28 Şubat zihniyeti, aradan geçen yıllara rağmen örtülü bir şekilde devam ediyor. Türkiye'de tüm kamu kurumlarında başörtüsü yasağı kalkmış olsa da başörtülü kadınlar direkt ya da dolaylı yollarla özel sektörde hala ayrımcılığa uğruyor. Yeni Şafak'ın gündeme getirdiği “Başörtülü CV'ye iş yok” haberinin ardından benzer durumu yaşayan kadınlar, iş hayatında karşılaştıkları zorlukları anlattı. Bankacılık sektöründen özel okullara kadar birçok alanda başörtülü kadınlar çeşitli bahanelerle görünümleri sebebiyle iş bulmakta sıkıntı yaşıyor.
NE OKUDUĞUMUN HİÇBİR ÖNEMİ YOK
Metalürji ve Malzeme Mühendisliği mezunu Kevser A. (30) iş arayış sürecinde 4 firmadan başörtüsü sebebiyle ret aldığını anlattı. Kevser A. “Yeni mezun olduğumda 1,5 yıl kadar iş aradım. 4 firmadan başörtüsü yüzünden ret cevabı aldım. Bir tanesinde form bile dolduramadım. Başörtümüz var diye bizi naif, kırılgan ve pasif görüyorlar. Mezun olduğun okulun, yetkinliklerin bir önemi yok gibi davranıyorlar. Mesleğe adım atınca da benzer davranışlarla çok kez karşılaştım. Mühendislik yönetimi üzerine yüksek lisans yapmış olmama rağmen bir döküm firmasında, kurumsal bir yer iş bulmam imkansız.” dedi. Kevser A., aynı puanlarla benzer yetkinliklere sahip arkadaşlarının çok rahat iş bulduğunu ifade ederken kendisinin bu konuda çok zorlandığını ve yetkinliklerinin altındaki işlere kabul aldığını iddia etti.
'BİZE SORMADAN NEDEN KAPANDIN?' DEDİLER
Maslak'taki plazalardan birinde müşteri ilişkilerinde çalışan Pınar S., 6 yıldır çalıştığı kurumun yakın zamanda tesettüre girdikten sonra kendisine mobbing uyguladığını ifade etti. Pınar S. “Kapandığımı gördüklerinde çok şaşırdılar. Neden yaptın bunu, bize neden söylemedin, gibi sitem içeren cümleler kurdular. Direkt olarak çıkmamı istemeseler de müşterilerle olan ilişkimi azaltmaya başladılar. Başka iş bakmaya başladım bile.” dedi.
ÖZEL OKULLARDA BAŞÖRTÜLÜ ÇALIŞMAK ZOR
Devlet okullarında böyle bir ayrım yapılmasa da özel okullarda başörtülü çalışanlar ayrımcılığa uğramaya devam ediyor. 2017'de Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun olduktan sonra aynı alanda yüksek lisansı bitiren Merve D. özel okulların bu konuda keskin bir çizgisi olduğunu anlattı. Merve D. şöyle konuştu: “Mezun olduğum yıl ve takip eden 2 sene özel sektörde çok yere başvurdum. İyi dereceyle okulumu bitirmeme rağmen çeşitli bahanelerle iş görüşmelerinden geri çevrildim. 2018'de Sultangazi'deki bir kurum görüşmeye çağırdı. Büyük bir heyecanla kapıdan içeri girdim. İlgili kişi odadan çıkıp 'Merve hanım siz misiniz' dedi. Daha sonra prezantabl olarak uygun olmadığım söylendi. 'Nasıl yani hocam?' deyince 'Bizim veli portföyümüz için uygun değilsiniz, üzgünüm' denildi. Birçok eğitimci arkadaşım başörtülü olmaları sebebiyle özel öğretim kurumlarından geri çevriliyor. Kimisi de ağlama şekline karışıp makyaj yapmasını istiyor.”
Bağlama şeklime bile karıştılar
İşverenler kadınların başörtüsü bağlama şekline bile müdahale ediyor. Bunun bir örneğini üniversite öğrencisi Nisanur Ç. (20) staj döneminde yaşadığından bahsetti. Genç kız, şöyle konuştu: “İhracat yapan büyük bir tekstil firmasında staj yaptım. Görüşmeye gittiğimde başörtümü arkadan bağlayarak gitmiştim. Staja alındım. Daha sonra başörtümü omuzlarıma yayıp daha geniş bağlayarak işe gittim. Birkaç gün sonra insan kaynaklarından çağrıldım. 'Diğer başörtülü çalışanlarımız örtülerini boyunlarına sarıyor, sen de öyle yap' dediler. Doğru olanın bu olduğunu söyleyerek karşı çıktım. Ailemle görüştükten sonra staj hocama durumu anlattım, CİMER'e şikayet edeceğimizi söyledim. Bu durum kulaklarına gidince avukatları benimle iletişime geçti ve 'Biz kimsenin kılık kıyafetine, dinine, ırkına karışmayız. Şikayet etmene gerek yok' denildi.”
Bankaya başörtülü çalışan almayın
Başörtülü kadınların birçoğu özellikle bankacılık alanında işe alınmıyor. Bilindik büyük bir bankanın insan kaynaklarında işe alım departmanında çalışan N., başörtülü fotoğraflı CV'leri direkt elemeleri istendiğini ifade ederek bankada hiç örtülü çalışan olmadığını belirtti.
Kanıt yok ima var
Haber için görüştüğümüz birçok başörtülü kadın, durumun farkında olarak iş arayışı yaptıklarını ifade etti. Bu kişilerden Zeynep G., “Zaten sektörü az çok biliyoruz, işe almayacak şirketlere çoğu zaman başvurmuyoruz. Başvurunca da dönüş olmuyor.” dedi. Bu mağduriyeti yaşayan 3 farklı kişi de durumun kendilerinde travma yarattığını ve detaylı konuşmak istemediklerini söyledi. Başörtüsü yüzünden ayrımcılığa uğradığını düşünen kadınlar, ima yoluyla durumu dile getiren işverenlere karşı delil sunamayacakları gerekçesiyle kanuni hak arayışına girmediklerini belirtti.