Bu yılki Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen yazar Orhan Pamuk, aldığı ödülü yalnız kişisel olarak kendisine verilmiş bir ödül olarak değil, Türk kültürüne, Türkçe'ye ve Türkiye'ye verilmiş bir ödül olarak gördüğünü söyledi.
Türkiye'nin ilk kez Nobel Ödülü aldığını vurgulayan Orhan Pamuk, “Bu yüzden, yalnızca bu yüzden çok çok mutluyum, sevinçliyim” diyerek duygularını dile getirdi.
Ödülü kazanması dolayısıyla New York Columbia Üniversitesi'nin kütüphane salonunda bir basın toplantısı düzenleyen Pamuk, “Bugün burada olmaktan çok büyük sevinç ve onur duyuyorum” dedi. Bundan 22 yıl önce Columbia Üniversitesi'nin kütüphanesinin üst katlarında “Kara Kitap”ı yazdığını hatırlatan Pamuk, bunca yıl sonra yine aynı üniversitede olmaktan büyük mutluluk duyduğunu söyledi.
Güzel haberi bu sabah erken saatlerde New York'ta aldığını ifade eden Pamuk, önce İsveç Akademisi Başkanı'nın kendisini arayacağını söylediklerini, sonra da başkanın bizzat arayıp Nobel Edebiyat Ödülü'nü kendisine vereceklerini ve ödülü kabul edip etmeyeceğini sorduğunu bildirdi. “Başkana ödülü kabul edeceğimi ve bundan büyük bir onur ve memnuniyet duyacağımı söyledim” diyen Pamuk, bu ödülün öncelikle Türk dilini, kültürünü ve Türkiye'yi onurlandıracağını kaydetti. Pamuk “Ayrıca bu ödül, benim yıllardır süren yazılarımın, hayallerimin, odamda yalnız başıma yazarak geçirdiğim zamanların ve kendimi roman denen büyük sanata mütevazı bir şekilde adayışımın tanınması, kabulü anlamına da geliyor” dedi.
Romanın Avrupalılar tarafından geliştirildiğini, ama sonra tüm dünyaya malolduğuna işaret eden Pamuk, “Hem Türkiye'deki hem de dünyadaki tüm okurlarıma şunu söylemek isterim ki bu ödülü almaktan çok mutluyum” dedi. Ödülü almanın kendisini çok onurlandırdığını belirten Pamuk, ancak ödülün, kendisinin yazma alışkanlıklarını, roman sanatına olan bağlılığını ve hepsinden de önemlisi kişiliğini değiştirmeyeceğini söyledi.
Sorulardan önce Pamuk, bugünün kendisi için bir kutlama günü olduğunu söyleyerek esprili bir biçimde, “Bugün siyasi yorum yapmaktan çok, günün tadını çıkarmak istiyorum. O yüzden sizi uyarıyorum, sorularınızı ona göre sorun” dedi.
Pamuk, ödülü almak istemediği yolunda bir açıklaması olup olmadığıyla ilgili bir soru üzerine, “Hayır ben böyle birşey asla söylemedim. Bu yanlış bir bilgi” diye konuştu.
Türkiye'de kendisine ödülün politik nedenlerle verildiği yolunda yorumlar yapıldığının hatırlatılması üzerine ise Pamuk, “Bir kez daha tekrarlıyorum. Bugün kutlama ve olumlu olma günü. Aslında içimde eleştiri yapmaya yönelik büyük bir enerji var ama bu düşüncelerimi bugün ifade etmeyeceğim” dedi.
Ödülü kazandığını öğrendiğinde ne yaptığının sorulması üzerine Pamuk, “Cep telefonumu yeni almıştım ve bu kadar erken aranınca herhalde telefonda bir problem var diye düşündüm. Sonra derhal kızımı aradım ve onunla hoş bir konuşma yaptık. Daha sonra kızım okuldayken annesi de kendisine mesaj atmış ve o da sınıfta ayağa kalkıp 'Babam, Nobel ödülü kazanmış' demiş” diye konuştu.
Neden ressamlıktan vazgeçip yazar olduğunun sorulması üzerine Pamuk, bu sorunun kendisine en çok sorulan sorulardan biri olduğunu hatırlattı. Pamuk, “Bunu şimdi size tek bir cümleyle anlatamam ama bu konuda 400 sayfalık 'İstanbul' kitabını yazdım” dedi.
Bu ödülün Türk edebiyatı üzerinde ne gibi bir etkisi olmasını beklediğinin sorulması üzerine Pamuk, “Bu ödülün, Türk edebiyatının ve kültürünün dünyadaki profilini yükseltmesini umuyorum ve buna inanıyorum. Ayrıca bu ödül dünyada, Türk kültürünün bir barış kültürü ve Doğu ve Batı kültürlerinin bileşimi olarak yeniden gözden geçirilmesine neden olacak. Benim kitabım ve aslında Türkiye, Doğu'nun ve Batı'nın içiçe olduğunun da kanıtı. Bu da bizim olmasını dilediğimiz ve aradığımız birşey” diye konuştu.
Yapıtlarının bir anlamda Batı ve Doğu arasında bir “köprü” oluşturduğu hakkında düşüncesinin sorulması üzerine Pamuk, “Köprü kelimesi bence çok eski moda ve yıpranmış bir tanım. Benim işim, yeni metaforlar bulmak” dedi.
Columbus Üniversitesi'nde bu sömestr konuk olacağını belirten Pamuk, şu an İstanbul'da 25 yıllık bir aşk öyküsünü konu olan son romanını yazdığını bildirdi.
Biran önce masasının başına dönerek romanı yazmayı sürdürmeyi istediğini ifade eden Pamuk, “Kitap, gelecek yıl bu zamanlar Türkiye'de basılacak” diye konuştu.