İpin ucu kimin elinde?

Köyün birinde imamlık yapan adam, oğlunu dinî eğitim alması için şehre göndermiş.

Biz babadan dededen gördüğümüzle bugüne kadar geldik.

Kulaktan dolma bilgilerle idare ettik.

Sen git mektebinde oku, sağlamca öğren, deyip yolcu etmiş.

Oğlu gitmiş, şehirde okumaya başlamış.

Tahsil hayatı boyunca, babası elinden geleni esirgememiş.

Her ne lâzımsa temin etmeye, masraflarını karşılamaya çalışmış.

*

Bir yaz tatilinde köye geldiğinde, babasının bazı sureleri hatalı okuduğunu söylemesin mi?

Onca senenin imamı, ayeti hadisi her zamanki gibi okuyor.

Vay canına…

Demek yanlış yapıyormuşum, diye üzülür elbette.

Zira oğlunun tahsiline güvenmiş, sözüne itibar etmiş.

*

Ertesi gün cuma.

Vaazı var, hutbesi var.

Hatalar nasıl düzeltilecek?

Dikkatli olması, doğru okuması nasıl sağlanacak?

Bir çözüm yolu bulmuşlar.

Evvelce bir kınnap hazırlanacak. Halıların altından geçirilecek. İpin bir ucu imam efendinin ayağına bağlanacak.

Hoca okurken bir hata yaparsa, oğlu öteki ucundan çekecek.

Böylece imam efendi hatasını düzeltecek.

*

Plana göre hareket ediyorlar, ipi görünmeyecek şekilde yerleştiriyorlar.

İmam minbere çıkarak hutbeye başlıyor.

Oğlu zirzop yapılı olduğundan, ikide bir ipi çekiyor.

Her seferinde söylediğini baştan alıyor hoca.

Fakat oğlanın duracağı yok.

Hoca efendi bakıyor ki başa çıkmak mümkün değil.

“Aziz cemaat, ipin ucu itin eline geçti” deyip her zamankinden farklı davranışının sebebini açıklıyor.

*

Bu, Denizli civarında anlatılan hikâyenin bir de Yozgat versiyonu var.

Ondaysa imamın yaşı epey ilerlemiş.

Yaşlılıktan dolayı okurken şaşırıyor.

Bu durumu düzeltmek isteyen kişi, bilgisine güvendiği bir arkadaşı.

Her seferinde ipi çekerek hatalar düzeltiliyor.

*

Fakat bir cuma günü, her zamanki yere başka biri oturmuş.

İkide bir ipi çekmekteymiş.

Her ikisinin de özü aynı.

İpin ucunun kimin eline geçtiğine dikkat etmek gerektiğini anlatıyor.

İster imamın oğlu, ister başka biri.

İmamın oğlu zirzop mu, ukala mı, şımarık biri mi, değil mi?

Düzeltme makamında oturan, güvenilir kişi mi, yoksa itin biri mi?

Bu hususlar bazen gözden kaçırılıyor da, hatırlatalım dedik.