Reis, miting sonrası hanımlara çay paketleri dağıtıyor. “Yorulmadan kapı kapı dolaşmaya var mısınız?” sorusuna “Evet” cevabı veren hanımlar da ziyaret ettikleri evlere küçük paketlerle çay ikram ediyor.Çay, barıştır, dostluktur, muhabbettir. Türkler çayla tanıştıktan sonra neredeyse kırk yıllık hatırı olan kahveyi bile ihmal etti. İkisinin de gönlünü hoş tutmak, hiçbirini küstürmemek en münasibi.Barış, dostluk dedik… Koşarken çay içilmez. Savaşırken çay içilmez. İçerken oturmak gerekir.Çayın sohbeti
Reis, miting sonrası hanımlara çay paketleri dağıtıyor. “Yorulmadan kapı kapı dolaşmaya var mısınız?” sorusuna “Evet” cevabı veren hanımlar da ziyaret ettikleri evlere küçük paketlerle çay ikram ediyor.
Çay, barıştır, dostluktur, muhabbettir. Türkler çayla tanıştıktan sonra neredeyse kırk yıllık hatırı olan kahveyi bile ihmal etti. İkisinin de gönlünü hoş tutmak, hiçbirini küstürmemek en münasibi.
Barış, dostluk dedik… Koşarken çay içilmez. Savaşırken çay içilmez. İçerken oturmak gerekir.
Çayın sohbeti başkadır. Şıngırtısı bile kulaklara huzur verir.
Uzun yıllardan beri Türkler ve çay, ayrılmaz ikilidir. Geç tanıştık ama çok sevdik.
Çay zihin açar, sohbet açar, dostluk kurar, bazen uyku da açar. Lâkin bazıları uyuyabilmek için de çay içer. Benim çayla muhabbetim derindir. Kahveyle de öyle.
*
Çay içmediğim için baş ağrısı çektiğim, ateşimin yükseldiği, yorgan döşek yattığım, hapların kâr etmediği vakitte, bir bardak çay ile doğruldum, ikincide kendime geldim, üçüncü bardakta ise ayağa kalktım. Ağrı mağrı kalmamıştı.
Deyin ki niye çaysız kaldın? Kış vakti arazide olduğumdan, bütün gün çay içememiştim. Ateş ve baş ağrısına sebebin çay olduğunu, üçüncü bardaktan sonra anladım.
Herkes çay demleyebildiğini düşünür fakat sadece bazıları bu konuda haklıdır.
Yirmi sene kahvehanede çay yapanlar arasında bile bunu lâyıkıyla başaramayanlar var. O halde inceliklerini anlatalım.
*
1.
İyi çay demlemek için en başta, kaliteli çay ve temiz, lezzetli su kullanılmalı. Her suyun çayı güzel olmaz.
2.
Demliğe konulan kuru çay miktarı, az da olmamalı çok da olmamalı. Az olursa katılan su fazla gelir, çay açık olur. Çay fazla olursa, yaprakların tamamı yeterince açılıp şişme imkânı bulamaz, çay buruk olur. Kişi başı bir çorba kaşığı tavsiye olunur.
3.
Demliğe çayı paketten aktarınca, bazıları çayı soğuk suyla yıkamayı ve tercih eder. Yanlış değildir. Eğer çayınız tozlu değilse şart da değildir. Ancak yıkadıysanız, soğuk suyu süzmeniz ve demlik içindeki çayı nemli bırakmanız kâfi. Süzülmezse, yıkamanın da anlamı kalmaz.
4.
Demliğe çayı makul miktarda koyduk, altındaki suyu kaynatmaya başladık. Kaynama bir müddet devam etmeli. Demlikteki çayları ısıtacak kadar vakit tanımalı.
5.
Alttaki su kaynadı, üstteki demliği ve içindeki çayı ısıttı. Hemen demliğe sıcak suyu dökmeyin. Fazla sıcak gelir ve çayı yakar. Tadını acılaştırır. Ocağı söndürün ve bir veya iki dakika çaydanlığı bekletin. Sıcaklığı biraz azaldıktan sonra demliğe su ilave edin. Şayet aceleniz varsa, kaynamış suyun içine yarım çay bardağı soğuk su ekleyin ki demlikteki çayı yakmasın.
6.
Çaydanlığa yeni su ilave edin. Demliği üstüne bırakın, bekleyin. En az yirmi, en çok otuz dakika.
7.
Acele ederseniz, çay tam demini almamış olur. İçerken otsu bir koku gelir. Çayın kötü olduğuna hükmedersiniz. Hâlbuki sadece acele etmektir sebep. Aksine davranıp fazla beklerseniz de çayın tadı acılaşmaya başlar. Lezzeti kaçar.
8.
Demlik porselen ise ve tipi kavisli ise, demlerken sıcak suyu tamamen doldurmayın. En geniş yüzey olan orta seviyede bırakın. Bu uygulama, çay taneciklerinin rahatça geniş yüzeyde yayılarak iyice şişip açılmaları ve rayihasıyla rengini mümkün olan en iyi şekilde vermesini sağlamak içindir.
9.
Demlendiğine kanaat getirdiğinizde, alttaki sıcak sudan demliğe biraz daha ilave edebilirsiniz.
10.
Demlik içinde kullanılan delikli ve yuvarlak metal parça (iç süzgeç) varsa, tam anlamıyla demlendiğini gördüğünüz zaman, o süzgeç demliğin içinde durmasın. Görevini tamamlamış olduğundan, süzüp çıkartabilirsiniz. Demlikte kalan çay güzelce demlendikten sonra çay yaprakları demliğin içinde durursa, kısa süre içinde çayın lezzetini bozacaktır. Acılaşmaya sebep olacaktır.
11.
Bu ülkede genellikle insanlar geç soğutan “ince belli bardak” tercih etmektedir.
12.
Çay doldurmadan önce, bardakları sıcak su ile çalkalamak şarttır.
13.
Çaydanlıktaki suya peyderpey su ilave etmek, bardakları her dolduruşta az miktar su ilave etmek ve bir sonraki doldurma vakti gelene kadar kaynamasını sağlamak, çayın kalitesini kontrol altında tutmanız anlamına gelir. Zira altta kaynayan suyun buharı da fazla olursa, demliğin içindeki çayı etkiler ve o da lezzetini değiştirir.
14.
Demlikte demlenmiş çayı ocağın üstüne koyarak kaynatanlar, kuru çayların dibine çökmesi için kaşıkla karıştıranlar yanlış yapmaktadırlar. Çay nazlıdır, baskıya gelmez.
15.
Bu hususlara uyarak yapılan çaylar hem sizi mutlu eder, hem misafirlerinizi. Âfiyet olsun.
#Çay
#Demleme
#Sohbet
