Çağbayır Sözlüğü’ne göre muhalefet, ileri sürülen bir duygu, düşünce, karar ve eyleme veya bir kimseye karşı çıkma, karşı koyma, aykırı davranış, direnme, engel olmaya çalışma; bir kurala, yasaya veya karar uymama, aykırı davranma; nir partide, bir dernekte veya bir grupta yönetimin karşısında yer alan, yönetim karşıtı görüş taşıyan grup; iktidar partisinin programına, uygulamalarına karşı olan ve hükümete karşı çıkan partilerin ve siyasi güçlerin tümü demek.
Örneğin kuru ağacın yeşermeye, dalın yaprağa ve tomurcuğa, tomurcuğun çiçeklenmeye... durması bir muhalefet ilişkisi içinde gerçekleşir. Keza, ilk insanın Tanrı tarafından yasaklanmış ağaca yaklaşarak, onun meyvesinden yemesi, Kabil’in emr’e karşı gelerek kardeşi Habil’i öldürmesi.. de muhalefeti arketipe dönüştüren işlerdendir.
Bunlardan bakıldığında muhalefeti tekvinî esasta olumlamamız gerektiği gibi, Nebevî tarih esasında da onu yüceltmemiz ve hatta kutlu bir değişimin karşılığı olarak onu bizzat taşımamız gerekir.
Yukarıda da zikrettiğimiz gibi muhalefeti arketip olarak varlıkta kaim ve bizim onu ilkin kendi nefsimizdeki tezahürlerinden öğreniyor olmamız, bizi kötülüğü emreden nefsimizi terbiyeye ya da azgınlaştırmaya sevk eder.
Dolayısıyla kendi iyiliğimizi sağlamak için nefsimize karşı olumlu muhalefetimizle, onun kötülük telkinine sürekli bir ön vermek ya da onu başıboş bırakmak anlamında muhalefetsizliğimiz de şeylere karşı tutumuzu, duruşumuzu belirler.
Kötülüğü emreden nefsimizin, yine onun tezahürlerinden olan memnuniyetsizliği, şikâyetçiliği, yakınmacılığı... kendisine mesnet edinmesi nedeniyledir ki, insan da her devirde bunlardan hareketle muhalefetini veya muhalif olmayışını haklı, meşru göstermeye çalışır.
Şikâyet etmenin tüm zamanlara yayılması ve buna tabi olarak nefsin telkin ettiği kötülüğe karşı muhalefet etmeden yaşamak isteyenlerin varlığı, bir ülküden yoksun muhalifliği olumlamamıza engel olduğu için, nefsini terbiye etmekten aciz ve hatta bundan yoksunlukla maruf olanların muhalefetinden de asla bir hayır ummayız.
Özellikle günümüzdeki muhalefetin nedenleri, mahiyetleri ve kaliteleri açısından baktığımızda bu sonuç daha da netleşir. Zira görünürde, ülküsüz muhalefetin sadece kînden beslenmesinden başka bir neden, bir sonuç yoktur.
Konuya güncel açıdan baktığımızda, iktidar nimetlerinden yararlanırken hiçbir eleştiriye başvurmayanların, elleri o nimetten kesildiğinde, pür muhalif olmaları, kinlerinden beslenmelerine mahsus hükmümüzü pekiştirmektedir.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.