İnsanın içinde yaşadığı her düzen kendi ahlâkını da beraberinde getiriyor. Şöyle de söylenebilir: her düzen, kendine hayatiyet bahşeden zihniyete göre bir ahlâkî yapı oluşturur. O düzenin parçası olarak yaşayan kişi o ahlâkî yapıyı, benimsemese bile, bir başına onu değiştiremez.
Monarşizmin, aristokrasinin, demokrasinin, sosyalizmin ve bunlarla bağlantılı olarak yaşanan iktisadî dizgelerden her birinin gerektirdiği ve kişiyi öyle yaşamaya ve davranmaya zorladığı bir ahlâkî yapı mevcuttur. Sosyalist dizgede yaşayıp monarşizmin gerektirdiği siyasal davranışı tutturamazsınız; demokratik dizgede yaşayıp anarşizmin isteri olan tutumu dayatamazsınız. Böyle dayatmalara girişildiğinde, içinde yaşanan kurulu dizge, önünde sonunda sizi dışlamak zorunda kalabilir...
Kimileri liberalizmi veya liberal demokrasiyi ahlâksızların, ikiyüzlülerin, alçakların, mürailerin, üçkâğıtçıların, dolandırıcıların, sözünde durmayanların, emniyeti suiistimal edenlerin, vurguncuların, soyguncuların, talancıların, beleşçilerin vb. foyasını meydana çıkaran bir rejim kabul eder. Kimileri de bu tür fırsatçıların ümüğüne basan bir rejim sayar.
Anlaşılıyor ki liberal demokratik ortamda insanın tuzağa düşmemek için uyanık olması gerekiyor. Aksi takdirde kimse kimsenin gözünün yaşına bakmıyor: insanlar, birbirinin hiffetini, tecrübesizliğini, iyi niyetini, saffetini kötüye kullanmanın yolunu arayıp buluyor.
Bütün bunların üstesinden gelebilmek, yani fırsatçılık yapabilmek, yani başkasını enayi yerine koymak, yani başkasını tuzağa düşürmek için acımasız olmak gerekiyor; hem acımasız, hem muhteris!
Yazık ki, ihtiras, kendi zaafını bünyesinde taşıyan bir özelliğe malik... İhtiras tamahkâr olmayı gerektirir. Tamahınsa gözü kördür: küpün içindeki hindistan cevizine tamah eden maymun onu oradan çıkarmak için elini küpe sokar ama yumruğunu açmayı akıl edemediği için tuzağa düşmüş olur.
Siyaset ortamında görünen kimi kifayetsiz muhterisler maymunun konumunda görünmüyor mu? Siyaset aslında onları dışlamış, ama onlar tadına doyamadıkları cevizden vazgeçemedikleri için, sıkılı yumruklarıyla küpün etrafında dönenip duruyorlar…
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.