“ Gladyatörler ”i filmlerden, televizyonlardan biliyorsunuz. Roma İmparatorları’nın halka sunduğu kanlı eğlencelerden biridir. Köle veya esirlerden iki rakip sadece hayatta kalmak için dövüşürler. Kaybeden gladyatörler çoğun ölürler. Roma halkının ve İmparatorunun isteğine göre bazen bu ölümcül dövüşte kaybettiği halde yaşamasına izin verilenler de olur tabii. Amerikan kültüründe “ antik Roma ” etkisinden daha önce söz etmiştim. “ Amerikan Güreşi ” gladyatörlerin yumuşatılmış biçimidir. Eğlence
“
Gladyatörler
”i filmlerden, televizyonlardan biliyorsunuz. Roma İmparatorları’nın halka sunduğu kanlı eğlencelerden biridir. Köle veya esirlerden iki rakip sadece hayatta kalmak için dövüşürler. Kaybeden gladyatörler çoğun ölürler. Roma halkının ve İmparatorunun isteğine göre bazen bu ölümcül dövüşte kaybettiği halde yaşamasına izin verilenler de olur tabii.
Amerikan kültüründe “
antik Roma
” etkisinden daha önce söz etmiştim. “
Amerikan Güreşi
” gladyatörlerin yumuşatılmış biçimidir. Eğlence kültürünün önemli bir parçası olan bu saçma dövüş türünde iki rakip kıyasıya kapışırlar. Seyirciler bilmeseler bile kazanan da, kaybeden de önceden bellidir. Güreşçilerin gladyatörlerden farkı, silahsız dövüşmeleridir. Bu güreşlerde kasten veya kazaen birinin ağır yaralandığı veya öldüğü de olur. 1999’da bir güreşçi kazara öldüğünde kimse inanmadı. Güreşçinin ölümü bile sahte bir ölümmüş gibi görünüyordu.
Önceki yazımda “
The Godfather
(Baba)
” filminin Amerikan dış politikasına ilişkin farklı ekollerin açıklanmasında kullanıldığını anlatmıştım. Milyarlarca dolarlık piyasası olan “Amerikan güreşi” de “Amerikan siyaseti”ni açıklamakta kullanılıyor. “Amerikan güreşi” daha önce, bildiğimiz şeklinden farklıydı. Bizim ata sporumuz “güreş” gibi ciddi bir spordu.
George Washington
ve
Abraham Lincoln
gibi ABD başkanları da bu sporu yapmışlar, yarışmışlardı. Lincoln’ün siyasete atılmasında bu güreş sebebiyle kazandığı şöhretin etkili olduğu söylenir.
50 milyon civarında hayran kitlesine sahip olan “Amerikan Güreşi’ daha sonra “
sahte dövüş
” sanatına dönüşerek eğlence sektörünü parçası oldu “
Soğuk Savaş
” döneminde rakiplerden biri Amerikan kimliğini temsil ederken, diğeriyse “
Sovyetler Birliği
”ni temsil eden bir kimliğe büründürülürdü. Seyirciler yenik düşenin ‘Amerikan düşmanı’ olmasından haz duyarlar. Bu sonuç önceden plânlanmıştır, rakipler de bunu bilerek dövüşürler. Yani, “Amerikan güreşi”, Amerikan propagandasını kitlelere bilinçaltından aktarmak için kullanılan bir araç oluyordu.
“Sahte dövüş” olmasına rağmen, rakipler seyircileri kışkırtmakta pek mahirdirler. Bazen güreşçiler Gladyatörleri hatırlatacak şekilde kendilerini keserek kanlı bir gösteri sahnelerler. Müsabaka sürecinde rakiplerden biri kendinden nefret ettirecek açıklamalar, davranışlar sergiler. Seyircilerse seçtikleri güreşçileri çılgınca desteklerler. Oysa kıyasıya dövüşen rakipler özel hayatlarında dost bile olabilirler. Ancak seyircilere tam tersi bir görüntü yansıtırlar.
“
Sovyetler Birliği
” dağılıp “
büyük düşman
” göz önünden kaybolunca Amerikan güreşinin patronları bu kez, güreşçilerini içerdeki siyasî kimliklerle donatıyorlardı.
Donald Trump
ile
Joe Biden
’ı ringde dövüşürken düşünün! Trump, bu güreş endüstrisinin milyarder patron
Vince Mcmahon
’ın yakın dostudur. Trump’ın bazı maçları takdim ettiği, hatta bir keresinde yediği sahte yumrukla mindere serildiği bile olmuştur. Yorumlara göre McMahon ve profesyonel güreş tarihi bilinmeden Trump’ı ve Amerikan siyasetini tam olarak anlamak mümkün değildir.
2024 seçimlerine hazırlanan Trump taraftarlarına “
Ben sizin intikamınızım!
” diye seslendi. Bu ibare, “Amerikan güreşi”nden esinlenmedir. Güreşçinin en önemli vasfı, kendisinden duyulan nefreti zirveye çıkarmaktır. En çok nefret edilen biri oluyorsunuz, onlardan nefret eden diğerlerininse kahramanı oluyorsunuz. 2024’te yine Trump ve Biden yarışacaksa, bu “Amerikan güreşi” olacaktır. Trump’ın “
Demokrat
” veya “
Cumhuriyetçi
” rakiplerine hitaben kullandığı ibareler bile güreşçi davranışlarını andırır. “Amerikan güreşi” hakkında kitaplarıyla bilinen
Abraham Josephine Riesman, “Kalabalık olmadan beyzbol maçı yapabilirsiniz ama kalabalık olmadan ne bir güreş maçı, ne de siyasi bir miting yapamazsınız”
diyordu.
Bir diğer yorum ise “
Amerikan siyaseti
”nin veya “
Amerikan Demokrasisi
”nin de “
Amerikan güreşi
” gibi “
sahte
” olduğudur. Amerikalı yazar
Leonard C. Goodman “Salon”
dergisindeki “
Amerika’daki siyasi kavgalar neden profesyonel güreşler kadar sahte?
” başlıklı yazısında “
Televizyonda, liderlerimiz savaşıyor gibi görünüyorlar - konuşmaları yırtıyorlar, isim takıyorlar ve göğüslerini yumrukluyorlar. Ancak kapalı kapılar ardında, iki baskın siyasi partimiz aynı zengin bağışçılar grubu için çalışıyor
” diyordu. Bu sözler iç siyasetin mevcut durumunu açıklıyor, ancak “
dışarıda
” yeni bir “
büyük düşman
” ihtiyacını da depreştiriyor.
#ABD
#Joe Biden
#Sovyetler Birliği
#Kültür
#Abdullah Muradoğlu
