Çin ve Rusya’nın gözü ABD seçimlerinde..

Çin ve Rusya başta olmak üzere birçok devletin gözü Kasım’da ABD’de yapılacak seçimlerde. Zira Demokratlar’ın veya Cumhuriyetçiler’in kazanması ABD’nin bu devletlerle ilişkilerini çok yakından ilgilendiriyor. Öte yandan Demokrat Başkan adayı Joe Biden’in Başkan Yardımcısı olarak hangi ismi seçeceği de merak ediliyor. Biden bir kadını seçeceğini taahhüt etmişti. Biden’ın listesinde Senatörler Kamala Harris ve Elizabeth Warren, Temsilciler Meclisi Azınlık Grubu eski lideri Stacey Abrams, Michigan Valisi Gretchen Whitmer, Obama’nın Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice, Kongre Siyahîler Grubu Başkanı Karen Bass gibi güçlü isimler yer alıyor. Biden’ın Siyahî bir ismi seçmesi için tabandan gelen bir baskı sözkonusu. Siyahî bir kadın adayın katılım oranını yükseltebileceği ve hem de Biden’ın seçilme şansını artırabileceği düşünülüyor. Bu adaylar arasında Kamala Harris, Karen Bass ve Stacey Abrams öne çıkıyor. Parti içi dengeleri de dikkate alan Biden’ın hangi ismi seçeceği birkaç gün içinde netleşecek.

Bir diğer husus ise Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında seçim kampanyalarını yürütmek için başlatılan bağış toplama yarışı. “Covid-19” salgını ABD’yi vurmadan önce Trump bağış toplama yarışında öndeydi. Şimdiyse Demokratlar arayı kapattılar ve Trump’tan daha fazla para topladılar. Trump’ın 2016’daki önde gelen bağışçılarının 2020 seçimleri için henüz ellerini ceplerine atmadıklarına daha önce değinmiştik. Radikal Sağ’ın finansörlerinden Robert Mercer’dan hâlâ ses yok. Siyonist Milyarder Sheldon Adelson’ın ise Trump’ın bağış çağrısına net bir cevap vermediği öne sürülüyor. ABD medyasında çıkan haberlere göre Trump, Adelson ile bir telefon görüşmesi yapmış. Buna göre, daha başka konularda Trump ile görüşmek isteyen Adelson, Trump’ın konuyu bağış meselesiyle sınırlamasına içerlemiş. Bu yüzden de Adelson, Trump’a net bir cevap vermemiş. Binyamin Netanyahu’nun da en sıkı destekçisi olan Adelson’ın bir süre kenarda beklemeyi tercih etmesi bekleniyor. Trump’ın kampanyasının yaşayacağı para sıkışıklığının Adelson’ın elini güçlendireceği ifade ediliyor.

Çin ve Rusya’nın Kasım seçimlerine kilitlendiklerini belirtmiş idik. Nitekim Amerikan Ulusal Karşı İstihbarat ve Güvenlik Merkezi Direktörü William Evanina’nın yaptığı açıklamaya göre Rusya Biden’ın, Çin ise Trump’ın seçilmesini istemiyor. Çin’in Başkan olarak Biden’ı tercih edeceğini söyleyen Trump ise Rusya’ya karşı kendinden ‘daha sert’ bir ABD lideri olmadığını savunuyor. Açıklamayı umursamayan Trump” Biden başkan olursa, Çin ülkemizi ele geçirir” diyor. Cumhuriyetçiler seçim reklamlarında Biden’i “Pekin-Biden” olarak markalamışlardı.

Rusya’nın 2016’da Trump’ın kazanması için seçimlere müdahale ettiklerine ilişkin iddialar Özel Yetkili Savcı Robert Mueller tarafından yürütülen bir soruşturmanın konusu olmuştu. Cumhuriyetçilerse Biden’ın Başkan Yardımcılığı döneminde oğlu Hunter Biden’ın Ukrayna ile iş ilişkilerini soruşturulması için girişimlerde bulunmuşlardı. Hatırlayacak olur isek, Trump’ın Ukrayna’ya yardım için tahsis edilen fonun serbest bırakılması karşılığında Biden’lar hakkında soruşturma açılması için Ukrayna Cumhurbaşkanına baskı yaptığına dair iddialar şiddetli tartışmalara yol açmıştı. Biden’ın Başkan adayı olmasının ardından Ukrayna’da Rus yanlısı bazı isimlerin Biden aleyhinde kullanılabilecek bilgileri basına sızdırmaları bu aralar çok konuşuluyor. Demokratlar bu gelişmelerin Amerikan seçimlerinin güvenilirliğine şüphe düşürmek anlamına geldiğini savunuyorlar. Rusya ve Çin müdahale iddialarını reddediyorlar.

Biden Temmuz ayında bir bağış toplama etkinliğinde yaptığı konuşmada Rusya’yı eleştirerek “Başkan olduğumda bu suistimaller devam etmeyecek. Hiç kuşkunuz olmasın. Putin ile yüzleşeceğim. NATO’yu güçlendireceğim. Putin’e demokratik süreçlerimize müdahalenin bedelini ödeyeceklerini söyleyeceğim” demişti. Gelişmelerden de anlaşılacağı gibi Rusya ve Çin’in seçimlerden beklentileri biribirine zıt. Birinin kaybı, diğerinin kazancı anlamına geliyor.