Bütün ata-sözleri yerli malı değildir!.

Ata sözleri ve öz-deyişler, kuşaktan kuşağa aktarılan, insanlığın deneyimlerini ve yaşamdan alınan dersleri ifade eder.

Tabiî bir de "önemli" veya "ünlü" kişilerin imzasını taşıyan "vecize"ler vardır..

Bunları genellikle, kendi düşüncelerine fazla güvenmeyip, sözlerine güç katmak için kullanan, güncel "önemli" veya "değerli" kişiler tekrar ettikleri zaman hatırlarız..

Örneğin geçen hafta, katıldığı elektrik enerjisi konulu bir toplantıda, Süleyman Demirel, elektriğin önemini vurgulamak için, "Lenin de elektrik enerjisi çok önemlidir demişti" şeklinde konuştu..

Lenin, "elektrik enerjisi"ni de ele alan o konuşmayı, 22 Aralık 1920'deki Sovyet Kongresi'nde yapmış ve aynen şöyle demişti:

- Komünizm, Sovyetler'in iktidarı ve tüm ülkenin elektrifikasyonudur!.

İyisi mi biz, vecizeleri bırakıp, ata-sözlerine ve öz-deyişlere dönelim..

Birincisi, şunu bilelim ki, çoğu ata-sözü evrenseldir.. Bizim "yerli malı" zannettiğimiz ata-sözlerinin çoğu, dilden dile bütün dünyada tekrarlanır.. Çoğunun milliyeti yoktur..

Bir İngilizce ata-sözleri kitabı aldık.. İşte bazı, bizim kendi malımız gibi kullandığımız ata-sözlerinden örnekler.

- Görünüşe aldanma (Never Judge from appearance)
- Gözden uzak, gönülden ırak (Out of sight, out of mind)
- Ateş olmayan yerden duman çıkmaz (There is no smoke without fire)
- Ümit fakirin ekmeği (Hope is the poor man's bread)
- Hayat kırkında başlar (Life begins at forty)
- Balık baştan kokar (Fish begins to stink at the head)

Şimdi gelelim, bizim dilimizde pek kullanılmayan ama bizim toplumumuz için de anlam ifade eden, yabancı ata-sözlerine..

- Korkaklar zalimdir
- Sır senin esirindir.. Sırrı açıklarsan, sen onun esiri olursun..
- Dilencinin seçim hakkı yoktur
- İştah, yedikçe açılır..
- Aşkın da, nefretin de gözü kördür..
- Çoğu insan, kesmek istediği eli öper..
- Hiçbirşeyi bilmeyen hiçbirşeyden şüphelenmez..
- Kral sayısı arttıkça, kanun sayısı da artar..
- Köpekler, sadece hırsızlara havlamaz..
- Bir adamın çapını anlamak istiyorsan, ona iktidar ver
- Suçsuzluktan daha iyi savunma yoktur..
- Bir yengeci doğru yürütemezsin..
- Kalabalıklarla arkadaş olunmaz..

Tabii ki bütün ata-sözleri, "aynı doğru"yu seslendirmez..
Örneğin, herşeyi kabullenip, rahat etmek isteyenler için, şöyle bir ata-sözü var..

- Hem Roma'da yaşayıp, hem de Papa ile kavga olmaz!.

Veya "adamını bul" ilkesine inanlar için de, uygun bir ata-sözü var.

- Saraydaki bir dost, kesedeki bir altından daha değerlidir..

Her duyduğuna inananlar için, şöyle bir ata-sözü de verebiliriz..

- Aptallar ve çocuklar hep mutludur..

Ama bir de insan olmanın gereğini, düşünmekte, araştırmakta, karşı koymakta bulan atasözleri de var..

- Umursamazlık, zihnin gecesidir
- Haklı bir savaş, haksız bir barıştan iyidir
- Yanlış yasalar, kısa iktidarlar getirir
- Bütün bulutlar yağmur getirmez..
- Şüphe, bilginin anahtarıdır
- Kral adamı şövalye yapar ama centilmen yapamaz
- Vicdanı temiz olan, iftiradan korkmaz
- Korku insanı tehlikeden uzak tutar.. Ama cesaret ona tehlike karşısında güç verir..

Evet.. Birkaç tane, "dünya malı" ata-sözü aktardık sizlere..
Hiç unutmayın..

- Sanat, doğayı güzelleştirir..
- Kara tavuk beyaz yumurtlar..
- Yalan duymak istemiyorsan, soru sorma..
- Sadakat, aşkın kızkardeşidir..

ŞAKA

İşimiz çok zor!.

Şimdi herkes, "kanun"ların varlığının, "hukuk"un varlığının kanıtı olmadığını öğrendi..
Ayrıca biliyoruz ki, her kanunun, mutlaka bir deliği vardır..
Aynı kanunun sabah başka, akşam başka anlam taşıdığını da öğrendik..
Bakalım, törelerle ve geleneklerle değil, kanunlarla yaşamak gerektiğini de öğrenebilecek miyiz?

SUSAN TÜRKİYE

Açtırma kutuyu!.

Önce "Evcil soruşturması" dolayısıyla, İçişleri Bakanı Tantan konuşmuştu..
- Gerçekler açığa çıkınca, önünde önünüzü iliklediğiniz kişilerin içyüzlerini göreceksiniz..
Buna benzer şeyler söylemişti..
Şimdi Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz konuşuyor..
- GSM ihalesine dönük karanlık çabalar var.. Sonunda beni konuşturacaklar, diyor..
Azledilmiş Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu da, konuşabilse, belli ki Emlakbank'a dönük birşeyler söyleyecek..
Durum böyle..
Herkesin ağzında bir laf var..
Bakanlar bile konuşamıyor.. Ama söylenip duruyorlar..
- Konuşturmayın beni.. Sonra fena olursunuz!.
Şimdi bu konuda "ümit adam", Süleyman Demirel galiba..
Çankaya'dan iner inmez, konuşmaya başlayacak..
Bakarsınız, bakanların söyleyemediklerini, Demirel anlatır..
Ne dersiniz?
Yapar mı, yapmaz mı?.