Ülke çapında elektronik ticaretin hacmi son yıllarda büyük artış gösteriyor. İnternette kartlı alışveriş tutarları 2013 yılında 34,7 milyar TL iken 2018 yılında bu rakam neredeyse 5 kat artışla 140 milyar TL'ye yaklaşmış durumda.
2011'de yüzde 8,4 olan internette alışveriş yapanların oranının ise 2019 sonunda yüzde 34'ü aşması bekleniyor.
Bunların başında; satın alınan ile gönderilen ürün arasında yaşanan farklılıklar gelirken, stokta olmayan ürüne ilan çıkma, satın alınan ürünün haftalar süren teslimat süreci, ürün iadesi sonrası yapılmayan para ödemeleri, sınır ötesi kanallar üzerinden yapılan alışverişlerde ortaya çıkan sıkıntılar, aldatan görsel ve fiyatlar gibi çok sayıda başlık şikayetlere konu oluyor.
ŞİKAYET YAĞMIŞTI
Ortaya çıkan mağduriyetlere yönelik en sıcak örnek ise kasım ayının son cumasına denk gelen alışveriş çılgınlığı sonrasında yaşandı. Binlerce kişi aldığı ürüne ve satış sonrası gördüğü muameleye ilişkin online kanallar ve platformlar üzerinden şikayetlerini dile getirirken, bu konuda Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi'ne de (CİMER) çok sayıda şikayet mektubu gönderildi.
2020 PROGRAMINA ALINDI
Son zamanlarda sayıları giderek artan ve ciddi mağduriyetlere yol açan tüketici şikayetlerine yönelik beklenen adım ise Cumhurbaşkanlığı’ndan geldi. 2020 programına alınan maddeler arasında, tüketicilerin korunmasına ilişkin mevzuatın güncel gelişmelere yönelik gözden geçirilerek tekrardan düzenlenmesi de yer aldı.
YÖNETMELİKLER DEĞİŞECEK
Bu kapsamda ise 4 kritik adım birden atılacak. Mevcut tüketici şikayetlerini de büyük oranda ortadan kaldıracak söz konusu adımların 3’ü yasal düzenlemelere yönelik olacak. Bunun için de, Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği değiştirilecek.
Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği, malların kullanım ömürleri, azami tamir süreleri ile satış sonrası montaj, bakım ve onarım hizmetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlerken, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği; reklam veren, reklam ajansları, mecra kuruluşları ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlar ile ticari uygulamada bulunanların uyması gereken ilkeleri belirleyip, haksız ticari uygulamalara karşı tüketicileri koruyor, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği ise,yazılı, görsel ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan, malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi ya da ifası kararlaştırılan sözleşmelere uygulanıyor.
AFİŞ ASILIP BROŞÜR DAĞITILACAK
Yönetmeliklerdeki şikayetleri azaltacak düzenlemelerin yanı sıra Ticaret Bakanlığı bünyesinde yürütülecek farklı bir çalışma ile de bilinçli tüketimi yaygınlaştırıcı tanıtım ve farkındalık faaliyetleri yürütülecek.
ÜRÜN GÜVENLİĞİNE YENİ MODEL
Türkiye'deki e-ticaretin güvenli bir şekilde sürmesi ve yerleşmesini sağlamak için güven damgası konseptini hayata geçiren Ticaret Bakanlığı, e-ticarette ürün güvenliği denetimlerinin sağlanması konusunda da yeni model geliştirecek.
SINIR ÖTESİ İÇİN İADE MEVZUATI
Tüketicinin korunmasına ilişkin alınacak yeni tedbirler sadece ülke sınırlarını kapsamayacak. Amazon ve Alibaba gibi uluslararası online kanallar üzerinden yapılan alışverişlerde ortaya çıkan mağduriyetlerin önlenmesi için de adım atılacak.
Ticaret, Ulaştırma ve Maliye olmak üzere 3 bakanlık tarafından ortaklaşa yürütülecek çalışma kapsamında, sınır ötesi e-ticaret kanalları üzerinden satın alınan ürünlerin kolay iade edilmesi için yeni bir mevzuat çalışması yürütülecek.