Zengin yaşamak

Eskiden beri halktaki algı şöyledir; Zenginler paraları olduğu için daha sağlıklı ve uzun yaşarlar, fakirler ise temel ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kaldıkları için daha kısa ve sağlıksız yaşarlar.

Uzun ve sağlıklı yaşamanın sırrını arayanlar bunun cüzdanın şişkin olmasıyla mı alakalı, beynin ve ruhun eğitimle dolu olmasıyla mı alakalı olduğunu merak etmişler.

Yani sağlıklı yaşamak ve uzun ömür beklentisinin artmasında eğitimin mi gelirin mi daha önemli olduğu konusu herkesin ilgisini çeken bir konu.

Herkesin ilgisini çektiği için de tarih boyunca bilim dünyasının da en çok araştırdığı konulardan biri olmuş

**

1975 yılında Samuel Preston isimli araştırmacı, kişi başına düşen gelir ile beklenen yaşam süresini karşılaştırmış.

Bilim literatürüne Preston Eğrisi adıyla geçen bir eğri çizmiş.

Bu eğri gelir arttıkça ömür beklentisinin arttığını, ancak yüksek değerlerde gelir arttıkça ömür beklentisinin pek değişmediğini göstermiş.

Yani insanoğlu zenginleştikçe daha uzun yaşamak istiyor çünkü kaybedecekleri şeyler artıyor.

Mal, servet, şöhret arttıkça dünya vazgeçilmez oluyor.

Peki eğitim arttıkça uzun ömür isteği artıyor mu?

Araştırmanın sonucuna göre hayır.

Daha iyi bir eğitimle insanlar uzun ömür değil, sağlıklı ömür istiyorlar.

Çünkü okudukça, öğrendikçe sağlığın değeri paranın değerinin önüne geçiyor.

Bu arada şunu da not edelim yanlış anlaşılmasın: Bütün zenginlerin okumamış, paraya değer veren sağlığı önemsemeyen insanlar olduğunu ima etmiyoruz.

Araştırılan konu zenginler ve hocaların davranışları değil, zenginlik ve eğitimin insan üzerindeki etkisi.

İnsanlar zenginleşirken aynı zamanda eğitim seviyelerini de zenginleştirdiklerinde sadece uzun ömür istemezler; Hem uzun ömür hem de sağlıklı yaşam tercih ederler.

Akıllı tüccar, akıllı sanayici akıllı işadamı, akıllı esnaf sadece malın ve paranın değerini bilen değil aynı zamanda sağlığın değerini de bilendir.

**

Viyana merkezli uluslararası araştırma kuruluşu IIASA ve Viyana Üniversitesi Ekonomi ve İşletme Bölümü’nden Wolfgang Lutz ile Endale Kebe de uzun yaşamanın sırrını aramış.

İki araştırmacı 174 ülkeden, 1970 ile 2015 arasındaki döneme ilişkin verileri bir araya getirmiş.

Verileri bir araya getiren ekip, eğitim ile ömür beklentisi arasında yakın bir ilişki bulunduğunu tespit etmiş.

Ancak gelir düzeyindeki farklılıkların etkisinin az olduğunu belirlemiş.

Yani uzun ömür isteme açısından az zenginlik ile çok zenginlik arasında bir fark yok.

Aynı zamanda araştırmanın sonunda daha iyi eğitimin insanoğlunu daha bilgili hale getirerek sağlıkla ilişkili davranışlar konusunda daha iyi seçim yapmasını sağladığını görmüşler.

Yani eğitim arttıkça insanlar sağlığın değerini daha çok biliyor, nasıl sağlıklı yaşanacağını öğreniyor ve daha sağlıklı yaşamaya çalışıyor.

Ekip ayrıca daha iyi eğitim almanın hem daha sağlıklı olmaya hem de daha yüksek gelir sahibi olmaya imkan tanıdığını düşünüyor.

Hem sağlıklı yaşamanın hem de zengin olmanın sırrı eğitimde.

Zengin yaşamak, cüzdanla değil beyinle alakalı.

Tabii bu da eğitimden ne anladığına bağlı.

Zenginlikten ve sağlıklı olmaktan ne anladığın da önemli!

**

Bu konuda daha geniş bir araştırmaya ihtiyaç var.

Neden?

Sanayide yüksek üretim yüksek tüketimi zorlayarak insanların ihtiyaçtan fazla tüketmesi sağlanıyor.

İhtiyaçtan fazla tüketim hem sağlığı bozuyor hem de gelir düzenini.

Neredeyse ambalaja girmemiş gıda kalmadı.

İşlenmiş gıda ürünleri artıkça, ürünler ambalaja girip aylarca raflarda ve depolarda taze kalabilmesi için kimyasal maddelerle korundukça ve bu tür ürünlerin reklamlarla tüketilmesi sağlandıkça farklı sağlık sorunları ortaya çıkıyor.

Erken yaşta gelen kalp krizleri, aşırı kilo alma sorunları bugün açlıktan daha önemli sorun haline geldi.

O yüzden de fakirler yani ambalajlı ürün alamayarak pazardan doğal beslenmek zorunda kalanlar farkında olmadan daha uzun ve sağlıklı bir yaşama sahipler gibime geliyor.

İlahi adalet!

**

Ne demiş Kanuni Sultan Süleyman şiirinde;

Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi

Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi

(Halk arasında devlet kadar itibarlı bir başka şey yoktur ama dünyada bir nefeslik sıhhat gibi saadet ve zenginlik olmaz.)