ABD’de “YüksekMahkeme”nin verdiği kararlar “Cumhuriyetçiler” ve“Demokratlar” arasındaki mücadeleyi derinden etkiliyor. 6’ya 3 yargıç ile Muhafazâkârlar’ın çoğunlukta olduğu “Yüksek Mahkeme” 24 Haziran’da verdiği kararla kürtajın anayasal dayanağını ortadan kaldırmıştı. Demokratlar daha bu kararın şokunu atlatmadan Yüksek Mahkeme bu kez de “Çevre KorumaAjansı”nın(EPA) düzenleme yapma yetkisine son veriyordu.Fosil yakıt endüstrilerini mutlu eden “EPA kararı” da parti çizgileri doğrultusunda çıktı.
ABD’de “
Yüksek
Mahkeme
”nin verdiği kararlar “
Cumhuriyetçiler
” ve
“Demokratlar
” arasındaki mücadeleyi derinden etkiliyor. 6’ya 3 yargıç ile Muhafazâkârlar’ın çoğunlukta olduğu “Yüksek Mahkeme” 24 Haziran’da verdiği kararla kürtajın anayasal dayanağını ortadan kaldırmıştı. Demokratlar daha bu kararın şokunu atlatmadan Yüksek Mahkeme bu kez de “Çevre Koruma
Ajansı
”nın(
EPA
) düzenleme yapma yetkisine son veriyordu.
Fosil yakıt endüstrilerini mutlu eden “
EPA karar
ı” da parti çizgileri doğrultusunda çıktı. Mahkemedeki 3 liberal yargıca göreyse Mahkeme kendini Kongre’nin yerine koyuyordu. Liberal yargıçlar tarafından dile getirilen muhalif görüşte, Yüksek Mahkeme’nin EPA’nın zamanın en acîl çevre sorununa yanıt verme yetkisini elinden aldığına dikkat çekiliyordu.
Kürtaj, Demokratlar’la Cumhuriyetçiler arasındaki “k
ültür savaşları
”nda merkezi önemdeydi. Mahkeme’nin kürtaj konusundaki düzenleme yetkisini eyalet yasama organlarına bırakan kararı Demokratlar ve Joe Biden Yönetimi için ilk büyük yenilgi oldu. “EPA kararı” da Biden Yönetimi’nin “
küresel iklim krizi
”yle mücadele vaatlerini sekteye uğratan bir nitelik taşıyor.
İnsan eylemlerinden kaynaklı “iklim krizi”nde de Cumhuriyetçiler ve Demokratlar farklı pozisyonlardalar. “
İklim krizi
”nin bilimsel dayanağı olmadığını savunan muhafazâkâr Cumhuriyetçiler idarenin fosil yakıtları üzerindeki sınırlamalarına muhalefet ediyorlar. ABD Kongresi’nde çok az sayıda Demokrat ise fosil yakıtları kısıtlama politikasına karşı çıkıyor. Fosil yakıt şirketleriyle ilişkisi çokça gündeme gelen Demokrat- Merkezci Senatör
Joe Manchin
, Biden Yönetimi’nin fosil yakıt endüstrilerine federal malî desteklere son verme yönündeki girişimlerine şiddetle muhalefet ediyor.” İklim Krizi”yle etkin şekilde mücadeleyi savunan Sol kanat Demokratlar, Manchin’i “
parti içindeki Cumhuriyetçi
” olarak niteliyorlar.
“
Petrol Lobisi
” ABD’de en güçlü lobiler arasında yer alıyor. Fosil yakıt şirketleri “iklim krizi”ni inkâr eden siyasetçilerin seçim kampanyalarına yüklü bağışlar yapıyorlar. Bu bağışlar daha çok Cumhuriyetçiler’e gidiyor tabii. ABD medyasında yer alan bilgilere göreyse fosil yakıt şirketleri “iklim krizi”ne inanmayan yargıçların Yüksek Mahkeme’ye atanmalarını sağlamak için de çaba gösteriyorlar. Fosil yakıt şirketleri dolaylı yollardan destek sağladıkları sözde kâr amacı gütmeyen kuruluşlar aracılığıyla Yüksek Yargıçların Senato’daki onay süreçlerini de etkiliyorlar. Fosil Yakıt Lobileri “İklim krizi”nin inkârına dayanan sözde bilimsel görüşlerin dolaşıma sokulmasında da rol oynuyor. Sol kanat Demokratlar’ı destekleyen yayınlarda ”EPA kararı”yla ilgili olarak yapılan yorumlardaysa dikkatler daha çok “
Koch
Şirketleri”ne çekiliyor.
Hatırlayacak olur isek önceki ABD Başkanı
Donald Trump,
“Paris İklim Anlaşması
”nı askıya almış idi. Trump’ın “Çevre Koruma Ajansı”na fosil yakıt lobileriyle bağlantılı isimleri üst düzey görevlere atamasıysa çokça tartışılmıştı. Böylece Trump döneminde “EPA” işlevsiz kalmıştı.
2020’de Başkan seçilen Joe Biden’ın ilk icraatlarından biriyse ABD’yi yeniden “
Paris İklim Anlaşması
”na sokmasıydı. Biden ABD’nin Batı’lı ortaklarına “
küresel iklim krizi
”yle en etkin şekilde mücadele edeceği vaadinde bulunmuştu. Dolayısıyla Yüksek Mahkeme’nin verdiği “EPA kararı” Biden’ın uluslararası taahhütlerini baltalıyor. ABD’nin kendi içinde yaşadığı derin siyasî ve kültürel kutuplaşma “Paris İklim Anlaşması”nın imzacıları olan Avrupa ülkelerinde çok dikkatle izleniyor tabii. Amerika’nın 2022’deki ara seçimlerinde ve 2024’teki Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçiler’in kazanma ihtimalleriyse Avrupa’yı bir hayli endişelendiriyor.
“
Kürtaj
” ve
“EPA”
kararları “Yüksek Mahkeme”nin yaz tatiline girmeden evvel verdiği son kararlar idi. Bu arada Mahkeme’nin liberal yargıçlarından 83 yaşındaki
Stephen Breyer
,”EPA kararı”nın verildiği gün emekliye ayrıldı. 1994’te Demokrat Partili ABD Başkanı
Bill Clinton
tarafından “Yüksek Mahkeme”ye aday gösterilen Breyer 28 yıldır görev yapıyordu. Biden, Breyer’in yerine 51 yaşındaki
Ketanji Brown Jackson
’ı aday göstermişti. Nisan ayında Senato tarafından onaylanan Jackson, Perşembe günü yemin ederek görevine başladı. Jackson’ın “Yüksek Mahkeme”de görev yapacak ilk Siyahî Amerikalı kadın yargıç olduğunu belirtelim.
#EPA
#ABD
#i Ketanji Brown Jackson
#Bill Clinton
#Stephen Breyer
