Kuşaktan kuşağa yaşanarak aktarılan bilgilerle köylüler, hangi taraftan gelen bulutun yağmur bırakacağını ya da bırakmayacağını, hangi taraftan rüzgar geleceğini bilirler.Amcam tarlada çalışırken ‘Bu dağın arkası karardıysa hemen kapalı bir yer aramaya başla, yağmur 15 dakikaya kadar gelir’ derdi.Başka taraftan gelen ve alçaktan seyreden kara bulutlara hiç aldırış etmez; ‘Onlar buraya yağmur bırakmaz’ derdi.O zaman anladım, bulutların da gökyüzünde bir yolu, bir güzergahı olduğunu, rüzgarların kafasına
Kuşaktan kuşağa yaşanarak aktarılan bilgilerle köylüler, hangi taraftan gelen bulutun yağmur bırakacağını ya da bırakmayacağını, hangi taraftan rüzgar geleceğini bilirler.
Amcam tarlada çalışırken ‘Bu dağın arkası karardıysa hemen kapalı bir yer aramaya başla, yağmur 15 dakikaya kadar gelir’ derdi.
Başka taraftan gelen ve alçaktan seyreden kara bulutlara hiç aldırış etmez; ‘Onlar buraya yağmur bırakmaz’ derdi.
O zaman anladım, bulutların da gökyüzünde bir yolu, bir güzergahı olduğunu, rüzgarların kafasına göre esmediğini.
O yüzden de uçakların havada tayin edilmiş bir yolları olduğunu öğrendiğimde şaşırmadım.
İnsan eseri uçağın güzergahı varsa bulutun ve rüzgarın da gideceği bir yol vardır.
Hiçbir bulut kafasına göre yol almaz, hiçbir rüzgar kafasına göre esmez.
**
Her türlü bilgi, görgü ve tecrübelerin kuşaktan kuşağa aktarılma işi evlerde ve mahallelerde yapılırdı.
Geniş aileden çekirdek aileye dönüldüğü gün bu hat koptu, kesildi.
Yörenin özelliklerine uygun, taş, ahşap, kerpiç evlerini, şehirlerde salon dediğimiz evin ortasındaki en büyük geniş oda olan hayatı bıraktık.
Memleketin sosyal hayatını bilmeyen, umursamayan para delisi müteahhit ve ev ustalarının bizlere uygun gördüğü beton yığınlarının arasındaki küçük odalı havasız, insansız, topraksız, bahçesiz evleri tercih ettik.
İçinde çıplak ayaklar koştuğumuz dereleri, oyun oynadığımız çimenleri terk edip, adına park dediğimiz ne olduğu belli olmayan yerlerle yetindik.
**
Ve dedelerimizden, ham ninelerimizden, yaşlı komşularımızdan doğal yaşam ortamında edindiğimiz, sosyal, ekonomik her türlü temel bilgileri öğrenmek için önce kitaplara yöneldik sonra da sesli ve görüntülü medya araçlarına.
Kuşaktan kuşağa aktarılan bilgileri kitaplarda bulamadık. Onlarda başka şeyler yazıyordu.
Başka bir dünyadan bahsediliyordu.
O yüzden de çok takılmadık kitaplara.
Sonra radyo arkasından televizyon derken şimdi internet çağında onlarca haber araçlarıyla bilgileniyoruz!.
Bilginin çok, görgünün yok olduğu bir çağ bu çağ!
**
Cep telefonumuzda bir dünya kuruldu.
Ve bu dünyada herkes kendine özel bir yer buldu.
Şimdi kalabalıkların arasında sessizce kendi hayatımızı yaşıyoruz.
Kuru kalabalık dediğim şey ne?
Herkesin konuştuğu ama kimsenin kimseyi dinlemediği yer.
Kuru gürültüden başka bir şeyin olmadığı, her türlü çığlığın boşa gittiği modern dünya.
Herkesin kafasına göre yalnız takıldığı dünyadaki büyük mekanlar; koca koca şehirler, küçük mekan ise akıllı cep telefonlarımız.
Yani kişiye özel yeni dünyalarımız.
**
Teknolojiler değişti, köyden şehre göç ettik ama hava durumu ile irtibatımızı ve ilgimizi koparmadık.
Her kanalda en fazla izlenen program hala hava durumu.
**
Deniz kültür yayınlarından en son çıkan Pınar Yücel’in hazırladığı Tarım ve İnsan 4 mevsim kitabında halk takvimi konu edilmiş.
Kitabın ilk sayfasına Cahit Sıtkı Tarancı’nın ‘Memleket İsterim’ şiiri konmuş.
Yılbaşı niyetine hazırlanan özel kitapta 190 fotoğraf ve altlarına iliştirilen 190 güzel söz var.
Fotoğraflar 10 yıldır süren Tarım ve İnsan yarışmasında ödül alan fotoğraflar.
Kitapta bu topraklarda yakılmış türkülerin hikayelerine de yer verilmiş.
Halk takviminin genişçe anlatıldığı oldukça bilgilendirici yazının sonunda çiftçinin mahsul duasına yer verilmiş.
Şöyle dua ediyor çiftçi;
Bineğime yol ver
Bana demir gibi kol ver
Az ektimse bol ver
Hadi Bismillah! Hadi Bismillah!
Seyrek ekersem sık ver
Taneleri tok ver
Geçen yıl az çıktı
Bu sene bari biraz çok ver
Çiftçinin piri Adem Baba!
Tarlamıza, ekinimize, soframıza,
Halil İbrahim bereketi ver.
**
Biz de yazıyı dua niyetine bir şiirle noktalayalım.
Ne diyordu Cahit Sıtkı Tarancı, ‘Memleket İsterim’ şiirinde;
Memleket isterim,
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun,
Kuşların, çiçeklerin diyarı olsun.
Memleket isterim,
Ne başta dert, ne gönülde hasret olsun,
Kardeş kavgasına bir nihayet olsun.
Memleket isterim,
Ne zengin fakir, ne sen ben farkı olsun,
Kış günü herkesin evi barkı olsun
Memleket isterim,
Yaşamak, sevmek gibi gönülden olsun,
Olursa bir şikayet ölümden olsun.
#Kuşak
#Aile
#Tarım ve İnsan 4 mevsim
#Halk Takvimi
#Hava durumu
