Enflasyon rakamları açıklandı

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde yüzde 1,55 artarken, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,20 düşüş gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 7,58, yurtiçi üretici fiyatlarında yüzde 5,74 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında tüketici fiyatları yüzde 7,69, yurtiçi üretici fiyatları yüzde 5,58 artış gösterdi.

TÜFE, ekimde bir önceki aya göre yüzde 1,55, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,58 yükseldi. Yİ-ÜFE ise bir önceki aya göre 0,20 azalırken, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 5,74 arttı.

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, TÜFE'de ekimde yüzde 1,50 artış öngörmüşlerdi. Ekonomistlerin yıl sonu enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 8,31, yıl sonu enflasyon tahminleri ise yüzde 7,60-9,60 olmuştu.

Bu arada, TÜFE eylülde yüzde 0,89, Yİ-ÜFE yüzde 1,53 artmıştı. Yıllık enflasyon ise söz konusu ayda tüketici fiyatlarında yüzde 7,95, Yİ-ÜFE'de yüzde 6,92 olarak gerçekleşmişti.

Tüketici fiyatları bazında ekimde en yüksek fiyat artışı yüzde 38,26 ile erkek kazağında gerçekleşti

Bu yılın ekim ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre yüzde 1,55 artarken, bu sonuç son 9 yılda görülen en düşük ekim ayı enflasyonuna işaret etti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlenen bilgilere göre, TÜFE'deki artış bu yılın ekim ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 1,55 oldu. Son 9 yılda ekim aylarında görülen enflasyon rakamlarına bakıldığında, bu rakam son 9 yılın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti. TÜFE en son 2006 yılının ekim ayında yüzde 1,27 seviyesinde açıklanmıştı.

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, geçen yılın ekim ayında TÜFE'de yüzde 1,90 artış yaşandığını anımsattı.

Enflasyonun geçen yıla göre düşük gelmesinde, özellikle işlenmemiş gıda fiyatlarındaki sert düzeltmenin etkili olduğunu belirten Bürümcekçi, "Kurlara hassas olan gruplardaki artışlar ile giyim ve otomobil fiyatlarında yapılan yukarı yönlü ayarlama ise bu iyileşmeyi sınırladı" dedi.

Bürümcekçi, yılın son iki ayında baz etkisinin yıllık TÜFE'nin aleyhinde seyrettiğine dikkati çekerek, TL'de yılbaşından bu yana oluşan değer kaybının ise yukarı yönlü baskıyı devam ettireceğini söyledi.

ABD Merkez Bankası (Fed) kararlarına endekslenen sadeleşmenin aralık ayında başlaması ihtimalinin arttığını dile getiren Bürümcekçi, "Politika faizinde artış getirecek olan sadeleşme operasyonunun Fed kararlarına, bunun ise ABD verilerinde istikrarlı güçlenmenin devamına bağlı olması, eğer bir gecikmeyle son bulacaksa bunu para politikamızın sağlıklı bir raya oturması açısından gereksiz bir vakit kaybı olarak görmekteyiz" diye konuştu.

Halk Yatırım'ın Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı da ekimde gıda fiyatlarında beklentilerine uygun ılımlı bir artış gözlendiğini belirtti.

Giyim fiyatlarındaki mevsimsel artışların belirgin bir seviyeyle başlaması, gecikmeli kur etkisinin ev eşyası ve eğlence-kültür sektörlerinde öne çıkarak gerçekleşmeye devam etmesinin, ekim enflasyon oranında baskı yaratan unsurlar olarak görüldüğünü ifade eden Tokalı, şöyle devam etti:

"Gıda fiyatlarında, hem işlenmiş hem de işlenmemiş tarafta yıllık artış oranlarında yavaşlama hesapladık. Gıdada yıllık enflasyon oranı yüzde 8,5 seviyesinde. Bu rakam yıl sonu ve 2016 enflasyon hedefi olan yüzde 8 ile uyumlu bir görünüme ulaşmış durumda. Ancak özellikle, işlenmemiş gıda fiyatlarında dalgalanmaların fazla olması ve yılın kalan iki aylık döneminde gıda enflasyonunun düşük baz dezavantajı taşıyor olması, mevcut seviyenin kalıcılığı açısından belirsizliklerin korunmasına neden oluyor."

Gıda fiyatlarındaki ılımlılığın, yemek hizmet enflasyonunun da son iki aydır aylık bazda yüzde 1'in altında göreceli olarak daha makul bir seviyede kalmasına yardımcı olduğuna dikkati çeken Tokalı, öte taraftan, gecikmeli kur etkisinin seyrinin, özellikle 2016 enflasyonu açısından belirleyici olacağını vurguladı.

Diğer taraftan, ılımlı talep koşulları ve petrol fiyatlarının destekleyici unsurlar olarak belirmeye devam ettiğini kaydeden Tokalı, bu doğrultuda, 2015 ve 2016 sonuna ait sırasıyla yüzde 8 ve yüzde 8,5 yıllık TÜFE enflasyon tahminlerini koruduklarını dile getirdi.

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu ise ekim ayında enflasyonun beklentilerin ve piyasa öngörüsünün üzerinde geldiğine işaret ederek, "Tahminimizdeki sapma giyim ve ulaştırma grubu fiyatlarındaki artışın beklentimizin üzerinde olmasından kaynaklandı. Giyim grubunda yeni sezon nedeniyle fiyatların yükselmesini bekliyorduk ancak bu rakam öngörümüzün üzerinde" ifadelerini kullandı.

Kömürcüoğlu, aylık enflasyonu yukarı çeken diğer kalemlerin ulaştırma ve gıda olduğunu aktararak, enflasyon momentumunda güçlü bir yükselişin söz konusu olduğunu sözlerine ekledi.

Şekerbank Başekonomisti Ozan Gazitürk de gıda fiyatlarının yıllık artışının 2 puan gerilemesinin desteğiyle düşen yıllık enflasyona karşı, TL'deki değer kaybını yansıtan yıllık çekirdek enflasyonun yüzde 8,9'a yükseldiğini belirtti.

Böylece, petrol fiyatlarının desteğine karşın yüzde 5 enflasyon hedefinden uzak seyrim sürdüğünü dile getiren Gazitürk, şunları kaydetti:

"Önümüzdeki yıl açısından bakıldığında, enflasyonun seyrinde ağırlıklı etken olan kurlarla ilgili olası endişelerin siyasi belirsizliğin ortadan kalkmasıyla azalması mümkün görünüyor. Keza, Fed'in aralıkta faiz artırımı yapacağı yönündeki güçlü sinyali sonrasında sert hareketler görülmemesi ve faiz artırımlarının zamana yayılacak olması da söz konusu. Ancak, küresel ekonominin özellikle gelişen ekonomilerdeki yavaşlığa bağlı olarak zayıf kalması ve risk iştahının bundan olumsuz etkilenmesi olasılığı gayet güçlü duruyor. Enflasyonun bu yıl yüzde 8,5, gelecek yıl yüzde 7,6 olmasını bekliyoruz."