|
Instagram, erişim engeli ve süreç yönetimi

2 Ağustos tarihinde katalog suçlarla ilgili taleplere uymadığı gerekçesiyle erişim engeline tabi tutulan Instagram ile ilgili tartışmalar Cumartesi akşamı erişim engelinin kaldırılması ile başka bir boyuta ulaştı. Yaklaşık bir haftadır bakanlık ve BTK yetkilileriyle ilgili platformun bünyesinde olduğu META yetkilileri arasında yapılan yoğun müzakerelerin sonuç vermesi Türkiye adına umut verici. En önemli çıktı ise söz konusu erişim engeline gerekçe teşkil eden katalog suçlarla ilgili taleplerin ivedilikle yerine getirilmesi ve ilgili paylaşımların kaldırılması olarak görülmektedir. Bu durum bile başlı başına devlet ile META arasındaki ilişkide sonucun devlet lehine olması açısından önemli bir tartışmayı hak ediyor.

Sosyal medya ve devletler arasındaki en önemli tartışma alanlarından birisi ülkelerin yasal mevzuatları ile ilgili konularda yaşanan çatışmalardır.
Zaman zaman özgürlükler ve küresel standartlar gerekçe gösterilerek ülke yasalarının ihlal edildiği ve iç hukuka aykırı paylaşımların rahatça yapılabildiği görülmektedir. Bu açıdan
META yetkilileriyle yapılan görüşmede
Türkiye’nin hukuk sistemine uyma noktasında taahhütlerin
gündeme gelmesi ve herhangi bir ihlal olduğunda hızlı ve etkili müdahalenin yapılacak olması kayda değer bir gelişme.
Görüşmede ortaya çıkan diğer bir kazanım ise hesaplarla ilgili güvencelerin oluşturulması. Bu doğrultuda herhangi bir uyarı yapılmaksızın hesapların kapatılamayacak olması, son dönemdeki tartışmalar dikkate alındığında önemli bir gelişme olarak görülmelidir. Kaldı ki zaman zaman ilgili platformların keyfiliği ile ilgili eleştiriler söz konusu olmakta ve gerekçe gösterilmeksizin paylaşım ve hesaplarla ilgili tasarrufta bulunulmaktadır.
Cumartesi saat 21.30 itibarıyla Instagram’ın erişime açılması sonrasında İsmail Heniyye ile ilgili paylaşımların yapılması süreçteki keyfiliğe yönelik anlamlı ve sembolik bir tepki idi.
Hatırlayacak olursak Heniyye suikastının ardından yapılan taziyelerle ilgili çeşitli kısıtlılıklar söz konusu olmuş ve paylaşımlara izin verilmemişti.
Türkiye açısından en önemli kazanımlardan biri de terör örgütleri ile hassasiyetlerin ısrarla vurgulanması ve bu hassasiyetlerin dikkate alınacağının ifade edilmesi. Türkiye açısından ciddi bir ulusal güvenlik tehdidi olan PKK, PYD ve FETÖ gibi terör örgütlerinin bu platformlarda rahatlıkla propaganda yapabilmesinin önüne geçilecek olması oldukça önemli. Nitekim sınırlar içerisindeki etkisiz hale getirilen bu örgütlerin diasporada teşekkül ettirdiği yapılarla Türkiye aleyhine ilgili sosyal medya platformları aracılığıyla tehditlerini sürdürüyor olmaları, Türkiye’nin egemenliği açısından sorunlu bir durum yaratmaktadır. Bu aşamada, Instagram ve META’ya bağlı diğer platformların Türkiye’nin konu ile ilgili hassasiyetlerini önemseyecek olması ve bu konudaki taahhüdü dikkatle takip edilmelidir. Yasalara aykırı her türlü içerikle ilgili ivedilikle karar alınarak bu paylaşımların kaldırılacak olması hızlı ve etkili bir süreç yönetimi açısından oldukça elzemdir.
Erişim engelinin ardından Instagram’da özellikle PKK’nın bir türevi olan YPG ile ilgili paylaşımlara yönelik Instagram’ın “BTK talebiyle bu gönderiye Türkiye’de ulaşılamıyor” notu düşerek paylaşımları Türkiye’de yasaklaması, platformun Türkiye’nin taleplerine
yönelik
değişen tavrını açık biçimde göstermektedir.
Süreç Yönetimi

Türkiye açısından oldukça önemli olan bu konularla ilgili süreç yönetiminde ciddi sorunların oluştuğu aşikar. Bu tür durumlarda, özgürlük-sansür gibi sığ gündemler üzerinden bir kutuplaştırma ortamı yaratılmaması adına kamuoyunun sağlıklı biçimde enforme edilmesi gerekmektedir. Aksi durumda, konunun ciddiyeti ile ilgili geniş kitlelerde bir farkındalık oluşmayacak ve mesele tamamıyla bağlamından kopartılacaktır.

Sosyal medya platformlarının bugün özgürlükler ve demokrasi açısından ürettiği tehditler ortada. Bu tehditleri minimize etme ve devletlerin yanı sıra bireylerin de haklarını güvence altına alacak bir sosyal medya etkileşimini mümkün kılmak gerekmektedir. Bunun yanı sıra birkaç platformun piyasadaki rekabet koşullarını ortadan kaldırarak tekel oluşturmasının da önüne geçilmelidir. Aksi takdirde Instagram örneğinde de olduğu gibi piyasadaki ticari ağırlığı nedeniyle farklı eleştirilerin gündeme gelmesi kaçınılmaz olacaktır.

Bundan sonraki aşamada dikkatle üzerinde durulması gereken konu ise hem birey hem de devlet nezdinde, dijital platformların nasıl işlediğine dair bir farkındalık oluşturmak. Dijital alanın oldukça dinamik olması göz önünde bulundurulduğunda bu dinamikliği dikkate alan yasal düzenlemelerin yapılması elzem hale gelmektedir. Son dönemde sıklıkla konu olan yapay zekadan kaynaklı risk ve tehditleri ortadan kaldırmak amacıyla yapılan düzenlemeler bu yönüyle dikkatle takip edilmeli. Avrupa Parlamentosundan geçen yasada olduğu gibi insan hak ve özgürlükleri açısından ciddi sorunlar ortaya çıkartan yapay zeka uygulamaları ile ilgili kullanımların sınırlandırılması ve risk gruplarına ayrılarak her biri ile ilgili çalışmalar yapılması elzemdir. Aksi takdirde dinamik ve çağa ayak uydurmakta zorlanan birey ve devletlerin yakın gelecekte karşılaşacağı risk ve tehditleri bertaraf etmesi mümkün olmayacaktır.

#sosyal medya
#instagram
#Turgay Yerlikaya
1 month ago
Instagram, erişim engeli ve süreç yönetimi
Osmanlı, Bâtınîleri ‘dışın içinde’ neden ve nasıl konumlandırdı
Dezenformasyonun ilacı nedir…
ECB başladı, Fed başlayacak, peki ya TCMB ne yapacak?
Bozkırdan yükselen çınar: Türk Devletleri Teşkilatı
Her gün defalarca bütün insanlığı öldürür gibi