24 Ağustos 2016, saat 04:00'te Türkiye, güneyindeki terör tehdidine karşı büyük bir operasyon başlattı. 2011’de başlayan Suriye iç savaşında Esed rejimi, DEAŞ, PYD/PKK ittifakının Türkiye’yi hedef haline getirmesine karşı başlatılan sınırötesi operasyona ‘Fırat Kalkanı’ ismi verildi. Türkiye düşmanları DEAŞ, PYD/PKK ve Esed rejimi, kahraman Türk askerlerinin bölgeye girmesiyle paniğe kapıldı. Türkiye, 7 ay gibi bir sürede büyük bir alanı teröristlerden temizleyerek, bölgede yaşayan halkın tekrar evine güven içinde dönmesini sağladı.
2011 yılında başlayan Suriye iç savaşının süreç içinde seyrinin değişmesiyle, Suriye’nin komşusu olan Türkiye, savaştan en çok etkilenen ülke haline geldi. Bu savaşın ilerleyen aşamalarında, gittikçe güç kazanan aktörler, iki terör örgütü oldu. PKK’nın Suriye uzantısı PYD ve DEAŞ.
Özellikle ABD tarafından yoğun bir şekilde desteklenen PYD, Ağustos ayının başlarında, aldığı bu büyük destek sayesinde Münbiç’i ele geçirdi. Bu adım ile terör örgütü PYD, Türkiye’nin ‘kırmızı çizgisini’ aştı. Türkiye, daha önce defalarca, Fırat Nehri’nin batısını milli güvenliği için hassas nokta olarak gördüğünü söyleyerek sert ikazlarda bulunmuştu.
Terör örgütü DEAŞ sınır Türkiye’nin sınır şehirlerine roketli saldırılarını gün geçtikçe artırmaya başladı. Hemen her gün Kilis, Hatay gibi güney sınırına saldırı üstüne saldırı gerçekleştirilince, Türkiye güvenlik tedbirlerini artırma kararı aldı. Türkiye, güney sınırında PYD ve DEAŞ tehlikesiyle karşı karşıya kalmışken, 20 Ağustos’ta kendi sınırları içinde büyük bir olayla sarsıldı. Gaziantep’te bir sokak düğününe DEAŞ tarafından düzenlenen canlı bomba saldırısında 59 kişi hayatını kaybetti, 90’dan fazla kişi yaralandı.
Türkiye’nin maruz kaldığı saldırılar, özellikle sınır illeri olmak üzere ülke genelindeki vatandaşlarının can güvenliğini tehdit ediyordu. Güneyinde PYD ve DEAŞ’ın etkin olması, Türkiye’yi harekete geçirdi ve tüm bu olaylar neticesinde 24 Ağustos 2016 sabahı, TSK tarafından Özgür Suriye Ordusu ile birlikte, ‘Fırat Kalkanı’ Harekatı başlatıldı.
- Operasyonun ismi nereden geliyor?
- Türkiye, Fırat’ın batısının kendisi için hassas nokta olduğunu defalarca hatırlattığı terör örgütlerine mesaj vermek amacıyla Fırat Kalkanı ismini tercih etti.
24 Ağustos 2016 gecesi Fırat Kalkanı Harekatı şöyle başlatıldı:
- 02.00:Özel Kuvvetler’e mensup keşif taburu Cerablus’a girdi.
- 04.00:TSK çok namlulu roketatar sistemleri (ÇNRA) ve Fırtına obüsleri ile DEAŞ’ı vurmaya başladı.
- 06.08:F16’larla DEAŞ’a hava harekatı başlatıldı.
- 10.00:Tanklarımız, Suriyeli muhaliflerle birlikte Cerablus istikametinde Suriye’ye girdi.
- 10.30:DEAŞ’ın döşediği antitank mayınları temizlendi.
- 11.50:Cerablus merkezinin 5 kilometre batısındaki 5 köy DEAŞ’tan temizlendi.
- 13.00:ÖSO, Türkiye sınırından yaklaşık 3 kilometre güneyde kalan ve Cerablus ilçe merkezinin yaklaşık 5 kilometre batısındaki Keklice köyünü ve sonrasında 3 köyü daha DEAŞ’tan aldı.
