İşgücü piyasasında son durum

Kısa bir aradan sonra yeniden yazmaya başlarken, öncelikle geçirdiğim kaza sonrası nazik ilgisini ve samimi dileklerini esirgemeyen herkese teşekkür etmek isterim. Nekahet sürecim devam ederken bugün değinmek istediğim konu, uzun zamandır bu köşede işleme fırsatı bulamadığım işgücü verileri olacak. Dün açıklanan ve emek piyasasındaki en taze görünümü sunan Ocak dönemi istatistiklerinin detaylarını inceleyerek, işsizliğin geldiği son durumu anlamakta fayda var.

Bilindiği üzere, 2017 yılında yaşanan güçlü ekonomik büyüme ve Cumhurbaşkanımız öncülüğündeki seferberlik hamlesi istihdam üzerinde belirgin bir pozitif yansıma yaparak işsizlik oranının baş aşağı gitmesini beraberinde getirdi. 2018 Ocak dönemine ait verilerin manşetindeki işsizlik oranı da söz konusu süreçteki gerilemenin anlamlı olduğuna işaret ediyor. Zira geçen yılın aynı dönemine dönecek olursak, işsizliğin o vakit yeni yıla kapıyı %13 gibi bir orandan açtığını hatırlayacağız. 2018’in ilgili verisi ise, %10,8’e gerilemiş bir orandan bahsediyor. Elde edilen bu 2,2 yüzde puanlık düşüşün arkasında da istihdamdaki güçlü genişlemenin devam ediyor olması yatıyor. Zira bu kapsamda, ilgili bir yıllık süre zarfında işgücüne 780 bin kişi giriş yaparken, piyasada oluşan yeni istihdam sayısı 1 milyon 357 bin olmuş.

Böylece Ocak verileriyle görmüş oluyoruz ki; açılan yeni iş kapılarının sayısı işgücüne katılım hareketliliğinin önünden gitmeyi sürdürüyor. Bu noktada ilgili dönemde istihdamdaki artışın 1 milyon 286 binlik kallavi kısmının tarım dışından geldiğini eklemekte yarar var. Öyle ki; tarım dışı işsizlik oranı da, Ocak’ın 2017’sinden 2018’ine 2,5 yüzde puanlık ciddi bir düşüş kaydederek %12,8’e gerilemiş bulunuyor. Bu minvalde tarım dışı sektörlerdeki işsiz sayısındaki azalış ise, yarım milyon kişiyi aşmış anlamlı bir kitleye işaret ediyor.

Ve son tahlilde iki Ocak arasındaki en müspet sonuçlardan biri, genç işsizliğinde gözlenen iyileşme olarak teşhis edilebilir. Nitekim genç nüfusumuzun geçen yıl o zamanlar kaydettiği %24,5’lik oran %19,9’a, daha da epeyce gerilemek hedefiyle tam 4,6 puan inmiş bulunuyor.

Emek piyasasında son bir yıllık periyodun öne çıkan gelişmeleri bu şekilde özetlenebilecekken, akıllara 2017 Aralık döneminde manşet işsizliğin %10,4’e kadar gerilediği de elbette düşmekte… Lakin bilindiği üzere, peş peşe gelen söz konusu verileri mevsimsel etkilerden arındırarak okumak ve anlamak daha sağlıklı oluyor.

Olaya bu perspektiften bakarsak, Aralık’taki %9,9 olan mevsimselliği damıtılmış işsizlik oranının, bu tek haneye tutunan seviyeyi Ocak’ta da tekrarladığını görüyoruz. Kışın bu iki komşu dönemi arasında sektörler ne yönde hareket etmiş diye merak ettiğimizde ise, veriler tarımın istihdam resmini zayıflatırken sanayinin 53 binlik yeni istihdamla en göz dolduran aktör olduğunu ortaya koyuyor. Aralık’tan Ocak’a uzanan sürede inşaat da istihdam artışına katkıda bulunurken, hizmetler sektörünün bu dönemde başını hafif aşağı yönlü bir değişime döndürdüğü anlaşılıyor. Bu doğrultuda, tarımın ağırlıklı etkisiyle Kasım-Aralık geçişindeki istihdam artışının gerisine düşen ancak tarım dışında 78 bin kişilik yeni iş sunmuş bir dönemsel değişimden söz edebiliriz. Ve bağlantılı olarak Ocak’ta tarım dışı işsizlik oranının da, mevsimsel tesirlerden kurtardığımızda Aralık’taki %11,8’den %11,7’ye gerilediğini ekleyeyim.

Sonuç olarak son istatistiklerin işaret ettiği durum, işsizliğin azalmaya devam ettiği yönünde... Gelecek dönemlere ilişkin işsizlik verilerinin ulaşmasının hedeflendiği tek haneli bir manşet ve türevleri ise, sürdürülebilir kuvvetli bir büyüme performansının yanı sıra devreye sokulmuş kadın ve genç istihdamı odaklı politikaların etkinliğiyle başarılabilecek.