Pakistan seyahati izlenimleri…

Ankara Düşünce ve Araştırma Merkezi ADAM’ın öncülüğünde TİKA ve İZÜ desteğiyle gerçekleştirmemiz Türkiye-Pakistan İlişkilerinin Geleceği konulu sempozyumumuz vesilesiyle gerçekleştirdiğimiz Pakistan ziyaretimize önce 1,5 milyondan fazla öğrencisi olan Allama İqbal Açık Üniversitesi›ni ziyaret ederek başladık.

Uluslararası İlişkiler Direktörü Prof. Dr. Zahid Majid, Bilimler Fakültesi dekanı Prof. Dr. Irshad Ahmed Arshad, Teknoloji Enstitüsü direktörü Prof. Dr. Samina Awan, Arap ve İslâm Araştırmaları Fakültesi dekanı Prof. Dr. Shah Mohyuddin Hashmi’ye gösterdikleri güzel dostluk bir kardeşlikten ötürü teşekkür ederiz.

PAKİSTAN EĞİTİM SİSTEMİ VE MEDRESENİN YERİ

Daha sonra El-Burhan Medreselerinin mekânını ziyaret ettik. Medreselerin yönetim kurulu başkanı Syed Adnan Kakahail, aynı zamanda İslamabad’ın F-10 bölgesinin müftülüğü görevini yapıyor. Hükümet de yakından destek veriyor bu medreselere.

Adnan Kakahail Hoca, Pakistan’daki eğitim sistemi ve özellikle de medreselerin yeri ve konumu konusunda güzel bilgiler verdi bize.Pakistan’da ikili beş eğitim sistemi var: Birincisi, daha seküler, Batılı, İngiliz kaynaklı bir sistem, diğeri de İslâmî eğitim sisteminin uzantısı ve kalıntısı olan medrese sistemi.

Normalde, eğitim sistemi, İngiliz zihniyetine ve kurumlarına dayanıyor.Ama medrese sistemi ise, paralel bir eğitim sistemi ama merdiven altına itilmiş değil bizde olduğu gibi.

Hindistan ve Pakistan’da da aynı medrese sistemi hâkim. İki ana koldan geliyor medrese sistemi:

Deobendi ve Brelvi medreseleri.40 bin medrese var bütün Pakistan çapında. Bunlardan 32 bini Deobendilerin, 8 bini de Brelvilerin.Şia›nın da 400 medresesi var ve Şia ile Sünnî medreseler arasında ilişki ve iletişim yok.

Adnan Kakahail Hoca’nın yönetim kurulu başlandığını yaptığı el-Burhan Medreseleri’nin Pakistan genelinde 7 yerde şubesi var. Bütün Pakistan genelinde medreselerin toplam talebe sayısı 3 milyon ve iş adamlarına haftada iki gün ders veriyor. Bir senelik program bu.

Fıkıh, siyer ve Kur’an dersleri okutuluyor.Toplamda eğitim, 8 senelik bir programa dayanıyor. Medrese talebelerine lise ve üniversite diploması veriliyor ve medreseden mezun olan talebeler, genel eğitim sisteminde master ve doktora programlarına da katılabiliyorlar.

El-Burhan Medresesi, Çişti tarikatına ait. 600 yerde Sîret Halakaları ve toplam 15 bin talebesi var.

Medreseler sivil eğitim kurumları, talebelerin % 90’ı ücret ödemiyor.İslamabad›da Vedat Dalokay’ın yaptığı Faysal Camii’ni ziyaret ettik. Camide ruh yoktu. Şok oldum. Bekliyordum da, bu kadarını beklemiyordum doğrusu!

Bu arada Caminin etrafında mütevazı bir kabirde yatan Pakistan’ın Abdülhamid’i olarak gördüğüm, uçağı düşürülerek şehit edilen cennetmekân Ziyaülhak’ın son derece sade ve mütevazı mezarını ziyaret ettik, dua ettik.

PAKİSTAN’DA KORSAN MTO TALEBELERİ VE DİĞER TALEBELERLE BULUŞMA

Akşam Pakistan’da okuyan ve yüksek lisans yapan MTO talebesi ve korsan MTO talebesi olan Türk talebelerle güzel bir sohbet gerçekleştirdik. Anadolu Ajansı’nın Pakistan Temsilcisi Semih Uğurlu ve muhabiri Muhammed Nazım kardeşlerimle birlikte gittik mekâna. Anadolu Ajansı’ndaki kardeşlerim çok yetenekli ve güzel insanlar.

Yaklaşık 30 civarında talebenin kaldığı Pakistan Mezunları Derneği’nin talebe yurdunda iki saat süren, pürdikkat dinlenen bir konuşma yaptım.

Sohbetin sonunda kardeşlerimizin yüzünde ışık ve kabına sığmaz bir coşku vardı. İHH İslamabad sorumlusu Murat Kavakdan ve 14 yaşındaki müstakbel ve coşkulu MTO talebesi adaşım bıraktılar beni gece saat 01.00 civarında.

NUST’TA VERİMLİ BİR SEMPOZYUM

NUST, sempozyuma ev sahipliği yaptı. Bizimle yakından ilgilendi. Pakistan-Türkiye ilişkilerinin daha fazla geliştirilmesi konusunda herkes iştahlı konuşuyor. İki taraf da. Ama iş adım atmaya gelince, kimse adım atmıyor!

Çok şaşırtıcı bu. Düşünsenize Pakistan’la serbest ticaret anlaşmamız bile yok! Hâl böyle olunca da, ekonomik ilişkilerin bile çok düşük olması şaşırtıcı değil. Türkiye-Pakistan arasındaki ticaret hacminin 800-900 milyon dolar olduğunu öğrenince çok üzüldüm.

Birbirini bu kadar çok seven iki milletin, ekonomik ilişkilerinin bile çok zayıf olduğunu öğrenmek insanı üzüyor gerçekten.

Entelektüel ve kültürel, sanatsal ve akademik ilişkiler ise tahmin edilebileceği üzere çok zayıf. İşte ADAM da bu duruma son vermek için Türkiye-Pakistan ilişkilerini güçlendirmek için 16. Sosyal Bilimler Sempozyumu’nu İslamabad’da yapmaya karar verdi.

Mehmet Bulut Hoca’nın öncülüğünde yapılan bu sempozyumlar, hükümetlerin yapması gereken bir şeyi tek başına yapıyor: 16.sı düzenlenen bu sempozyumlarla geleceğe projeksiyon yapılıyor, bölgesel ve küresel bir güç hâline gelecek büyük Türkiye’nin entelektüel ve akademik temelleri atılıyor.

Bize Pakistan programımızın her aşamasında çok güzel evsahipliği yapan NUST’ın Yönetim Kurulu Başkanı profesör-general Javed Mahmood Bukhari ve rektörü general profesör Rizwan Riaz’a kalbî teşekkürler ediyoruz.