Tapu 5 yıl sonra Patrikhane'de

Heybeliada'daki Rum Erkek Yetimhanesi'nin Patrikhane'ye iadesini öngören mahkeme kararı üzerine Tapu Müdürlüğü'ne gelen Patrikhane'nin avukatı Cem Murat Sofuoğlu, tapuyu teslim aldı. Sofuoğlu, aldığı tapuyu Fener Rum Patrikhanesi'nde Bartholomeos'a verdi. Tapuyu almak üzere sabah Büyükada'ya geçen Sofuoğlu, vapurda gazetecilerin sorularını cevaplandırırken, önemli bir gün yaşandığını söyledi.

Bugüne kadar devlet politikasının farklı olduğunu belirten Sofuoğlu, “Keskin bir viraj olduğunu görüyorum. Yanılmıyorsam bu Avrupa'da da bir ilk. AİHM kararını ilk uygulayan, yargılamanın yoluyla mülkiyeti geri veren ülke olduk. Dışarıya da örnek olacak bir hareketin işlemini gerçekleştirdik. Bu açıdan Avrupa'nın da önüne geçmiş olduk” diye konuştu. Büyükada Kaymakamlığı binası içindeki Tapu Müdürlüğü'ne geçen Sofuoğlu, tapuyu, davayı AİHM'de takip eden avukat Yihannis Kitakis ile birlikte aldı. Tapuyu aldıktan sonra açıklama yapan Sofuoğlu, aldıkları tapunun üstünde Rum Patrikhanesi yazdığını söyledi. Sofuoğlu, “Patrikhane, 5 sene önce sahip olduğu bu mülkiyeti kaybetmişti. Şimdi tekrar mülkiyetin sahibi oldu. Bu, hukukun üstünlüğü ve insan hakları açısından önemli bir başarı” diye konuştu.

Gazetecilerin, tüzel kişiliğin tanınması hakkındaki soruları üzerine de Sofuoğlu, şunları söyledi: “Tüzel kişilik zaten fiilen tanınıyordu. 2005 yılında sonuçlanan davada, davalı Fener Rum Patrikhanesi idi. Mahkeme karar vermiş. Yargıtay'dan da geçmiş. Kişisel görüşüm; fiili olarak da bir tanıma söz konusu. Bu karar, benzer durumda olan mülkiyetlere de örnek teşkil edecektir.” Sofuoğlu daha sonra Patrikhane'ye gelerek tapuyu Patrik Bartholomeos'a teslim etti. Sofuoğlu, çıkışta Bartholomeos'un, “Giden tapu tekrar bize geri geldi. Kaybolmuş bir hakkı geri aldık. Bunu hukuk yoluyla yapmamız daha da sevindirici” dediğini aktardı.

Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Grigoris Delavekuras, Rum yetimhanesinin, Fener Rum Patrikhanesi'ne iadesi ile ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Sözcü, açıklamasında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararının uygulanması ve Rum yetimhane binasının Patrikhane'ye verilmesinin büyük önemi olduğunu ve memnuniyetle karşılandığını kaydetti.

Avrupa'nın en büyük ahşap binası sayılan 5 katlı yetimhane, 1898'de Fransızlar tarafından lüks bir otel olarak inşa edildi. Bina 1902'de padişah tezkeresiyle Rum Patrikhanesi'ne satıldı. Yedikule'deki Rum yetimhanesi Büyükada'daki bu binaya taşındı. 1963'teki yangın üzerine boşaltılan binayla ilgili hukuki süreç 1997'de başladı. Vakıflar Genel Müdürlüğü, Rum Erkek ve Kız Yetimhanesi Vakfı'nı hayır hizmeti bulunmadığı gerekçesiyle mazbut vakıflar arasına aldı ve tapu davası açtı. Sekiz yıllık yargı süreci sonunda Vakıflar Genel Müdürlüğü binayı aldı. Patrikhane bu karardan sonra AİHM'e başvurdu. AİHM 2008'deki kararında Türkiye'yi haksız buldu ve 20 bin euro tazminat ödemesine karar verdi. AİHM'in bu kararı üzerine yetimhanenin iade süreci başladı. Büyükada Sulh Hukuk Mahkemesi'nde iade-i muhakeme davası açıldı. Dışişleri Bakanlığı da de yetimhanenin patrikhaneye iadesi yönünde görüş bildirdi. Dava Patrikhane lehine sonuçlandı. Tapudaki 'malik' kısmında Vakıflar Genel Müdürlüğü ifadesinin silinip yerine 'Fener Rum Patrikhanesi' yazılmasıyla yetimhane Patrikhane'nin oldu. Başmüzakereci Egemen Bağış, yetimhanede uluslararası çevre enstitüsü kurulması için Patrik'le anlaşıldığını açıklamıştı.