Reformist hahamdam Yahudiliğin kısa tarihi

Hatice Sezgin
00:003/08/2010, Salı
G: 2/08/2010, Pazartesi
Yeni Şafak
Reformist hahamdam Yahudiliğin kısa tarihi
Reformist hahamdam Yahudiliğin kısa tarihi

Dan-Chon Sherbok, Yahudi kültürünün şekillendiği Orta Doğu bölgesinin dinsel yapısından, modern Yahudi devletinin kuruluşuna kadar birçok konuyu değerlendiriyor

Batı literatüründe Dinler Tarihi üzerine yapılan çalışmalar giderek çoğalıyor. Son yıllarda bu eserlerin takip edilmesi neredeyse imkânsız hale geldi. Özellikle el kitapları türünden rehber kitaplar konuya ilgi duyanların ilk başvurdukları eserler arasında yer alıyor. Türk dilinde ise Dinler Tarihi ile ilgili yapılan çalışmalara baktığımızda son derece kısıtlı bir literatürün var olduğu herkesçe bilinen bir gerçek. “Yahudiliğin Kısa Tarihi” ile Türkçede bu açığın kapatılması arzulanıyor. Kitap hakkında Doç. Dr. Kürşad Demirci : “Yahudilik söz konusu olduğunda, Lavinia ve Dan-Cohn Sherbok'ın elinizdeki tercümesi neredeyse klasik haline gelecek kadar Batı literatüründe önem kazanan birkaç temel eserden biridir.” diyor.

DİASPORA ENDİŞELİ

Yazar Dan-Cohn Sherbok bir Yahudi ilahiyatçısı ve dinler tarihi uzmanı, ABD'de aldığı eğitimle İngiltere, Avustralya ve Güney Afrika Cumhuriyeti'nde din adamlığı yapmış ve halen Wales Üniversite'sinde ders veriyor. Eserleri dünyanın pek çok diline tercüme edilen reformist Yahudi din adamı, kitabında İsrail Devleti'nin bugününe ilişkin dikkat çekici değerlendirmeler yapıyor:

“İsrail ve Diaspora arasındaki ilişkiler hala bir problem olmaya devam etmektedir. İsrail devletinin kurulduğu günlerde, Siyonistler İsrail'e göç etmenin bütün Yahudilerin görevi olduğuna ve İsrail'in bir devlet olarak bütün dünya Yahudileri adına konuşma hakkına sahip olduğuna inanmaktaydılar. Bu denge şuanda değişmiştir. Diaspora Yahudiliği'nin kahir ekseriyeti İsrail'i desteklemekte, Orta Doğu politikalarını endişe ile takip etmekte ve Kudüs barışı için samimiyetle dua etmektedirler.”

PROGRESİV YAHUDİLİK

Dan-Cohn Sherbok'un, Yahudi kültürünün şekillendiği Orta Doğu bölgesinin dinsel yapısından başlayarak modern Yahudi devletinin kuruluşuna kadar olan uzun bir zaman dilimini ele aldığı ve İz Yayıncılık'tan çıkan kitabı, 13 bölümden oluşuyor. Orta Doğu Kökeni, Tevrat, Rabbani Yahudilik, Dağılma, Yahudi Felsefi Geleneği, Mistisizm, Hasidim ve Mitnagedim, Aydınlanma ve Progresiv Yahudilik, Anti Semitizm ve Siyonizm, Holokost ve Sonrası, Yahudiliğin Günümüzdeki Problemleri kitapta ilgi çeken başlıklar arasında.


Sabatay'ın ruh halleri değişkendi

Dan-Cohn Sherbok Sabatay Sevi ile ilgili şunları söylüyor: “Hayatı boyunca çok şiddetli ruhsal değişiklikler yaşamıştır. Hayatında derin depresyon halleri ve aşırı coşkulu dönemler birbirini izlemiş ve sükun içinde geçen çok az zamanı olmuştur. İzmirli rabbiler, 1650-51 yıllarında, onu şeytanın etkisinde olduğu gerekçesiyle şehirden sürgün etmişlerdi. Sabatay'ın kariyerindeki dönüm noktası, Gazze'de Rabbi Nathan Benyamin Levi ile karşılaşması oldu. Nathan, Sabatay'ı uzun süredir beklenen kurtarıcı kabul etti.”