Kış sert ve uzun geçerse

Her bölgede farklı bir ürünle kışın nasıl geçeceğine yönelik tahminler yapılır.

İhtiyarlarınızdan bu sözleri çok duymuşsunuzdur; "Eğer incir ve ayva çok olursa kış sert ve uzun olur. İncir olmaz ayva olursa, kurak ama sert kışın habercisidir".

Kastamonu civarında da, “Dağlarda mantar çok olursa o yıl kar çok yağar” derlermiş.

İstatistik olarak bunların doğruluk paylarını bilmiyoruz ama vardır bir hikmeti deyip aklımızın bir kenarında tutuyoruz.

Kar çok yağdığında ya da kış sert geçtiğinde de hatırlıyoruz.

Bu sene Marmara bölgesi için söylemek gerekirse ayva çok incir azdı. Mantar da epey fazlaydı.

Buradan ne çıkar bilmiyorum ama bu kışın sert ve sıkıntılı geçeceğini sadece ayva, incir ve mantara bakanlar değil eylül ayından bu yana hava durumu, iklim ve enerji uzmanları da söylüyordu.

**

Küresel ekonomide Kovid-19 salgını ile geçen 2020-2021 yıllarının arkasından yeni girdiğimiz 2022 yılının en önemli sorununun enerji krizi olacağına yönelik tahmin ve tartışmaları yaz sonundan beri takip ediyoruz.

Tahminleri doğrulayan gelişmeler önce dünyanın en çok enerji tüketen ülkesi Çin'de gerçekleşti.

Çin'in son 5 ayda maliyetlere bakmadan yüksek miktarda enerji hammaddesi topladığını haberlerden biliyoruz.

Çin'in ardından enerji sıkıntısı kış girmeden ABD ve Avrupa’da da kendini göstermeye başladı.

Uzun süreden beri gelişmiş Avrupa ülkelerinde enerji kısıtlaması ile kademeli enerji tüketimi yaşanıyordu.

Şimdi de biz sert geçen bir kışla birlikte enerji sıkıntısı yaşıyoruz.

Yani hem alaylı hem mekteplilerin tahminleri doğru çıkmış gibi gözüküyor.

Hem kış sert geçiyor hem de küresel ekonomide ciddi bir enerji krizi var.

**

Peki Türkiye enerji sıkıntısına karşı neler yapıyor, ne kadar etkileniyor ya da küresel enerji krizinde Türkiye’nin durumu nedir?

Biliyorsunuz İran hatlarda kaçak var diyerek 20 Ocak 2021’den 31 Ocak 2021’e kadar 10 gün gaz veremeyeceğini devlet adına alım yapan Botaş’a iletmişti.

Botaş’da bu sıkıntıyı vatandaşa yansıtmadan sanayide bazı alanlara kademeli kesintiye giderek aşacağını açıklamıştı.

Bu soruların cevabını da önceki gün bir özel televizyon kanalında canlı yayın misafiri olan en yetkili ağızdan dinledik. Yani Enerji ve Tabii kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’den.

Verdiği bilgileri özetleyerek aktaralım;

“Bu geçici arızi durum, bizden kaynaklanan durum değil. Sorun kurulu güç kapasitesinin yetersizliği değil, anlık olarak İran’dan gelen gazın kesintiye uğraması durumudur. Bunu da birkaç gün sonra atlatacağız.

Şu anda iki tane FSRU yüzer gemimiz var. İzmir'de FSRU gemileri günlük 22 milyon gazı sisteme verebiliyor.

Aynısını Hatay Dörtyol’daki gemimizden de alabiliyoruz. Aliağa’da Ege terminali var. Yaklaşık şu anda 40 milyon metreküpe çıktı kapasite.

Marmara Ereğlisi’nde bir terminalimiz daha var. Oradaki kapasitemizi 38 milyon metreküpe çıkardık.

4 tane terminalden 100 milyon metreküp üzerinden gazı sisteme verebilir hale geldik. İran'dan yıllık 10 milyar metreküp gazla; günlük 30 milyon metreküp akış söz konusuydu.

Sistemde dengesizlik hali varsa depolardan karşılamanız gerekiyor ki, bizim Silivri ve Tuz Gölü’nde depolarımız normal planlanan şekilde veriyor. Oralarda bir sıkıntı yok.

Daha önce Azerbaycan’dan gaz alırken şimdi TANAP’tan gaz alıyoruz.

Rusya’dan aldığımız gaz Ukrayna üzerinden geliyordu. Sistemde kendi olağan akışına uygun planlamamız söz konusu.

Yaklaşık İran yüzde 15-20 oranında gazımızı karşılıyor toplamda.”

**

Küresel ekonomi, Kovid-19 salgınının yaralarını sarmaya çalışırken, küresel enerji krizi, enflasyonla birlikte 2022 yılını sarsacak gibi görünüyor.

Uzmanlar, kış sezonunun sert ve uzun geçmesi halinde küresel ekonomide enerji krizinin siyasal ve sosyal boyutlarının ülkeleri sıkıntıya sokacağı konusunda uyarılarda bulunuyor.

Sıkıntılar geçicidir, güzel günlerin habercisidir ve iyi bir hocadır.

Aynı zamanda insanlar için turnusol kağıdıdır.

Kimin ne kadar insan olduğunu sıkıntılar sayesinde öğreniriz.

Çok moda bir söz olsa da sevdiğim bir sözdür; Sıkıntı yoksa sıkıntı vardır.