Vücudun dış ortama göre ısı dengesini sağlayan terleme, bazı kişilerde yoğun bir şekilde oraya çıkarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebiliyor. Kişinin günlük aktivitelerini de sınırlayabilen bu durum; çoğu zaman aktivite, heyecan ya da korku gibi faktörlerle tetiklenebildiği gibi bazı iç hastalıklar da aşırı terlemeye zemin hazırlayabiliyor. Bu nedenle terlemenin altında yatan nedenin iyi araştırılması ve uygun tedavi ile bu durumun kontrol altına alınması gerekiyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Muharrem İngeç, terlemenin nedenleri hakkında bilgi verdi.
Aşırı terleme sosyal bir sorun
Vücudun ısı dengesini sağlayan terleme istem dışı gerçekleşmektedir. İnsan vücudunda bulunan 2-3 milyon arasındaki ter bezi, kadınlarda erkeklere oranla daha fazladır. Erkeklerde ise daha aktif çalışan ter bezleri, en çok el ve ayakları etkiliyor. Terin içeriğindeki su, sodyum, potasyum, klor, üre gibi maddeler ise kötü kokunun ortaya çıkmasına neden oluyor. Aşırı terleme sadece el ve ayaklarda olabileceği gibi vücudun tüm bölgelerinde de ortaya çıkabilir. Genç erişkinlerde ortaya çıkan aşırı terleme ise günümüzde sosyal bir sorun haline gelmiştir. Lokal bölgelerdeki terleme nedeniyle kişilerin iş ve sosyal hayatı olumsuz etkileniyor. Aşırı kilolular ve obezler ise normal insanlara göre daha çok terler.
Aşırı terleme sistemik bir hastalığa bağlı olabilir
Özellikle 30 yaş sonrası erişkinlerde ortaya çıkan aşırı terleme sorunu sistemik bir hastalığın habercisi olabilir. Aşırı terlemenin altında yatan şu nedenler olabilir;
1. Enfeksiyona bağlı ateşli hastalıklar sonucunda vücut ısıyı ayarlamaya çalışırken aşırı terleme bir sonuç olarak ortaya çıkıyor. Özellikle bademcik iltihabı ile zatürre ve tifo terlemenin nedenleri arasındadır.
2. Tiroit bezlerinin aşırı çalışması sonucunda ortaya çıkan hipertiroidi aşırı terlemeye neden oluyor. Metabolizma hızının artması sürekli terlemeyi ortaya çıkarır.
3. Bazı kalp hastalıkları ve ağır kalp yetmezliği nefes darlığına neden olduğu için terlemeyi tetikler. Ayrıca akciğer rahatsızlıkları da nefes darlığı ile ortaya çıkarak terlemenin başka bir nedenini oluşturur.
4. Düşük kan şekeri ve diyabet terlemeye neden olabilir. Özellikle aşırı terleme hipoglisemi durumunda ortaya çıkar.
5. Kadınlarda menopoz ve menopoz öncesinde ani gelişen aşırı terleme, önemli bir sorundur. Birçok kadın için menopoz süreci aşırı terleme sorunu ile kendini gösterebilir.
6. Omurga çevresinde oluşan tümörler de, sistemi devamlı uyararak terlemeye neden olur. Mediasten bölgesinde orta çıkan bu tümörler ayrıca kanserin habercisidir.
7. Aşırı terleme, lenfoma ve tüberküloz gibi hastalıkların belirtisi olabilir.
İlaç ve enjeksiyon tedavileri ile kontrol altına alınabilir
Ani şeker ve tansiyon düşmesi, aşırı kanama, kalp krizi ve sıcak çarpması gibi durumlarda görülen aşırı terleme önemli bir belirtidir. Ayrıca aşırı alkol kullanımı ile kafeinli içecekler ve baharatlı yiyeceklerin fazla tüketimi terlemenin nedeni olabilir. Uykuda aşırı terleme sorunu ile birlikte nefes darlığı, kilo kaybı ve ateş varsa bir uzman hekime başvurmak gerekir. Kronik hale gelen aşırı terlemenin bir hastalık belirtisi olup olmadığını anlamak için bazı tetkikler yapılmalıdır. Terlemeyi azaltmak için antiperspirant özellikte deodorantlar ve ter bezlerini tetikleyen sinirleri süreli olarak bloke eden enjeksiyonlar kullanılıyor. Sempatik blokan denilen ilaçlar ise stresi azaltarak terleme miktarını azaltıyor.