Hindistan yükselirken

Yükselen ekonomiler piyasalardaki son dalgalardan geniş çapta etkilenirken, Hindistan da çeşitli açılardan üzerinde baskı hisseden ülkeler arasında geliyor. Öte yandan Hindistan ekonomisi bugünlerde, dünya sıralamasında bir basamak daha atlamanın da övüncünü yaşıyor. Son yıllarda gerçekleştirdiği (ve güncellediği) büyüme verileri eşliğinde, hemen önünde yer alan Rusya, İtalya ve Brezilya ekonomilerini geride bırakan Hindistan, Dünya Bankası istatistiklerine göre 2017 itibariyle Fransa’yı da geçerek dolar cinsinden cari büyüklükte 6. sıraya yerleşmiş bulunuyor. Hatta bu yıl için birtakım tahminlere göre, İngiltere’yi de aşıp dünya 5.’liğine yükselmesi muhtemel.

Dolayısıyla tarih bir nevi geriye dönüyor. 20. yüzyılın başında İngiltere ve ortaları itibariyle Fransa ile İtalya gibi Avrupalı ülkelerin gerisine düşen Hindistan ekonomisi, görünen o ki kaybettiği sıraları şimdi geri alıyor. Elbette bağımsızlığa adım adım ilerleyen o tarihler, ülkenin ekonomik anlamda uzun bir zayıflama hikayesinin birikimlerini taşıyor. Nitekim o vakit dünya ekonomisinden aldığı pay düşük tek hanelere inen Hindistan’ın, daha öncesinde upuzun zamanlar çift basamaklı bir hisseye sahip olduğunu biliyoruz.

Söz konusu seyrin sorumlusu olan sömürge tarihçesi bir yana, bağımsızlık sonrası farklı dönemler dahilinde kendini çeşitli planlar çerçevesinde toparlamaya çalışan bu dev Asya ekonomisinin son senelerde bir atak içinde olması dikkat çekiyor. Geçtiğimiz yıllarda (bir parça yavaşlasa da) dünyanın en gösterişli GSYH gelişimi sergileyen ülkelerinden olan Hindistan 2016 ve 2017 yıllarında sırasıyla %7,1 ve %6,6 oranlarında büyüme kaydederken, 2018 ilk çeyreğinde de vitesi %7,7’ye yükseltti. Bu hızlanmada, ülkede yatırımların canlanmasının bir rol oynadığı söylenebilir.

Bu bağlamda çeşitli makro göstergelerde olumlu bir performans gösterdiği gözlenen Hindistan’ın dikkat etmesi ve üzerinde çalışması gereken dinamikler arasında ise, hedefleri aşan bütçe açığı ile firmaların borçluluğu ve sorunlu krediler geliyor. Bunun yanı sıra ilk satırlarda belirttiğim küresel tedirginliklere istinaden de, FED politikası, petrol fiyatları ve ticaret kavgaları ülke ekonomisini özellikle kısa vadede yakinen ilgilendiren sorunlar içinde başı çekiyor.

Öte taraftan tüm bu detayların şekillendirdiği ekonomik gelişimin ana çıktılarından olan refah, bu noktada değinilmesi gereken en temel bir mesele… Nitekim ekonomik büyüklükte dünyanın 6. sırasına oturup yükselen ekonomiler arasında göz dolduran Hindistan kişi başına gelirde adeta tepetaklak bir listede yer alıyor. 2017 yılında 1.940 dolar olan söz konusu kişi başına GSYH, küresel sıralamada kabaca son 50’ye girerken ekonomik büyüklükte 30. sırada konumlanan Nijerya ile denk bir kişisel gelir seviyesine işaret ediyor.

Tabii satın alma gücü paritesine göre düzenlenen kişi başına GSYH listesinde ise, tahmin edilebileceği üzere nispeten iyi bir vaziyet var. Bu hesaba göre Hindistan’da 2017 itibariyle ortalama gelir 7.056 dolara tekabül ederken, Afrika ülkelerinin epeyce üzerine çıkan ancak Çin, Brezilya ve Güney Afrika gibi vasat gelirli yükselenlerin halen oldukça gerisinde kalan bir düzeyden bahsediyoruz. Bu bağlamda, son 10 yılı aşkın bir senedir düşüş gösteren yoksulluk sorununda da ülkenin henüz alması gereken bir yol var. Son tahminlere göre 73 milyon kişinin aşırı yoksulluk çektiği Hindistan, bu sıkıntıyı tamamen aşmak için %7-8 bandında bir büyüme hızıyla yoluna devam etmek istiyor. Sektörler arası gözlenen gelir eşitsizliği konusu da meselenin önemli bir boyutuyken, 2019’da gerçekleşecek genel seçim yaklaştıkça ekonomi ülkenin giderek ısınan bir gündem maddesi olacak.