Almanya’da vatandaşlık yasasında Türkleri ilgilendiren düzenlemeler neler?

Milyonlarca göçmene kendi ülkelerinin vatandaşlığından çıkmadan Alman vatandaşlığına geçme imkanı sağlayacak tasarının parlamentoya gelmesi konusunda koalisyon üyeleri anlaştı. Liberal eğilimli Hür Demokrat Parti’nin Parlamento İçişleri Komitesi üyesi Stephan Thomae, “Bizimle birlikte yaşayan, dilsel, yasal, ekonomik ve kültürel olarak iyi bir şekilde bütünleşmiş, toplumumuzun başarısına katkıda bulunan ve sorumluluklarını yerine getiren kişilerin de her türlü haklara sahip olmasını istiyoruz” dedi.

Almanya’da vatandaşlık yasasında ne zaman çıkacak?

Almanya’da Scholz Hükümeti, ülkede bir süredir çok tartışılan vatandaşlık konusunda çeşitli reformalar yapmaya hazırlanıyor. Alman vatandaşlığına geçişleri kolaylaştırmayı ve çifte vatandaşlık önündeki engeli kaldırmayı planlayan hükümet, yasa değişikliği için hazırlıkları yıl sonundan önce tamamlamayı hedefliyor. Bakanlar Kurulu’nda son şekli verilecek yasa değişikliğinin Federal Meclis’e gönderilmesi, gelecek yılın ilk aylarında da oylanması bekleniyor.

Almanya vatandaşlık yasasında neler var, hangi düzenlemeleri içeriyor?

Vatandaşlık yasasında yapılacak değişiklikle, Alman vatandaşlığına başvurmak için karşılanması gereken, Almanya’da 8 yıl ikamet etmiş olma koşulu 5 yıla düşürülecek.
Almanya'ya uyum konusunda, iktisadi ve sosyal bakımdan “özel başarı” kaydeden göçmenlerin vatandaşlığa geçişi “turbo hızda” yani üç yılda gerçekleşebilecek. Reformun özellikle Türk vatandaşları bakımından getireceği en önemli değişikliklerin başında çifte vatandaşlık hakkı yer alıyor. Bundan sonra Alman vatandaşlığına geçecek kimseye, geldiği ülkenin vatandaşlığından çıkması şart koşulmayacak.

Türk vatandaşlarının şimdiye kadar Türk ya da Alman vatandaşlığı arasında seçim yapması, Alman vatandaşlığına geçebilmek için Türk vatandaşlığından çıkması gerekiyordu.

Çok sayıda kişinin sahip oldukları vatandaşlıktan vazgeçmemek için Alman vatandaşlığına geçmekten çekindiklerini, bu nedenle bu şartı kaldırmak istediklerini anlatan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, şunları söyledi: “Neden bu konuda ısrar ettiğimiz hiç bir zaman anlamadım çünkü aidiyet ve kimlik, bir taraf kazanırken diğer tarafın kaybettiği bir oyun değildir. Alman vatandaşlığına geçenlerin yüzde 60’ı sahip olduğu vatandaşlıktan çıkmak zorunda kalmıyor. Geriye kalan yüzde 40’lık kesimin, çoğunluk için tanınan bir hakkın kendilerine neden tanınmadığını anlayabilmesi son derece güç. Adalet kanaati bu şekilde oluşturulamaz.”

Vatandaşlık yasası Almanya’daki Türkler’e faydası var mı?

Almanya’nın vatandaşlığa geçiş konusundaki mevcut düzenlemeleri, özellikle ülkedeki en büyük göçmen grubunu oluşturan Türkler tarafından yıllardır eleştiriliyordu. Bu düzenlemeler, aslında Türk vatandaşları dışında pek çok ülke vatandaşına çifte vatandaşlık imkanı tanıyor. AB ve İsviçre vatandaşları bu hakka sahip. Ayrıca bazı ülkeler, vatandaşlıktan çıkmaya izin vermediği için, bu ülkelerin vatandaşları Alman vatandaşlığına geçerken, çifte vatandaşlıktan yararlanabiliyor. Afganistan, Arjantin, Brezilya, İran, Küba, Lübnan ve Meksika bu ülkelerden sadece birkaçı.

Almanya’da vatandaşlık yasası neler getirecek?

Alman hükümeti yeni düzenlemelerle ülkede yaşayan göçmenlerin Alman vatandaşlığına geçişlerini hızlandırmayı ve kolaylaştırmayı hedefliyor. Vatandaşlığa başvurmak için Almanya’da 8 yıl yasal olarak ikamet etmiş olma şartı 5 yıla indirilecek.

Alman Vatandaşlığının nasıl kazanılır?

Alman Vatandaşlık Kanunu geçtiğimiz yıllarda vatandaşlığın doğumla kazanılmasına dair düzenlemeler bakımından bir kaç kez değiştirilmiştir. Doğumla birlikte vatandaşlık kazanılmasına dair düzenlemeler hakkında buradan bilgi edinebilirsiniz.