- 16.00:Operasyon başlatıldıktan 12 saat sonra Cerablus’a girildi.
- 17.30:Suriyeli muhalif komutanlar, Cerablus’un yüzde 50’sinde kontrolün sağlandığını açıkladı.
- 18.18:Muhalifler Türk zırhlı birlikleriyle ilçe merkezine girmeye başladı.
- 18.59:Cerablus’taki resmi kurumlar da ele geçirildi.
TSK'nın başlattığı operasyon kapsamında ilerleyişini sürdüren ÖSO birlikleri, kısa süre içerisinde DEAŞ'ın yanı sıra terör örgütü PKK/PYD'yi de bölgeden püskürttü ve Cerablus bölgesinde hâkimiyeti sağladı. 29 Ağustos'ta terör örgütü PKK/PYD Sacur Nehri'nin güneyine püskürtülürken, DEAŞ ise Cerablus ve çevre bölgelerden tamamen temizlendi. 1 Eylül tarihinde Türkiye'nin Kilis-Gaziantep sınırı terör örgütü DEAŞ'tan tamamen temizlendi ve Azez-Cerablus hattında kontrol sağlandı.
TSK, desteğiyle El-Bab'a doğru yönelen ÖSO birlikleri 19 Eylül tarihinde Mare-Azez-Cerablus-Çobanbey ve çevresinde kontrolü tamamen sağlandı. DEAŞ'ı bölgeden temizlenmesinin ardından terör örgütü PKK/PYD'nin kuzeyden ilerleyişi de durduruldu. Fırat Kalkanı’nın Cerablus’tan sonra ikinci önemli zaferi, Dabık köyünün ele geçirilmesiyle gerçekleşti. Dabık'ta büyük bir savaşın yaşanacağını ve savaştan sonra kıyametin kopmaya başlayacağı inancına sahip olan DEAŞ'ın kontrolünde bulunan bölgenin temizlenmesi, örgüte büyük bir darbe indirdi. Dabık'ın kontrol edilmesi ile birlikte yaklaşık 1000 kilometre karelik alan terör örgütleri DEAŞ ve PKK/PYD'den temizlenmiş oldu.
10 Kasım tarihlerinde terör örgütü PKK/PYD'nin batıdan El Bab'a ilerleyişi durduruldu. ÖSO'nun El Bab'a olan uzaklığı 10 kilometreye kadar düştü. Hızlı bir şekilde ilerleyen ÖSO birlikleri, Türk askeriyle birlikte El-Bab’ı Şubat ayında terör örgütlerinden temizledi.
- Harekâtın en zor bölümünü El Bab ve çevresinde yaşanan çatışmalar oluşturdu.
24 Ağustos 2016 tarihinde başlatılan Fırat Kalkanı Harekâtında 71 askerimiz şehit oldu. El Bâb, TSK ve ÖSO ile DEAŞ arasında yaşanan çatışmaların ardından 24 Şubat 2017 tarihinde kontrol altına alındı.
- Fırat Kalkanı Harekatı, El-Bab’ın kontrol altına alındığı 24 Şubat tarihinden yaklaşık 1 ay sonra sona erdi. Başbakan Binali Yıldırım, Fırat Kalkanı’nın bittiğini şu sözlerle duyurdu: "Fırat Kalkanında 2 bin 15 kilometrekare bir alanı biz emniyete aldık. El Bab'ın alınmasıyla birlikte emniyete alındı. Orada Özgür Suriye Ordusu yerleşti. Türkiye'den giden Suriyeliler oraya yerleştiler, hayat normale döndü." değerlendirmesini yaptı. Bundan sonra gerek DEAŞ'a yönelik gerek başka bir şekilde bizim güvenliğimizi tehdit edecek bir şey olursa, herhangi bir icraat yaparsak, bu yeni bir harekattır. Yani Fırat Kalkanı Harekatı bitmiştir, bundan sonra ihtiyaç olması halinde artık yapılabilecek bir hareket artık başka bir isimle anılacak."
