Yerel seçimin muhasebesi…

31 Mart için en başta söylenmesi gereken husus şudur: Pazar günkü yerel seçimin, iktidarın çöküşünü yahut erken seçimi tetiklemesini bekleyenlerin senaryoları akim kaldı.

Sonuçlar, AK Parti ile MHP’nin oluşturduğu Cumhur İttifakı’nın pekiştiğini de gösteriyor: Cumhur İttifakı, 24 Haziran seçimindeki yüzde 53’lük oy oranına çok yakın (yüzde 51) bir netice elde etti. 51 ilde seçimi kazandı.

AK Parti, 2014 yerel seçimindeki yüzde 43’lük oy oranını korudu.

*

Genel manadaki bu başarıya mukabil…

Cumhur İttifakı yahut AK Parti için 31 Mart seçiminin ciddi kayıpları Ankara ve İstanbul seçiminin kaybedilmesidir.

Ders çıkarılması gereken asıl mevzu tam da burasıdır.

Buraların neden kaybedildiğinin ve dahi seçmenin nasıl bir uyarı mesajı verdiğinin muhasebesi isabetle yapılmalıdır.

Özellikle Ankara’daki sonucun adeta “bağıra çağıra geldiği” aşikârdır.

*

AK Parti, iktidarı döneminde ilk kez Ankara ve İstanbul’da büyükşehir belediye başkanlıklarını kazanamadı.

İP ve HDP destekli CHP’nin; biri “muhafazakâr” diğeri “milliyetçi” görüntülü adayları, Millet İttifakı çatısı altında “hayli çekişmeli” geçen iki seçimi de kazandılar.

Soldaki bir parti, Ankara ve İstanbul’da belediye başkanlığını “en son” bundan tam otuz yıl önce (1989’da) kazanmıştı. O dönemde, solda SHP vardı; CHP henüz yeniden açılmamıştı…

31 Mart; İstanbul ve Ankara seçimini “iktidardaki partinin kaybetmesi açısından” 1989 yerel seçimiyle benzeşen bir siyasi tablo ortaya çıkarmıştır.

24 Haziran 2018 genel seçiminde Cumhur İttifakı’nın İstanbul’daki oyları 50,8 iken; Pazar günkü seçimde bunun iki puan kadar (48,5) düşmesi İstanbul’un kaybedilmesine yol açtı.

CHP’nin lokomotifliğindeki malum ittifakın 24 Haziran’daki toplam oyunun yüzde 46’dan iki puan artışla yüzde 48.79’a çıkması CHP’ye uzun yıllar sonra İstanbul’da seçim kazandırdı. 1989 seçimindeki SHP’yi bir kenara bırakırsak, CHP olarak İstanbul’da -en son- 1977’de kazanmışlardı!

2014 yerel seçiminde ittifaklar yoktu: AK Parti yüzde 48 ile yüzde 40 oy alan CHP’yi geçmişti: Bu zaviyeden bakıldığında; CHP, “Millet İttifakı” adı altında İstanbul’da HDP ve İP’in desteğiyle yüzde 8’lik bir oy artışı elde edip seçimi kazandı.

*

Koch Hanedanı’nın Kemal Kılıçdaroğlu’na ismini “sufle ettiği” Ekrem İmamoğlu; çok tecrübeli bir siyasetçi Binali Yıldırım’a karşı hayli tartışmalı geçen bir yarıştan sonra çok küçük bir farkla da olsa (yüzde 48.51’e karşılık yüzde 48.79 ile) seçildi.

Bunu, Ekrem İmamoğlu’nun “CHP’deki genel başkanlık koltuğu için Kılıçdaroğlu sonrasına rezervasyon yaptırdığı bir sonuç” olarak okumak da mümkündür!

Bu arada; İstanbul’da Saadet Partisi’nin yüzde 1.21’lik oyunun belediye başkanlığının CHP’ye gitmesini sağladığını da not edelim…

Zillet İttifakı’nı sahnenin arkasından yönlendiren karargâhın, Temel Karamollaoğlu ve partisine nasıl bir rol biçtiğini görmek hiç de zor değildir.

İttifaka açıkça yazılmadılar ama Zillet’in netice almasını sağlayacak şekilde ittifaka oynadılar: Mesela, İstanbul’da “seçmenlerinden AK Parti’ye gitmesi muhtemel oyları” engellemiş oldular.

2009’da MHP adayı, 2014’te ise CHP adayı sıfatıyla Ankara’da iki kez seçim kaybeden Mansur Yavaş, bir kez daha CHP adayı olarak bu defa seçimi kazandı.

Senet tartışmalarında “çuvallamasına” üstelik “vasat bir aday” olmasına rağmen seçimi kazanması; AK Parti yönetimini düşündürtmelidir…

Bu sonuç, sürpriz değildir: Mehmet Özhaseki tercihinin tutmadığı, ilk andan itibaren gözleniyordu.

24 Haziran 2018’de Ankara’da AK Parti ile MHP’nin oylarının toplamı yüzde 53’ü bulmuştu. (40+13) Önceki günkü seçimde, Cumhur İttifakı adayı Özhaseki’nin oyları yüzde 47,1’de kaldı!

24 Haziran’da yüzde 44 olan Millet İttifakı’nın oyları; Mansur Yavaş ile yüzde 50,9’a yükseldi!

2014’teki yerel seçimde AK Parti ve MHP’nin oylarının toplamı yüzde 51’di…

AK Parti adayı; yüzde 44,8 ile seçimi yüzde 43,8 oy alan CHP adayının önünde çok az bir farkla kazanmıştı.

*

Zillet İttifakı’na Ankara ve İstanbul’da seçimi kazandırmak parolasıyla konuşlanan HDPKK, iki büyük ilde amacına ulaştı. Buna mukabil, “kayyum atanan” belediyelerdeki oylarında önemli düşüşler yaşadı.

MHP ile ittifakın AK Parti’nin Doğu ve Güneydoğu’daki oylarına ciddi kayıplar yaşatacağı öngörüsü ise tutmadı. Dahası, bu iki bölgemizde Cumhur İttifakı’na verilen oylarda artış gözlenirken; Şırnak, Ağrı ve Bitlis’te AK Parti HDP’yi geride bırakarak seçimi kazandı.