(1) (01.07.1998 itibarıyla) Anne veya babasından biri Alman vatandaşı olan çocuk, doğumuyla birlikte Alman vatandaşlığını kazanır. Çocuk doğduğunda sadece babanın Alman vatandaşlığı varsa ve Alman yasalarına göre nesebin kanıtlanması için babalığın tanınması ya da tespiti gerekiyorsa, vatandaşlığın kazandırılabilmesi için babalığın Alman yasalarına göre geçerli bir şekilde tespiti gerekir; çocuk 23 yaşını doldurmadan önce, babalık tanıma beyanı verilmiş veya babalığın kanıtlanması işlemi başlatılmış olması gerekir.
(2) (01.01.2005 itibarıyla) Yurt içinde bulunmuş olan çocuk (buluntu çocuk), aksi ispat edilinceye kadar Alman vatandaşının çocuğu kabul edilir. (01.05.2014 itibarıyla) 1. cümle Gebelikte Uyuşmazlık Kanunu´nun 25. maddesinin 1. fıkrası kapsamına giren çocuklarda uygulanır.
(3) (01.01.2000 itibarıyla) Yabancı anne ve babanın çocuğu olarak Almanya'da doğan çocuk aşağıdaki koşullarda Alman vatandaşlığını kazanır:
1. Anne veya babadan biri sekiz yıldır Almanya´da ikamet ediyor ise ve,
2. (28.08.2007 itibarıyla) Anne veya babadan birinin süresiz ikamet izni varsa veya İşviçre vatandaşı veya onun aile ferdi olarak Avrupa Topluluğu ve üye devletler ile İsviçre Konfederasyonu arasında imzalanan 21 Temmuz 1999 tarihli sözleşme zemininde serbest dolaşım (BGBl. 2001 II S. 810) hakkına sahipse.
(01.01.2009 itibarıyla) Alman vatandaşlığının kazandırıldığına dair kayıt çocuğun doğum kaydının yapıldığı kütüğe işlenir.
(01.01.2000 itibarıyla) 1. cümleye göre vatandaşlığın kazandırıldığına dair kaydın yapılması ile ilgili usulleri yönetmelikler vasıtasıyla belirleme yetkisi Federal Konsey onayı ile Federal İçişleri Bakanlığındadır.*
(4) (01.01.2000 itibarıyla) 31 Aralık 1999´dan sonra yabancı bir ülkede doğmuş ve düzenli olarak da orada ikamet etmekte olan Alman vatandaşı anne veya babanın yabancı bir ülkede doğan çocuğuna, vatansız kalmaması koşuluyla, 1. fıkraya göre vatandaşlık kazandırılmaz.
(15.12.2010 itibarıyla) Doğumdan sonra bir yıl içersinde Nüfus Kanunu´nun 36. maddesine göre doğum kaydı yaptırılırsa 1. cümle hukuki sonuç doğurmaz. Bu süre dahilinde yetkili dış temsilciliğe başvuruda bulunulmuş olması da yeterlidir.
(01.01.2000 itibarıyla) Anne ve baba ikisi de Alman vatandaşlığına sahipler ise, 1. cümle ancak her ikisinin de orada belirtili şartları yerine getirmeleri halinde hukuki sonuç doğurur.

Alman vatandaşı nasıl olunur?

Almanya´ya yerleştikten sonra da devletten yardım almadan (sosyal yardım) geçiminizi sağlayabiliyor olmalısınız. Olası bir hastalık durumunda, bakıma muhtaç olma halinde, iş göremezlik durumunda veya yaşlılıkta geçim sıkıntısı yaşamayacak şartlara sahip olmanız gerekir. Evliyseniz, aile geliri veya aile malvarlığı da bu bağlamda dikkate alınır.

Bu koşulu yerine getirmek için Almanca sertifika sınavını (Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programına Göre B1 Seviyesi) hem sözlüde hem yazılıda geçmiş olmanız gerekmekte. Eğer ana dil seviyesinde Almanca bilmiyorsanız sınava girmeniz şart.

Almanya ile çok yönlü yakın ilişkiniz varsa, bu bağlantılarınız da değerlendirme sürecinde dikkate alınır.

Yurt dışıda doğan bir çocuk Alman vatandaşı nasıl olur?

Yurt dışında dünyaya gelen bir çocuğun Alman vatandaşı olan olan anne ve/veya babası 31.12.1999 tarihinden sonra yurt dışında doğmuş ve aynı zamanda çocuğun doğum tarihinde asıl ikamet yeri yabancı bir memleket olanların, zaten doğumla birlikte başka bir ülke vatandaşlığını kazanan çocukları doğumla birlikte doğrudan Alman vatandaşlığını kazanmazlar. Vatandaşlık Yasası´nın 4. maddesinin 3. cümlesi ile bağlantılı 4. cümlesi.

Eğer doğan çocuğun anne ve babası tarafından doğumdan sonra bir yıl içersinde Almanya´daki yetkili nüfus idaresine veya bulundukları ülkedeki Almanya´nın yetkili dış temsilciliğine çocuğun doğum kütüğüne kaydedilmesi başvurusunda bulunurlarsa, çocuğa geriye dönük olarak doğum tarihi itibariyle Alman vatandaşlığı verilir.