“COVİD-19” olarak kodlanan virüs salgını ABD ve Çin arasındaki rekabeti daha da ateşlemiş görünüyor. Kimi uzmanlar bu rekabeti “teknolojik soğuk savaş” olarak da niteliyorlar. “Teknolojik Soğuk Savaş” silah, iletim ve uydu sistemlerinin yanı sıra biyolojik ve medikal araştırmaları da kapsıyor. Bu yüzden salgınla ilgili iddiaların odağında “Wuhan Viroloji Enstitüsü”nün yer alması sürpriz değil. Trump yönetimi yeni tür koranavirüsün kaynağının bu enstitüye ait bir laboratuvar olduğunu iddia ediyor.
“COVİD-19” olarak kodlanan virüs salgını ABD ve Çin arasındaki rekabeti daha da ateşlemiş görünüyor. Kimi uzmanlar bu rekabeti “teknolojik soğuk savaş” olarak da niteliyorlar. “Teknolojik Soğuk Savaş” silah, iletim ve uydu sistemlerinin yanı sıra biyolojik ve medikal araştırmaları da kapsıyor. Bu yüzden salgınla ilgili iddiaların odağında “Wuhan Viroloji Enstitüsü”nün yer alması sürpriz değil. Trump yönetimi yeni tür koranavirüsün kaynağının bu enstitüye ait bir laboratuvar olduğunu iddia ediyor. Daha önce virüsün kaynağının Wuhan’daki canlı hayvan pazarı olduğuna dair bir görüş ağırlık kazanmıştı. Pekin ise Washington’ın iddialarına cevap olarak virüsün “Wuhan Dünya Askeri Oyunları”na katılan ABD askerleri tarafından Çin’e taşınmış olabileceğini ileri sürmüştü.
Salgına karşı geç tepki veren ABD yönetimi, şimdi tek suçlu olarak Pekin’i işaret ediyor. Trump, COVİD-19 virüsünün Wuhan’daki bir askerî laboratuvardan sızdığına dair ciddi bulgular olduğunu savunuyor ama bu bulguları paylaşamayacağını söylüyor. Salgının kaynağıyla ilgili iddialar ABD’nin iç siyasetinde de önemli bir tartışma başlığı. Önlemlerin kaldırılması ve ülkenin işe açılması için bastıran Trump, siyasi rakibi Joe Biden’i, Demokratları, Çin’le ortak iş yapanları ve “Dünya Sağlık Örgütü”nü Pekin ile işbirliği yapmakla suçluyor. Trump muhalif medyayı da “Çin kuklaları” olarak ilân ediyor.
Trump, başkan seçildikten sonra Çin ile ticaret savaşları başlatmıştı. Önce Trump Çin mallarına ek gümrük tarifeleri getirmiş, Çin de misilleme olarak aynı uygulamayı Amerikan malları için yapmıştı. İki ülke yönetimi arasındaki müzakereler ise sürüyordu. Müzakerelerin Pekin üzerinde ciddi bir baskı oluşturduğunu savunan Trump’a göre Çin’in baskıyı hafifletmek için “Demokratlar”a bel bağladı. “Kasım’daki seçimleri kaybetmem için Çin elinden geleni yapacak” diyen Trump’ın Orta Batı eyaletlerindeki oylarını korumak için “Çin kozunu” oynamayı tercih ettiği söyleniyor. Trump’ı destekleyen bir grubun reklam kampanyası için hazırlanan bir videoda Biden için “Biden-Pekin” ibaresinin kullanıldığından daha önce söz etmiştik. Çin artık ABD seçimlerinin bir parçası oldu.
Dışişleri Bakanı Mike Pompeo birkaç gün önce virüsün laboratuvardan veya canlı hayvan pazarından kaynaklandığına dair bir bilgiye sahip olmadıklarını söylemişti. ABD Genelkurmay Başkanı virüsün doğal yollarla bulaştığına dair görüşün ağırlık kazandığını ifade etmişti. Keza “Ulusal İstihbarat Direktörlüğü Ofisi”nden yapılan duyuruda ABD İstihbarat Topluluğu’nun virüsün insan yapımı olmadığına veya genetik olarak değiştirilmediğine dair bilimsel verilerle hemfikir olduğu belirtilmişti. ABD medyasında yer alan bazı haberlere göreyse Trump yönetimi istihbarat kuruluşlarını Çin’i suçlu çıkaracak kanıtlar araması için baskı yapıyor. Hızlıca Trump’a ayak uyduran Dışişleri Bakanı Pompeo virüsün Wuhan’daki laboratuvardan çıktığına dair çok sayıda delil olduğunu ileri sürüyor. Pompeo virüsün labarotuvardan kasten sızıp sızmadığına dair soruya ise net cevap vermekten kaçınıyordu.
İngiliz devlet adamı Winston Churchill’in “Bir krizin boşa gitmesine asla izin vermeyin” sözü salgınla birlikte siyasetçilere yine esin kaynağı oldu. Trump, 60 binden fazla Amerikalının ölümüne yol açan halk sağlığı krizini bir ekonomik canlanma hikâyesine dönüştürmek istiyor. Halihazırda ABD’de en fazla tartışılan konu, “evde kal” önlemlerinin sona erdirilmesiyle ilgili. Trump, “Amerika’yı yeniden işe açma” politikasının 2020’deki seçimleri tekrar kazandırmasını umuyor. ABD medyasına yansıyan duyumlara göre Beyaz Saray ekonomiye odaklanmış durumda. Trump yanlısı gruplar da “evde kal” önlemlerinin kaldırılması için birçok eyalette protesto gösterileri yapmaya devam ediyorlar. Demokratlar’a göreyse salgın tam olarak kontrol altına alınmadan önlemlerin gevşetilmesi sahte güvenlik algısı yaratabilir ve ikinci bir enfeksiyon dalgası Amerikalıları daha şiddetli yakalayabilir.
#Koronavirüs
#ABD
#Çin
