ABD Suriye’den elini çekecek mi?

Trump’ın Suriye’den çekilme kararına tepki olarak istifa yolunu seçen ABD Savunma Bakanı James Mattis, görevden ayrılma tarihi olarak 28 Şubat 2019 gününe işaret etmişti. Ancak Mattis detaylı bir istifa mektubu yayınlayarak Trump’ı kamuoyu önünde eleştirdi. Bunun üzerine Trump Savunma Bakanlığı’na vekâleten atadığı Patrick Shanahan’ın 1 Ocak 2019 günü itibariyle görevine başlayacağını duyurdu. Trump, Mattis’i sertçe eleştiren mesajlar da yayımladı. Suriye kararıyla bağlantılı ikinci bir istifa haberiyse IŞİD ile Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk’ten geldi. McGurk’ün 2019 yılı başlarında görevinden ayrılması bekleniyordu. Bu yüzden Trump, McGurk’ü fırsattan istifade trübünlere oynamakla itham etti.

Shanahan, Savunma Bakanlığında Mattis’den sonra “İkinci Adam” pozisyonundaydı. Makine Mühendisi olan Shanahan, hem Trump’a, hem Başkan Yardımcısı Mike Pence’e çok yakın. Shanahan “Amerikan Askeri-Endüstriyel Kompleksi”yle ilişkili bir isim. Shanahan 30 yıl “Boeing”de üst düzey görevlerde çalıştı. Dünyanın en büyük uçak ve helikopter üreticisi olan Boeing, ABD savunma harcamalarında aslan payını elinde tutan beş büyük şirketten biri.

Trump’ın Suriye kararı “sonsuz savaşlar” isteyen “Neoconlar”ın yanı sıra İsrail’i de rahatsız etti. Netanyahu Hükümeti, şimdi de 1967’den bu yana işgal altında tuttuğu “Golan Tepeleri” üzerindeki ilhâk kararını Trump’ın tanıması için bastırıyor. Cumhuriyetçi Senatörler Ted Cruz ve Tom Cotton bu bağlamda bir tasarıyı Senato Dış İşleri Komitesi’ne iletmiştiler. Neoconlar tasarıya atıfta bulunarak Golan Tepeleri’nin İsrail’e ait olduğunu ilân etmesi için Trump’a çağrı yapıyorlar. Bu arada Mattis’in önümüzdeki günlerde gerçekleşmesi beklenen İsrail gezisinin iptal edildiğini hatırlatalım. Mattis’in İsrail gezisinin ana konusu Suriye idi.

Trump’ı Suriye’de kalması için ikna edemeyen Netanyahu son hamle olarak Brezilya’da İsrail müttefiki olarak tanınan ABD Dış İşleri Mike Pompeo ile yüz yüze görüşecek. Brezilya’da Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Jair Bolsonaro kazanmıştı. Bolsonaro 1 Ocak 2019’da göreve başlıyor. Açılış törenine katılacak olan ABD heyetine Pompeo başkanlık edecek. ‘Tropikal Trump’ olarak anılan Bolsonaro, Brezilya Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağını ilân etmişti.

ABD Suriye’den tam olarak elini çekecek mi yoksa bir başka plân mı var? “Foxnews. com” yazarlarından emekli general Anthony Tata’nın, Trump’tan ABD askerlerinin yerini özel güvenlik şirketlerine devretmesini istemesi kafa karıştırıcıydı. General Tata, 2006-2007’de Afganistan ABD ve Müttefik Güçler Komutan Yardımcılığı yapmıştı. Trump’ın işadamı olarak devlet hizmetlerinin özelleştirilmesinin verimliğini anladığına atıf yapan General Tata “Suriye’deki birliklerimizi özel askeri müteahhitlerle değiştirmek, Cumhurbaşkanı, ulusumuz ve Doğu Suriye’deki müttefiklerimiz için kazan-kazan fırsatı verebilir” diyor.

Tata’nın önerisi, Irak’ta kötü siciliyle bilinen özel güvenlik şirketi “Blackwater”ın kurucusu Eric Prince’in ‘Afganistan projesi’ni hatırlatıyor. Prince’in Suudi Prensi Muhammed Bin Selman’ın akıl hocası olarak anılan Abu Dabi Prensi Muhammed Bin Zayid ile çok yakın ilişkileri ve iş bağlantıları olduğu biliniyor. Prince’in dönemin Beyaz Saray Baş Stratejisti Steve Bannon aracılığıyla Trump’a önerdiği proje, Afganistan’daki ABD askerlerinin yerini özel güvenlik şirketlerinin almasını içeriyordu. Trump’ın damadı ve Başdanışmanı Jared Kushner’in de destek verdiği söylenen proje, “İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyası”nın Amerikan versiyonuydu. Trump’ın Afganistan’dan çekilme isteğinden bu şekilde yararlanmak isteyen Prince, dönemin Ulusal Güvenlik Danışmanı General McMaster ile Savunma Bakanı James Mattis tarafından engellenmişti. Tata’nın önerileriyle Prince’in “Afganistan Projesi” neredeyse tıpa tıp aynı. Acaba General Tata’nın önerisinin arkasında da Prince’in eli mi var?