ABD’nin önceki BaşkanıDonald TrumpÇin’e “ticaret savaşları”açmıştı. Trump’ın‘Çin virüsü’olarak nitelediği“Kovid-19”salgınıysa ABD’nin halk sağlığı sistemindeki zafiyeti ifşâ etmişti. Üstelik, ABD’nin en basit tıbbi donanımlarda bile Çin’e bağımlı olduğu anlaşılmıştı. Dönemin New York ValisiAndrew Cuomo’nun bir basın toplantısında söyledikleriyse çok daha çarpıcıydı. Ağlamak ve gülmek arasında gidip gelen mimikleriyle Cuomo şöyle diyordu:“Maskelere ihtiyacımız var, Tıbbî önlüklere ihtiyacımız var.
ABD’nin önceki Başkanı
Donald Trump
Çin’e “
ticaret savaşları”
açmıştı. Trump’ın
‘Çin virüsü’
olarak nitelediği
“Kovid-19”
salgınıysa ABD’nin halk sağlığı sistemindeki zafiyeti ifşâ etmişti. Üstelik, ABD’nin en basit tıbbi donanımlarda bile Çin’e bağımlı olduğu anlaşılmıştı. Dönemin New York Valisi
Andrew Cuomo
’nun bir basın toplantısında söyledikleriyse çok daha çarpıcıydı. Ağlamak ve gülmek arasında gidip gelen mimikleriyle Cuomo şöyle diyordu:
“Maskelere ihtiyacımız var, Tıbbî önlüklere ihtiyacımız var. Çin’de üretiliyorlar. Yüz koruyuculara ihtiyacımız var. Çin’de üretiliyorlar. Ventilatörlere ihtiyacımız var. Çin’de üretiliyorlar. Tamam, o aşamayı geçtik. Test kitlerine ihtiyacımız var. Çin’de üretiliyorlar.”
Demokrat Parti’li Cuomo’ya göre Çin’e tedarik bağımlılığı bir
‘ulusal güvenlik’
sorunuydu.
25 yıl önce Tayvan’ı ziyaret eden en yüksek rütbeli Amerikalı, dönemin Temsilciler Meclisi Başkanı
Newt Gingrich
idi. Cumhuriyetçi Gingrich Çin’in 2001’de
Dünya Ticaret Örgütü
’ne katılmasına da destek vermişti. Gingrich 2019’da
“Hill Tv”
ye verdiği röportajdaysa,
“Onları kurallara dayalı sisteme sokmanın yavaş yavaş kültürlerine nüfuz edeceğini ve bunun doğru yönde atılmış büyük bir adım olacağını düşündük - hepsi yanlıştı”
diye konuşuyordu.
Trump’ın Ticaret Savaşları’nı destekleyen Gingrich,
“Trump Çin’e Karşı: Amerika’nın En Büyük Tehdidiyle Yüzleşmek”
başlıklı bir de kitap yayınladı. Kitabının tanıtımıyla ilgili bir etkinlikte konuşan Gingrich’e göre Çin,
“Nazi Almanyası”
vey
a “Sovyetler Birliği”
nden bile daha tehlikeliydi. Gingrich,
“Torunlarınızın Çince konuşmasını ve Pekin’e itaat etmesini istemiyorsanız, o zaman bu, hakkında ulusal diyaloğu gerekli kılan bir konudur”
diyordu.
ABD’nin “diğer her şeyi” bir kenara bırakıp Çin’e odaklanması gerektiğini savunan isimlerin birisi de
Elbridge Colby
idi. Trump döneminde Strateji ve Kuvvet Geliştirmeden Sorumlu Savunma Bakan Yardımcılığı yapan Colby, “
2018 Ulusal Savunma Strateji Belgesi”
nin de mimarıydı. Colby,
“Anti-Çin Partisi”
olarak nitelediğim çevrenin önde gelen isimlerinden. ABD için en acil sorun olarak Çin’i öne çıkaran dış politika seçkinleriniyse
“Acilciler”
olarak niteleyebiliriz.
“Reddetme Stratejisi: Büyük Güç Çatışması Çağında Amerikan Savunması”
kitabıyla da dikkatleri üzerine çeken Colby “Acilciler”in sesi oldu. Çin’in engellenmesinin aciliyetine ısrarla vurgu yapan Colby’ye göre, bu aciliyet ABD’de analitik bir fikir birliğidir.
Colby’nin son 4 ay içinde Twitter’da yayınladığı mesajlara göre önümüzdeki yıllarda Çin ile büyük bir savaş çıkma ihtimali çok yüksek.
“Etkisi olan herkes kendine şunu sormalıdır: Onu caydırmak için ‘her şeyi’ yaptım mı?”
diyen Colby, Çin’e odaklanmak yerine NATO’nun genişletilmesini önerenleri de eleştiriyordu. Colby devamında
“Asya’da Çin tarafından kanlı bir şekilde yenilirsek, bu nasıl görünecek? ABD’nin neden ilk büyük güç savaşını korkunç bir şekilde kaybettiği hakkında yazılacak kitapları, yapılacak soruşturmaları, komisyonları düşünün. Bu pişmanlığı öne çıkarın ve gereken değişiklikleri ‘şimdi’ yapın”
diyordu.
Çin’in birkaç yıl içinde Tayvan’a müdahale edeceğini öne süren Colby, bunun sebebini ABD’nin Avrupa ve
“NATO’nun genişletilmesi”
başta olmak stratejik dikkatinin dağılmış olmasına bağlıyor. Colby’ye göre
“Asya”
çok daha önemlidir ve Avrupa’ya odaklanmak Asya’da yaşanan kayıplara değmeyecektir. Çin’in emellerinin Tayvan ile sınırlı olmadığını öne süren Colby,“Çin önce Asya üzerinde
hegemonyayı ve ardından küresel üstünlüğü arıyor gibi görünüyor”
diyordu.
“Tayvan’ın düşmesi halinde
Çin’in Asya’ya hakim olmasını engellemek çok daha zor olacaktır”
diyen Colby şöyle devam ediyordu:
“İnsanlar Tayvan’a-demokrasi, ortak değerler veya sempati gibi daha başka nedenlerle- yardım etmek isteyebilirler. Amerikalılar için asıl mesele bunlar değil, çıkarlarımız.”
‘Çin Korkusu
’nun ekonomik temelli olduğuna dikkat çeken Colby’ye göre Çin’in küresel GSYİH’nın Yüzde 50’sinden fazlası üzerinde kontrol gücünü elde etmesi halinde Amerikalıların refah ve özgürlüklerinin zarar göreceği kesindir. Bu durumda her şirket Çin melodisine göre dans etmek zorunda kalacak, Çin parasıysa hakim para birimi olacaktır. Çin’in büyümesinin ABD’yi aşağı çekmek için güçlü bir teşvik olacağını savunan Colby,
“Ekonomik güç, politik güçtür”
diyordu. Acilci Colby, Amerikalılar’a
“daha fakir olacaksınız”
diyerek sesleniyordu.
#Amerika
#Çin
#Donalt Trump
#NATO
