Bilindiği gibi ABD Başkanı Biden seçimler öncesinde propaganda döneminde Türkiye’de Başkan Erdoğan’ı muhalefete destek vererek iktidardan uzaklaştıracaklarını açıklamıştı. Biden Başkan seçildikten sonra uzun bir müddet Türkiye Başkanı Erdoğan’a siyaseten ve diplomatik olarak tavırlı davranmıştı. Türkiye’de seçimle halkın oyları ile iktidara gelemeyen Zillet İttifakı olarak da adlandırılan muhalefet 6+1 formatında bir araya gelerek ABD Başkanı Biden’ın vereceğini söylediği desteğe talip olmuşlardı. Zillet İttifakını oluşturan partilerin üst düzey yöneticileri ABD ve İngiltere başta olmak üzere Ankara’da AB ve NATO ülkelerinin büyükelçileri ve misyon temsilcileri ile çoğu zaman örtülü diplomatik temaslarda bulunmuşlardır. Bu temasların devletten gizlenerek yapılması ileride bu partilerin yöneticileri açısından ülke güvenliği aleyhine işlenen suçlar nedeniyle büyük sorunlar yaratabilecektir.
Son konjonktürde ortaya çıkan kriz alanları, Ukrayna Rusya savaşı, Kovid pandemisi, hegemonik küresel güçlerin kurduğu sistemlerin kötüye kullanılarak, çoluk çocuk demeden konvansiyonel ve kimyasal silahlarla katledilmeleri, Ortadoğu’da, son olarak Ukrayna’da gerçekleştirilen sivil katliamlar bu sistemlerin çökmesine neden olmuştu. Başkan Erdoğan’ın “Dünya 5’ten büyüktür” sözü dünyada insan haklarına adalete dayalı yeni sistemlerin kurulma ihtiyacını acilen ortaya koyarken hegemonik güçlerin de politikalarını bu yönde etkilemiştir
Türkiye’nin Rusya Ukrayna savaşında arabuluculuk rolü ve savaşı net bir şekilde kınaması, Moskova’ya yönelik yaptırımlara katılmaması bir yandan Rus işgaline karşı Kiev’in yanında yer alması ayrıca Montrö rejimi uyarınca Boğazlar’dan savaş gemilerinin geçişini engellemesinin ABD ve NATO nezdindeki konumunu güçlendirdiği önemli bir gelişmedir. Washington’un, Türkiye’yi soruna adil ve diplomatik çözüm bulma arayışlarının takdirle karşılandığı açıklaması bu sarsıcı gelişmeye işaret etmektedir. Öte yandan, uzmanlar, ABD-Türkiye yakınlaşmasının arka planında, Ankara’nın son dönemde çatışmacı dış politika yaklaşımından vazgeçerek bölge ülkeleriyle normalleşme adımları atmasının da etkili olduğuna dikkat çekiyorlar. Mısır, Fransa, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve son olarak da Suriye ile olası yakınlaşma girişimleri bu adımlar arasında en çok dikkat çekenleri.
Türkiye’nin Ortadoğu’daki adımlarının aksine Karadeniz’de tam manasıyla bir NATO ülkesi olarak davrandığını, böylelikle de Rusya’nın Karadeniz’i tamamıyla domine edebileceği bir ortama karşı mücadelede ABD ile çıkarlarının uyuştuğu belirtiliyor. Uzmanlar, Başkan Biden’ın Ankara’ya siyasetçi kökenli Büyükelçi Jeff Flake’i atamasından beri ikili ilişkilerin giderek “müttefiklik” temelinde ilerlediğini ve üst düzey ziyaretlerin somut bir takvime bağlanması yönünde Ankara’nın taleplerinin Washington tarafından dikkate alınmaya başlandığını kaydediliyor.
ABD Türkiye arasında yaşanan yakınlaşma girişimleri şüphesiz Zillet İttifakını oluşturan 6+1 partilerini oldukça rahatsız edecektir. 2023 seçimlerinde milli iradenin oylarıyla iktidar olamayacağını anlayan Zillet İttifakı partileri sırtlarını ABD’ye dayayıp iktidar olma hayali kurmuşlardı. Ancak Amerika ile Türkiye arasındaki yakınlaşma girişimlerinde Amerika’nın samimi olduğunun anlaşılması durumunda Zillet İttifakının olası 2023 seçimlerinde başarılı olmaları çok zordur. Amerika’nın yakınlaşma girişimlerinde samimi olmaması halinde de Zillet İttifakı partilerinin seçim kazanmaları ise zaten imkansızdır.
Bazı uzmanlar “ABD Dışişleri Bakanlığı’nın mektubuna rağmen Türkiye’ye F-16 verme kararı ABD Kongresi’nden geçmeyebilir” görüşünü paylaşıyor. Başka bir iddiaya göre Kongre ile ABD arasında danışıklı bir kumpas söz konusu! Biden hükümeti istiyor ama Kongre’den geçmiyor tiyatrosu oynanacak! Başka bir senaryoya göre ise ABD-Batı ve Rusya arasında denge ve tarafsızlık politikası uygulayan Türkiye’ye ABD, F-16’lar karşılığında Türkiye’nin tarafsızlık, denge politikası ve arabuluculuk stratejisini bozmaya yönelik bir kumpas devreye sokabilir iddiası dillendiriliyor.
Türkiye ile ABD arasında gerçek anlamda bir yakınlaşma ABD’nin PKK/YPG ve FETÖ başta olmak üzere diğer terör örgütlerine verdiği desteği kesmesi ile mümkündür. Böyle biline!
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.