ABD ve İngiltere’nin Ukrayna Savaşı’nın uzamasından yana bir politika takip ettiği konusunda pek şüphe yok. Savaşın uzamasının ise Ukrayna halkına da, Rusya halkına da bir faydası yok. Ukrayna halkı her koşulda varlığını sürdüreceğini bütün dünyaya gösterdi. Rusya Ukrayna halkının egemen bir ulus olarak varlığına saygı göstermelidir. Savaşın uzaması iki kardeş halkın biribirinden daha da uzaklaşmasından başkaca bir sonuç vermeyeceğiyse aşikar.ABD’de Ukrayna’yı Rusya(ve Çin) ile güç çatışmasında
ABD ve İngiltere’nin Ukrayna Savaşı’nın uzamasından yana bir politika takip ettiği konusunda pek şüphe yok. Savaşın uzamasının ise Ukrayna halkına da, Rusya halkına da bir faydası yok. Ukrayna halkı her koşulda varlığını sürdüreceğini bütün dünyaya gösterdi. Rusya Ukrayna halkının egemen bir ulus olarak varlığına saygı göstermelidir. Savaşın uzaması iki kardeş halkın biribirinden daha da uzaklaşmasından başkaca bir sonuç vermeyeceğiyse aşikar.
ABD’de Ukrayna’yı Rusya(ve Çin) ile güç çatışmasında kullanışlı bir ‘vekil’ olarak gören çevreler savaşın uzamasını mahzurlu bulmuyorlar. Washington ve Londra’nın Ukrayna politikaları Moskova’yı müzakere masasına getirmeye dönük değil. Ukrayna’nın işgalinin devam etmesi bu pozisyona adeta yardımcı oluyor. Etkili diplomatlar arasında yer alan
Chas Freeman, “The Grayzone”
haber sitesinden
Aaron Mate
’e verdiği röportajda Ukrayna’nın işgalinin ABD’deki politik çevreler üzerindeki etkilerini analiz ediyordu. ABD’nin müzakere çabalarının bir parçası olmadığına dikkat çeken Freeman, Washington’ın Ukrayna için yaptığı her şeyin savaşın sona ermesini hızlandırmak yerine, savaşı uzatmaya yardım ediyor gibi göründüğüne bilhassa dikkat çekiyordu.
C
has Freeman, 1972’deki Çin ziyaretinde ABD Başkanı Richard Nixon
’ın baş tercümanıydı. Freeman, Savunma Başkanlığında Bakan Yardımcılığı, Dış İşleri Bakanlığında Çin İşleri Direktörlüğü yapmış deneyimli bir diplomat. ABD’nin Suudi Arabistan Büyükelçiliğini yapmış olan Freeman sözkonusu röportajında Ukrayna’nın işgalinin ABD’de Rusya karşıtı duyguları teyit ettiğini, askerî-endüstriyel kompleksi sevindirdiğini, NATO’yu canlandırdığını ve Çin’i zor durumda bıraktığını belirterek
“Uzun bir savaşın nesi korkunç? Ukraynalı değilseniz, muhtemelen uzun bir savaşta kazanç görürsünüz”
diyordu. Freeman Rusya’nın işgalinin Neoconlar’ın ve Rusya karşıtı diğer şahinlerin pozisyonunu güçlendirdiğinden hayıflanıyordu. Freeman Avusturya, İsviçre ve Finlandiya gibi tarafsız ülkelerin Ukrayna’nın işgaliyle birlikte pozisyon değiştirmelerini Putin’in yanlış hesaplarının bir sonucu olarak görüyor. Freeman, Rusya’nın Ukrayna’nın tarafsız kalmasını çok zorlaştıracak adımlar attığını da vurguluyordu.
Ukrayna’nın NATO’ya kabul edilmeyeceği en yetkili ağızlardan defalarca duyuruldu. Ukrayna Cumhurbaşkanı
Volodimir Zelenkski
de bu gerçeği kabul ediyor. Öte yandan Ukrayna’nın Rusya için bir tehdit olmadığı, olmayacağı da biliniyor. Ukrayna’nın resmi tarafsızlığı, Ukrayna halkı için olduğu kadar, Rusya için de tatmin edici bir çözüm olabilir. Ukrayna’da savaşın devam etmesi Rusya’ya yardım etmiyor, tam tersine Rusya’yı giderek dünyadan yalıtacaktır.
Ukrayna’nın uluslararası kabul görmüş sınırları içinde var olma hakkının olmadığını iddia eden sözde ‘tarihsel anlatı’ tehlikelerle dolu. Ayrıca Ukraynalıların ulusal haysiyetlerinin göz ardı edilmesi anlamına gelir bu. Böyle bir iddiada ısrar etmek Ukraynalıların direniş azmini artırmaktan başka bir işlev göremez. Ukrayna yüzölçümü itibariyle Avrupa’nın en büyük ülkesi. Bu coğrafi konumu Ukrayna’ya Rusya karşısında
“stratejik derinlik”
sağlıyor. Rusya’nın Donbass ve daha güneydeki bölgeye yoğunlaşması bu derinliği anladığını gösteriyor.
Türkiye’de yapılan müzakerelerde taraflar “anlaşma” için Ukrayna’nın tarafsızlığı başta olmak üzere ümit ışığı yakan açıklamalarda bulundular. Doğru yönde atılan bir adım müzakerelerin sonuca gitmesini hızlandıran bir etki yapıyor. Bu yüzden taraflar, karanlıkta beliren ışığın çeperini genişletmekte daha ısrarlı olmalılar. Tabii ki kalıcı bir ateşkes, müzakere sürecinin daha olumlu, daha tatmin edici sonuçlara ulaşılmasında önemli bir kolaylık sağlayacaktır.
Diğer yandan Rusya, Ukraynalıların neden Rusya’ya sırt döndüklerini ve yüzlerini neden Batı’ya çevirdiklerini anlamaya çalışmalı.
“Yumuşak güç”
yerine
“sert güç”
uygulamak Rusya için durumu tersine çevirmeyecektir. Üstelik Ukrayna’nın işgali, Rusya’nın aleyhine NATO’yu canlandırdı. Bu ABD ve İngiltere’nin uzun yılladır uğraştığı, ancak üstesinden gelemediği bir durum idi. Fransa’nın
“Avrupa için stratejik özerklik”
girişimleri rafa kalkmış görünüyor. Rusya, Almanya gibi önemli bir ticaret ortağını da kaybetmek üzere. Savaş sona erse bile, Rusya yeniden güven tesis etmekte uzun bir süre zorlanacak. Böyle bir pozisyona düşmek tabii ki her devlet için ciddi bir itibar kaybı demektir.
#ABD
#Rusya
#Ukrayna
