Türkiye’nin ilk uluslararası ekonomi politik dergisi Derin Ekonomi’nin Mart 2018 sayısı yine dopdolu. Dergi, Türkiye ekonomisinin en büyük prangasına dönüşen yüksek faiz düğümünü kapak doyasına taşıdı.
Türkiye ekonomisi bir süredir yüksek faiz meselesiyle boğuşuyor. Yüksek faiz yalnızca enflasyonu körüklemekle kalmıyor, üretimden istihdama ülke ekonomisinin tüm ana damarlarını tıkanma tehlikesiyle karşı karşıya bırakabilecek bir seyir izliyor. Ortada yolunda gitmeyen, ekonominin orta ve uzun dönemli performansı açısından tehdit arz eden ve bir an önce çözülmesi gereken akut bir durum var.
NEDEN BU DURUMA GELDİK
Sıradan bir semtteki orta kalite bir dairenin fiyatı bile neden 750 bin-1 milyon TL gibi astronomik seviyelere yükseldi? Orta gelire sahip bir ailenin kredili konut sahibi olması neredeyse imkansız hale gelirken, yüzde 20’lerin üzerine çıkan ticari kredi faizleri nedeniyle sanayi kuruluşları da, elde ettikleri kârın yarısından fazlasını bankalara ödüyor. Öte yandan, 2001 krizinden bu yana Hazine’nin faiz lobisine ödediği faiz tutarı nasıl 708 milyar liraya ulaştı? Terörle birlikte Türkiye’nin ekonomik bekasını tehdit eden bir meseleye dönüşen faiz sorununu, enine boyuna masaya yatırdık.
HERKES ŞİKAYETÇİ
Uzun süredir, ısrarla, yüksek faiz oranlarının enflasyonun da sebebi olduğuna vurgu yaparak faiz lobisinin varlığına dikkat çeken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, halkın ve üretici kesimin şikayetçi olduğu bu ciddi soruna yeni ve köklü bir çözüm üretmek istiyor. Bunun için ekonomiyle ilgili tüm bakanların, üst düzey bürokratların seferber edileceği yeni bir süreç başlattı. Sürecin ilk adımı olarak Başbakan Binali Yıldırım enflasyonu ve faizi yüzde 7’nin altına çekme hedefini açıkladı.
KALICI ÇÖZÜM NEREDE?
Peki, bu hedef nasıl tutturulabilir? Yüksek faiz sorununda bugüne nasıl geldik, Türkiye faiz sorununu kalıcı olarak nasıl çözebilir? Yüksek faiz sorununda bugüne nasıl geldik? Meseleyi çözmek için kimlere hangi görevler düşüyor? Terörle birlikte ülkenin ekonomik bekasını en çok tehdit eden meseleye dönüşen yüksek faiz sorunu, Derin Ekonomi’nin Mart sayısında, çözüme yönelik çeşitli görüş ve fikirler eşliğinde enine boyuna ele alındı.
AKADEMİSYEN, İŞ ADAMI VE UZMANLAR ANLATTI
Yakup Kocaman ve Mesude Demirhan’ın imzasını taşıyan on sayfalık çalışmada faize karşı başlatılan seferberlik ilanına on sayfalık çalışmayla destek veren dergide yüksek faiz canavarını alt etmenin yollarını öneriyor. Akademisyen, uzman ve faizin bizzat canını yaktığı iş dünyasının görüşlerine yer verilen dosyada; yüksek faiz ve enflasyonla mücadele için çalışma yapan hükümetin de dikkate alması gereken çarpıcı görüşler var.
2 TESPİT 5 ÖNERİ
* Konut fiyatlarını bankalar yükseltiyor
* Yüksek faiz enflasyonu tetikliyor
* TCMB büyümeyi ve istihdamı da misyon edinmeli
* Kamu bankaları faiz düşürmede öncü olmalı
* Havuz sistemi tam uygulanmalı
* Piyasa yapıcılığı sistemi değişmeli
* Türk Lirası'na güven artırılmalı