Geçen gün, gazetemizin yazar sekretaryasını yürütenHilal Korkmaz’ın emanete sahipliği sayesinde, biriSelahattin Enis’ten, diğeriBelkıs Sami Boyar’dan iki kitap düştü masama.İkisi deKoç Üniversitesi Yayınları’ndan.Yayınevi Koç’a ait olunca,Koç Holding’in tepe noktasındaki isim olarakAli Koç’u zikretmemek olmaz.Son tahlildeYapı Kredi Yayınları’nı kapitalist bir kurum olarak kategorize edip, patron – kitap uyumsuzluğundan / ilişkisizliğinden hareketle “ne alaka” demeyiniz çünkü, Ali Koç şahıs olarak,
Geçen gün, gazetemizin yazar sekretaryasını yürüten
Hilal Korkmaz
’ın emanete sahipliği sayesinde, biri
Selahattin Enis
’ten, diğeri
Belkıs Sami Boyar
’dan iki kitap düştü masama.
İkisi de
Koç Üniversitesi Yayınları
’ndan.
Yayınevi Koç’a ait olunca,
Koç Holding
’in tepe noktasındaki isim olarak
Ali Koç
’u zikretmemek olmaz.
Son tahlilde
Yapı Kredi Yayınları
’nı kapitalist bir kurum olarak kategorize edip, patron – kitap uyumsuzluğundan / ilişkisizliğinden hareketle “
ne alaka
” demeyiniz çünkü, Ali Koç şahıs olarak, yıllar yılı düzenli bir şekilde sahaflardan kitap toplatan biri olarak bilinir. Bu iki kitabın, onun kütüphanesinden çıkmış olması da bir yana, doğrudan onun talebiyle yayınlandığı şeklinde güçlü bir his var içimde.
Çünkü, 2017’de Selahattin Enis’i, Belkıs Sami Boyar’ı merak edecek okur sayısının bir elin parmak sayısını geçmeyeceği aşikar iken, onları inadına yayın dünyasına yeniden dahil edecek bir iradenin, ancak kitap sevgisi nedeniyle
zarar bütçesi
yapabilen bir patron iradesi olması gerekir.
Çok az bir okurun merak edebileceği bu iki yazardan Selahattin Enis ve kitabı üzerinde biraz durayım:
Selahattin Enis (Atabeyoğlu), 1892’de Antalya’da doğmuş. Hukuk eğitimi görürken Birinci Dünya Savaşı’nın çıkması üzerine askere eğitimi yarım kalmış, savaştan sonra Âyan Meclisi kâtipliği, Demiryolları İdaresi Müfettişliği, Devlet Demir Yolları şefliği yapmış. Sonra gazetecilikte karar kılan Selahattin Enis, gazetecilik hayatına Tanin’de (1912) başlayıp, Mütareke ve Cumhuriyet dönemlerinde Payitaht, İleri, İkdam, Vakit, Son Saat, Cumhuriyet ve Son Posta gazetelerinde görev alarak, yazı işleri müdürlüğüne kadar matbuatın hemen her aşamasında çalışmış. Kaplan adlı bir dergi de çıkartan (1919) Selahattin Enis, Şebâb dergisinde de yazı işleri müdürlüğü yapmış ve 11.06.1942 tarihinde İstanbul’da zatürreeden ölmüş.
Benim,
Yeni Türk Edebiyatı’nda Öykü
’yü çalışırken,
Bataklık Çiçeği
(1924) adlı öykü kitabı sayesinde tanıdığım Selahattin Enis’in kayıtlara girebilen romanları da şunlar:
Neriman
(1912),
Zaniyeler
( 1923),
Sârâ
(1923),
Cehennem Yolcuları
(1926).
Şimdi elimize gelen
Orta Malı
’nın adını zikreden kimse yok. Çünkü, Selahattin Enis’in bir çok öyküsü gazete ve dergilerde, romanları da tefrika edildikleri gazetelerde kalmış.
Orta Malı, 1926’da
Son Saat
gazetesinde tefrika edilmiş örneğin. Şimdi,
Sultan Toprak
tarafından Latin harflerine,
Reyhan Tutumlu
ve
Ali Serdar
tarafından da günümüz Türkçesine aktarılarak, Koç Üniversitesi Yayınları arasından
özel bir basımla
okura sunulmuş.
“Özel bir basım” derken, Latin harflerine aktarılan metin, cilt iplikleri açıkta bırakılarak, sade bir kapakla kitap halinde basılırken, günümüz Türkçesine aktarılan metin de, dörder sayfalık tabloid boyda, birleştirilmeksizin yani fasiküller halinde basılmış ve her ikisi de karton bir kutu içinde toplanmış.
Reyhan Tutumlu ve Ali Serdar, jenerikte “Dizi Editörleri” olarak da zikredildiklerine göre, demek ki bu uzun soluklu bir yayın faaliyetinin ilk örnekleriyle yüz yüzeyiz.
Selahattin Enis’in hayatı, edebiyat anlayışı ve eserleri konusundaki en son ve doğru bilgiler, kıymetli (ve kıymeti henüz gereğince teslim edilememiş olan) edebiyat adamı
M. Kayahan Özgül
’den gelir. Onun, Selahattin Enis’i “
Metanda Açan Itırlı Bir Çiçek
” olarak nitelemesi, edebiyat çabasını yine bu başlık altındaki yazısında genişçe değerlendirmesi, takdiri şayandır.
Peyami Safa
’nın da “Salâhattin Enis, Ömer Seyfeddin’le beraber ilk sayılı hikâyecilerimizden biridir. Tenkit yoksulluğu, onun teslim edilmemiş bir çok hatalarını başkalarına kaptırmıştır. Piyasa romanlarının liyâkatsiz câzibeleri arasında Salâhattin Enis’de hakkını veren bir tenkitten mahrum oluşumuz, onun bu dünyadan ve edebiyatımızdan küskün ayrılması ile sona erdi. Bu, onun eserlerinin derinliğine doğru bir dalgıç sabrı ile inilmedikçe meçhul kalacak sessiz ve kibar bir iç dramdır. (
Yazarlar - Sanatçılar - Meşhurlar
)” değerlendirmesiyle unutulmasına itiraz edip, unutulmamasının da yolunu gösterdiği Selahattin Enis’in ve dolayısıyla şimdi Ali Koç sayesinde okurla buluşan Orta Malı’nın bu manada çok önemli olduğunu düşünüyor ve yayımında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.
#Selahattin Enis
#Koç Üniversitesi Yayınları
#Yapı Kredi Yayınları
#Ali Koç
