Bir kaç yıl önce, bir gazetenin (Zaman: 30 Ekim 1997), "Erkeği değerli kılan nedir?" sorusu çevresinde açtığı bir soruşturmaya verdiğim cevap elime geçti. Aynı sayfada cevabı yayınlanan öteki yazarlar, genelde, kadını değerli kılan şey her ne ise erkeği değerli kılan da odur, diye cevap vermişler. Benim cevabım bu genel yaklaşıma biraz aykırı düşmüş. Ben aşağıdaki düşünceleri belirtmişim, aynen aktarıyorum:
Konuyu üç temel alanda ele alabiliriz:
Ontik açıdan,
Epistemolojik açıdan,
Aksiyolojik açıdan.
Ontik (varoluşsal) açıdan erkek kadına tekaddüm etmiştir. Önce Adem, sonra Havva yaratılmıştır. Bu demektir ki, Havva olmadan da Hz. Adem var olmuş idi. Yani Hz. Adem kronolojik olarak Havva anamıza ön gelmiştir. Bilgi alanında ise vahyin muhatabı gene Hz. Adem olmuştur. Aksiyolojik yönden (etik değer yönünden) de Adem (a.s.) saffetiyle maruftur. Bu üç temel alanın üçünde de hem tarihsel olarak, hem de mutlak anlamda Hz. Adem'in Havva anamıza ön geldiğini görüyoruz. Buradan da erkeğin kadın için değil, fakat kadının erkek için yaratıldığı sonucunu çıkarmamız kolaylaşıyor. Bizim baktığımız açıdan değerlendirildiğinde, kadının bireyliğine halel gelmediğini görüyoruz. Nitekim Şeytan, Adem (a.s.)'a ve Hz. Havva'ya ayrı ayrı müracaat etmiştir. Havva anamız Şeytan'ın teklifine muhatap olduğunda bu teklifi Adem (a.s.)'a danışmadan tek başına değerlendirmiştir. Havva anamızın değerlendirmesinin sonuçları ayrı mütalâa edilmelidir, ama burada önemli olan Şeytan'ın teklifini (onun elbette şeytanî maksadını bilmeksizin) kendi başına değerlendirmiş olmasıdır. Nitekim sonucuna bakarak değerlendirdiğimizde Adem (a.s.)'ın Şeytan'ın iğvası karşısında mağlûp olması onun için de varittir. Fakat bunları göz ardı ederek varoluşsal, bilgisel ve değer yargıları alanında baktığımızda, Adem'in Havva'dan önce yaratılması dolayısıyla Allah'ın ona olan hitabı da öncelik kazanmıştır. Havva anamız ilâhî vahyi Adem aleyhisselam marifetiyle öğrenmiştir.

RASİM ÖZDENÖREN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu