Batıda demokratik bir tepki ve direniş biçimi olarak boykot, 1970’li yıllardaki kadın haklarını savunan hareketler ve barışçı ev hanımları hareketleri tarafından, politik ya da toplumsal hoşnutsuzluğun dile getirilmesinde bir araç olarak kullanılmış. Yani batıda boykotun öncüleri kadınlar. ** Boykot kelimesi İngilizceye İrlanda Toprak Savaşı sırasında gayrimenkul kira vekili olan Captain Charles Boycott’un soyadından girmiş. Hikayesi şöyle anlatılıyor; 1880’de hasatların düşük olması yüzünden Lord
Batıda demokratik bir tepki ve direniş biçimi olarak boykot, 1970’li yıllardaki kadın haklarını savunan hareketler ve barışçı ev hanımları hareketleri tarafından, politik ya da
toplumsal hoşnutsuzluğun
dile getirilmesinde bir araç olarak kullanılmış.
Yani batıda
boykotun öncüleri
kadınlar.
**
Boykot kelimesi İngilizceye İrlanda Toprak Savaşı sırasında gayrimenkul kira vekili olan Captain Charles Boycott’un soyadından girmiş.
Hikayesi şöyle anlatılıyor; 1880’de hasatların düşük olması yüzünden Lord Erne, topraklarını kiralayanlara indirim teklif eder.
Kiracılar kabul etmez.
Bu sırada Charles Boycott 11 kiracının işine son verir.
İrlandalı siyasetçi, devlet adamı Charles Stewart Parnell,
açgözlü kira vekilleri
ve
toprak ağalarından
mağdur olan bu kiracılara bu insanlarla iletişimlerini kesmelerini ve onları yok saymalarını önerir.
Öneri herkes tarafından uygun bulunur ve uygulanır.
Toprak kiralayanları mağdur eden taşeron Captain Charles Boycott kendini tamamen izole bir halde bulur.
İşçileri çalışmaz, yerel iş adamları onunla ticaret yapmaz hatta postacı bile postalarını getirmez.
The Times’ın
Boycott kelimesini kullanmasıyla birlikte bu durumun adı meşhur olur.
**
Tarihe geçmiş ve başarılı olmuş bir sürü boykot örnekleri var;
Townshend Yasası gereği gelen ağır vergilere dayanamayan Amerikan halkı 1768’de tüm İngiliz mallarını boykot etti.
İngiliz ithalat gelirleri yüzde 38 geriledi.
Tüketici boykotu ve işçiler arasındaki doğrudan ilişkiye örnek olarak gösterilen boykotlardan birisi de Kaliforniya’da 1965-1970 yılları arasında gerçekleştirilen üzüm boykotu.
Söz konusu boykot,
Cesar Chavez
liderliğinde, Kaliforniya’daki ve ABD’nin Güneybatısındaki çiftçilerle gerçekleştirilmiş.
Chavez, kereviz, üzüm ve greyfurt gibi o bölgenin stratejik olan tarım ürünleri
endüstrisi boykotunu, Kaliforniya’daki göçmen işçilerin koşullarını iyileştirmek
ve sendikal haklarını kazanmak amacıyla organize etmiş.
Çiftçiler dışında boykota; toplumsal aktivistler, dini gruplar, sendika üyeleri ve tüketiciler de destek vermiş.
Yani kimse bu benim sorunum değil, arapların ya da filistinlilerin sorunu dememiş, herkes elini taşın altına sokmuş.
**
Shell’in
Nijerya’daki insan haklarına aykırı davranışlarına karşı başlatılan
hareket, boykotun şirketlerin toplumsal denetiminin bir aracı olarak
kullanılmasına verilebilecek örneklerden birisidir.
İşletmelerin anti-sosyal uygulamalarından dolayı uluslararası düzeyde
boykota konu olan en önemli örneklerden birisi de
Nestle
boykotudur.
İsviçre kökenli
çokuluslu bir gıda şirketi
olan Nestle, 1973-1984 yılları arasında dünya çapında yürütülen bir tüketici boykotuna maruz kalmıştır.
**
Abercrombie & Fitch boykotu;
ABD’li giyim zincirinin ‘sadece havalı ve zayıf’ kişilere yönelik olduğunu söylemesi üzerine birçok insanın tepkisini çekmiş.
Başta ünlüler olmak üzere birçok kişinin nefretini toplayan marka kısa sürede boykot edilmeye başlanmış.
Boykotu Miley Cyrus gibi ünlü isimler başlatmış.
Ürünleri tüketilmeyen firma, kısa zamanda zarar etmiş ve politikasını değiştirmek zorunda kalmış.
**
International Buy Nothing Day –
Dünya Satın Almama Günü;
Her 24 Kasım’da kutlanan bugün ABD’nin en fazla alışveriş yapılan gününe tepki olarak alınmış bir boykot kararı.
Kanadalı sanatçı Ted Dave tarafından ortaya atılan gün, Kanada bazlı Adbusters isimli dergi tarafından desteklenmiş.
Satın almama gününde
, bireylerin tüm gün boyunca hiçbir şey almaması ve böylece tüketicinin gücünün ve etkisini göstermek amaçlanıyor.
Ve her yıl bu girişim yüksek oranda başarıya ulaşıyor.
**
İnsanı tüketici bir canlı varlık olarak gören çok uluslu küresel şirketleri terbiye etmenin tek yolu
satın alma ve almama gücünü
kullanmaktır.
Bir ayda katledilen binlerce çocuk için geç kaldık ama gelecek kuşakları kurtarabiliriz.
Şimdi dünya çapına yayılan
küresel boykotu
küçümseyenler ve “Boykotla bir şey olmaz” diyerek eylemi itibarsızlaştıranlar “
çocukları öldür, para bizden
” diyen küresel şirketlerin ekmeğine yağ sürüyor.
#Batı
#boykot
#Yaşar Süngü
