Aday deyip geçmeyelim

Ankara’nın Yenimahalle İlçesi’nde 2014 yılında yapılan yerel seçim sonuçlarına dönüp biraz dikkatlice bakınca, çok ilginç bir durum karşınıza çıkıyor.

Benzeri, Etimesgut ilçesi için de söz konusu.

İncelemeye devam ederseniz, başka başka ilçelerde de ilgi çekici verilerle karşılaşıyorsunuz.

Yenimahalle’den başlayalım.

29 Mart 2014 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi adayı Fethi Yaşar geçerli oyların yüzde 50,8’ini alarak seçimleri kazandı.

Aynı seçimde Ak Parti adayı Adem Ceylan ise, yüzde 37,9 oranında oy alabilmiş.

2014’te, parti performansları için bir ölçü olarak kabul edilen İl Genel Meclisi oylarına baktığınız takdirde ise, çok daha farklı bir tablo karşınıza çıkıyor.

Bu defa Ak Parti yüzde 42,4 oranında oy alırken, Belediye Başkan adayına yüzde 50’nin üzerinde oy çıkan CHP yüzde 31,9’da kalmış.

Ankara’nın önemli ilçelerinden biri olan Etimesgut için de şu kadarını aktarmakla iktifa edelim:

İl Genel Meclisi seçimlerinde en fazla oy Ak Parti’ye, Büyükşehir seçimlerinde en fazla oy CHP adayına, İlçe seçimlerinde ise en fazla oy MHP adayına çıkmış.

Bu örnekleri vermemizin nedeni şudur:

31 Mart seçimlerinde seçmenin eline muhtarlık hariç 3 ayrı oy pusulası verilecek.

2014 tecrübesi, seçmenin önemli bir bölümünün üç oyun üçünü de aynı istikamette kullanacağına dair bir garanti olmadığını gösteriyor.

Kimi yerlerde aday, partisinin çok üstünde bir performans sergileyebiliyorken, başka yerlerde tam tersi bir durum ortaya çıkabiliyor.

Kuvvetle muhtemel 31 Mart akşamı da benzeri örneklerle bol bol karşılaşacağız.

Daha doğrusu şöyle söylemek daha doğru olacak:

Bundan sonraki bütün seçimlerde, seçmenin önemli bir bölümünün, oy pusulalarını önüne koyduğunda farklı farklı tercihlerle hareket edeceğini göreceğiz.

24 Haziran 2014 seçimlerinde de üzerinde durduğumuz konu bağlamında dikkat çekici veriler ortaya çıkmıştı.

Seçmenin yaklaşık olarak yüzde 15’inin, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ayrı, Meclis seçimlerinde ayrı oy kullanmış olmasından söz ediyorum.

Mesela Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde biraz da ittifak ruhunun pozitif yansıması nedeniyle Ak Parti seçmeninin bir bölümü Meclis seçimlerinde MHP’yi tercih etmişti.

Diğer cephede ise, barajı geçmesi için HDP’ye giden CHP oylarından, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Tayyip Erdoğan’ın karşısında en güçlü aday olarak tebarüz eden Muharrem İnce’ye verilen HDP oylarından bu bağlamda söz edebiliriz.

En başta 2014 seçimleri üzerinden verdiğimiz örnekler bu ankette çıkan verilerle örtüşüyor.

Yani seçmenin önemli bir bölümü, ne beka tehdidinin önemli ya da önemsiz olduğunu gözeterek, ne ekonomide yaşanan sıkıntıları önceleyerek, ne de Tayyip Erdoğan karşıtlığı ile oy kullanmayacak.

Ya neye göre oy kullanacak?

Yazının başında Yenimahalle’den söz etmiştim.

Ak Parti bu büyük ilçede, en iyi belediye başkanlarından biri olan Veysel Tiryaki’yi aday gösterdi.

Sırf bu nedenle 2014’deki 13 puanlık farkın kapanıp Tiryaki’nin kazanmasını ciddi bir ihtimal olarak görmekteyim.

Türkiye’de yapılan seçimlerde birinci belirleyici faktörün ekonomi olduğu söylenir.

Bu seçimlere işsizlik rakamlarının yükseldiği, enflasyonun yüzde 20’ler seviyesinde seyrettiği, yüksek faizler nedeniyle yatırım ve üretim ortamının zayıfladığı bir ortamda giriyoruz.

Düz mantıkla bakacak olursak böyle bir tabloda iktidar partisinin zemin kaybetmesinden daha doğal bir şey beklenemez.

Sözün burasında şu kritik soru akla geliyor.

Acaba İstanbul ve Ankara’dan başlayarak aklımıza ilk gelen yerlerde veyahut sonradan aklımıza gelen yerlerde, aday profili, genel durumla ilgili şikayetlerin, serzenişlerin önüne ne kadar geçecek?

Sonuçları ne ölçüde etkileyecek?

Ya da bekaya dönük düşünceler, endişeler, seçmenin ne kadarını ne kadar tutacak?

Üç ayrı oy pusulası, bu anlamda kafasındaki karışıklığı gideremeyen seçmen için bir kolaylık anlamına da gelebilir.

Kızgınlığını belediye meclisinde basacağı mühre yansıtıp, adayı ayrıca gözetenler...

Ya da tam tersi.

31 Mart yapılıp bittiğinde, bu alanlarda yeni yeni analizlere ihtiyaç olacak.