Bu hafta açıklanan en taze işgücü istatistikleri, işsizlikle mücadelede anlamlı yansımaların Mart döneminde de devam ettiğini ortaya koydu. Nitekim yıla %10,8’lik bir veriyle başlayan işsizlik oranı, Şubat’ta gerilediği %10,6 seviyesinden Mart’ta %10,1’e düştü.
2018 yılı dahilinde hızlı bir düşüşe işaret eden bu grafik, geçtiğimiz senenin Mart dönemine göre ise işsizlik oranında 1,6 puanlık ciddi bir gerileme anlamına geliyor.
Ayrıca işin içinden tarımı çıkartıp baktığımızda da elde 1,8 puanlık hatırı sayılır bir düşüş kaydedilmiş olması, işsizlikteki zayıflamanın yaşayageldiğimiz güçlü büyümenin bir eseri olarak okunmasını sağlıyor.
Rakamlar son bir senelik ilgili dönemde 1 milyonu aşan istihdam yaratıldığını bir kez daha gözler önüne sererken, buna göre aynı dönemde işsiz sayısında da 432 binlik bir azalma söz konusu oluyor. Dile de, kaleme de kolay gelen ancak ekonomimizdeki yüksek azimle başarılmış rakamlardan bahsettiğimizi, bu noktada düşünmek gerek.
Üstelik bir diğer madde olarak; Mart verilerinin ortaya koyduğu söz konusu %10,1’lik oranın, 2016 Mayıs döneminden bu yana gördüğümüz ve dolayısıyla neredeyse son 2 yılın en düşük işsizlik oranı olması da dikkat çekiyor. O halde gelinen duruma, son 22 verinin en iyisi diyebiliriz.
Bir diğer ifadeyle; tek hane dolaylarında inip çıkarken 2016 yazında gelen melun darbe girişimi sonrası ortamda tırmanan işsizlik oranı, ardından hızla tesis edilen istikrarlı ekonomik canlılık sonucu o eski dolayları yeniden yaşıyor. Şimdi ise amaç, tek haneleri yeniden görmek…
Öte yandan detaylarında kendisini mevsimin de desteklediği anlaşılan bu ılımlı Mart tablosunda, mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranının ise %9,9 olduğu anlaşılıyor. Bu kapsamda Şubat-Mart dönemleri arasında istihdamda tarım kapsamındaki önceki düşüşün bir nebze yavaşladığı, onun dışındaki kesimde ise artışın sadece hizmetler bünyesinde geliştiği gibi bir durum göze çarpıyor.
Mart istatistiklerinde göze çarpan bir önemli veri ise, gençlere dair… Zira genç işsizlik oranı %17,7 ile hala ortalamanın üzerinde gezinmekle beraber, genele eşlik ederek Mayıs 2016’dan sonraki en düşük seviyesine ulaşmış bulunuyor. 2017 Mart döneminde %21,4 olan oranın aradaki dönemde 3,7 puanlık bir düşüş sergilemesi, genç işsizliğinde kaydedilen kararlı düşüşü resimliyor.
Dolayısıyla Mart işgücü istatistikleri özünde diyor ki; iktisadi aktivitedeki canlılığın emek piyasasında hissedilmesi son veriler dahilinde de açıkça görülüyor. Bununla beraber ilgili dönem Şubat-Mart-Nisan aylarını kapsarken, ikinci çeyrek itibariyle ekonomik aktivitede bir ayarlanma geldiğine daha önceki değerlendirmelerimde işaret etmiştim.
Verilerin dile getirdiği bu mesajlar çerçevesinde ise, özet düşmek gereken birkaç nokta zuhur ediyor. Öncelikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın azami önem atfettiği istihdam dostu büyüme ve hassaten istihdam seferberliği, bugün gençlerimiz de dahil olmak üzere işgücümüz üzerinde pozitif tesirlerini gösteriyor.
Neticede istihdam çok net ve basit bir şekilde, özünde, birey demek, aile demek, toplum demek, hayat demek, refah demek. Dolayısıyla geçtiğimiz yakın zor dönemlerde istihdamın ülke ajandasının başlıca maddelerinden olması, insana verilen değerin bir uzantısıdır.
Öte yandan hep konuştuğumuz üzere, elbette ki ekonomi bir denge ve model meselesidir. Önceliklerin gerek zamanın gerekse vizyonun gerektirebildiği şartlar çerçevesinde akılcı bir şekilde dizayn edilmesi ve bunlara yönelik formüllerin devreye sokulması yaklaşımı, Cumhurbaşkanımızın da çeşitli detaylarla adreslediği üzere mühimdir. Ve bu doğrultuda, seçim sonrası dönemde istihdam üreten ancak enflasyon ve açık üretmeyen bir büyüme kompozisyonu sağlamamız da pekâlâ mümkündür.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.