İnsan geleceği konusunda öngörüde bulunabilen bir melekeye maliktir.
Gerek iktisadi yaşantısında gerek siyasal yaşantısında o, öngörülerine göre kendine bir istikamet belirler.
Öngörüsü her zaman açık ufuklara doğru süzülmez.
Tersine, ufukların karanlık, bulutlu, bulanık olarak göründüğü durumlar çoktur.
Ama o bir girişimde bulunma halinin arifesinde bulunduğu durumda, gelecek, ona karanlık görünüyorsa onun neye göre, nasıl karar vermesi gerekir?
İşte muhatara (risk, riziko) denilen almaşık kişinin karşısına ufukların karanlık olduğu durumlarda ortaya çıkar.
Kişi, ufkun karanlık olduğu bir durumda girişiminden vaz mı geçmelidir yoksa muhatarayı göze alarak girişimini gerçekleştirmeyi mi denemelidir?
Muhatara, kaybetme tehlikesini göze alarak girişimi başlatmayı gerektirir. Ancak niyet kaybetme değildir. Yalnızca kaybetmeyi göze almaktır. Bu da kör kör parmağım gözüne demek değil… Kör kör parmağım gözüne, sonucun olumsuz çıkacağı baştan belli olan bir işe bile bile sıvanmak anlamını taşıyor. Öylesi bir işe girişmek muhatarayı göze alma değil, ahmaklıktır…
Muhatara, kaybetme ihtimali var bulunsa da, kazanma ihtimali de o kadar güçlü bir beklentiyi tazammun ediyor…
Sinsilik de muhatara demek değil… Sinsilikte ikiyüzlülük, samimiyetsizlik söz konusu: sinsi, beklentisi çıkmadığı takdirde dışarıya karşı: “Ben zaten tedbirliydim”; beklentisi gerçekleşmediği takdirde de: “Bu sonucu zaten baştan görüyordum” diyebilen biridir. Sonuçta hep kârlı görünmek ister. Zar tuttuğu için daima düşeş getirir. Ama aslında hile yapmaktadır.
Siyaset dünyasında muhatarayı göze alanla sinsi olanı ahali gözden kaçırmaz.
Sinsi, arızi olarak zaman zaman kazanıyor görünse de onun kazancı sürgit gitmez.
Muhatarayı göze alan ise zaman zaman kaybetse bile, son tahlilde galip çıkar. Mağlup görünse de galiptir…
Sinsi, kuştan korktuğu için darı ekmekten sarfınazar eder. Darısı da ambarda çürür. Muhatarayı göze alansa darısını kuşun yiyeceğini göze alarak eker. Ekininin tümünü kuş yese bile hiç olmazsa kuşu doyurmuş olur… Darıyı ambarda çürümeye bırakmamıştır…
Kuştan korkan, muhatarayı gözünde büyüterek girişimden sarfınazar ettiği için hedefine varamaz; vardığını sandığı yerde bile yanılgı içindedir… Amacına ulaşmak isteyen muhatarayı göze alır ve kimsenin himmetine muhtaç olmadan netice elde eder.
Sinsi, kazansa da kancıktır; muhatarayı göze alansa kaybetse de merttir.
Muhatarayı göze alan takdirle anılır, sinsi ise takbihle…
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.