları'nı oynadığı anlaşılan Lara Falay'ın babası Yasef Falay'ın kızının eğitimiyle yakından ilgilendiği ve onun okuldaki başarısında büyük pay sahibi olduğu belirtildi. Yasef Falay, Açık Radyo'da Pink Floyd'un 'The Dark Side of the Moon' adlı albümünden esinlenerek 'Ayın Karanlık Yüzü' adlı program yapıyor ve programında gitar çalıp şarkılar söylüyordu. Rol Oyunları'yla ilişkilendirilen intiharlar daha önce Özel Alman Lisesi öğrencisi Ceylan Konuk'un intiharıyla gündeme gelmişti. Ceylan Konuk'un da tıpkı Lara Falay gibi iyi bir okulda okuduğu ve başarılı bir öğrenci olduğu ortaya çıkmıştı. Lara Falay'ın ölümünden önce sanal ortamdaki tüm diyaloglarını silmesi de anlamlı bulundu.