ABD’de Siyah Amerikalı George Floyd’un gözaltı alınırken öldürülmesi ülke çapında protesto ediliyor. Bazı şehirlerde protestolar yağmalama ve kundaklamalara dönüştü. Cumhuriyetçiler kundaklamalardan radikal sol grupları suçluyorlar, Demokratlar ‘Beyaz Irkçı’ provokatörlerin protestocuların arasına sızdıklarını iddia ediyorlar. ABD bir salgının ortasında ve yüz binden fazla insan öldü. 30 milyondan fazla insanın işini kaybettiği ABD’de ekonomi çok büyük darbe aldı. ABD 1929’daki “Büyük Durgunluk”tan bu yana en kötü durumu yaşıyor. Trilyonlarca dolara mal olan önlemlere rağmen ekonominin kısa sürede düzelmesi beklenmiyor.
ABD’de 5 ay sonra, Kasım’ın ilk haftasında seçim var. Peki “Siyah Protestolar” seçimler üzerinde nasıl bir etki yapacak? Kimi analizcilere göre yer yer yağma ve kundaklamalara dönüşen protestolar Beyaz seçmenler arasında Trump’ın desteğini artıracak. Kimi analizcilere göreyse protestolar oy kullanmayan milyonlarca Siyah Amerikalı’yı ve Beyaz olmayan göçmen grupları hareketlendirecek. Bu hareketlenme ise Demokratlar’ın oy oranını artıracak.
ABD’de nüfus hareketliliği ‘Beyaz Amerika’ aleyhinde çalışıyor. Araştırmalara göre 20-25 yıl içinde Beyaz Amerikalılar azınlığa düşecekler. Trump da 2016’daki seçimlerde bu olguyu politik bir argüman olarak kullandı. Nüfusun Beyaz olmayan Amerikalılar aleyhinde çalışmasıysa Demokratlar’a yarıyor. Zira ülkedeki “Siyahlar”, “Hispanikler” ve diğer Beyaz olmayan göçmen gruplarının(Yahudi Amerikalılar dahil) çoğu Demokratlar’a oy veriyorlar.
Halihazırda “Siyahlar” ABD nüfusunun yüzde 15’ine yakın kısmını teşkil ediyorlar. Latin Amerika kökenli Hispanikler’in nüfusuysa yüzde 18 civarında. Doğum oranlarına kıyasla en fazla artış kaydeden grup ise Asya kökenliler. Ülkede Beyaz Amerikalıların nüfusu yüzde 60’ı biraz aşıyor. Siyah ve Hispanik şehirlerin sayısıysa “iç göç” sebebiyle giderek artıyor. 2045 yılında Beyaz Amerikan nüfusunun ise yüzde 50’nin altına düşeceği tahmin ediliyor.
ABD’de oy kullanmayan büyük bir kitle var. Bill Clinton döneminde Çalışma Bakanlığı yapan kamu ekonomisi profesörlerinden Robert Reich bu kitleyi “ABD’nin en büyük partisi” olarak niteliyor. Rech’ın Ocak ayında kaleme aldığı bir yazısının başlığı “Amerika’nın Hiç Duymadığınız En Büyük Siyasi Partisi” idi. Reich ‘seçmen olmayan Amerikalılar’ın oy kullanmaları halinde ABD’nin politik sisteminde çarpıcı bir değişim yaşanacağını vurguluyor.
2016 seçimlerinde yüz milyon insanın sandığa gitmediğine dikkat çeken Reich’a göre bu büyük kitle Beyaz olmayan Amerikalılar, gençler ve alt gelir gruplarıdır. Reich bu kitlenin kırılgan siyasi sistemden, ekonomik eşitsizlikten ve oy vermeyi zorlaştıran yasalardan en fazla etkilenen gruplar olduğunu kaydediyordu (Bu arada hatırlatalım, Trump posta ile oy kullanılmasına şiddetle karşı çıkıyor). 2020’de Beyaz Amerikalı olmayan 7 milyon genç oy kullanma hakkı kazanacak. Reich bu 7 milyon gencin dengeleri değiştirebileceğini belirtiyor. Demokratlar da bu yüzden seçmen katılımını artırmayı amaçlayan kampanyalar yapıyorlar.
Cumhuriyetçi Jeff Sessions’ın Adalet Bakanı olmasıyla birlikte Alabama eyaletinde bir Senato koltuğu boşalmıştı. Aralık 2017’de yenilenen seçimde Demokrat aday Doug Jones sadece 20 bin oy farkıyla rakibi Roy Moore’u yenilgiye uğratmıştı. Yüzde 60’ının Beyaz olduğu Alabama’da Siyahların oranı ise yüzde 26 civarındaydı. Cumhuriyetçilerin yıkılmaz kalesi olarak bilinen Alabama’da ırkçı görüşleriyle bilinen Moore’un kaybetmesinin sebebi daha önce oy kullanmayan Siyah seçmenlerin harekete geçmesiydi. Alabama Siyahları eyaletin geçmişinde vuku bulan zalimâne ırkçı politikaları unutmadıklarını böylece göstermişlerdi.
Demokratlar’ı destekleyen analistler daha fazla Siyah’ın ve diğer genç göçmenlerin oy kullanmalarını teşvik için Başkan Adayı Joe Biden’ın Başkan Yardımcısı olarak bir Siyah kadını seçmesi gerektiğini vurguluyorlar. 2020 seçimleri Trump ve Cumhuriyetçiler için çantada keklik değil. Kritik durumlarda küçük küçük oy dokunuşları bile dengeleri değiştirebiliyor.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.